Thể chế hóa, cụ thể hóa, triển khai quyết liệt, hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị
Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025.
Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, năm 2024, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân cả nước dưới sự lãnh đạo của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục phục hồi rõ nét, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, đạt được mục tiêu tổng quát đề ra và nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực, nhất là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn kiểm soát tốt lạm phát, không để đời sống nhân dân bị ảnh hưởng, khắc phục kịp thời hậu quả thiên tai, nhất là cơn bão số 3.
So với báo cáo tại Kỳ họp thứ 8, với số liệu, thông tin đầy đủ, chuẩn xác hơn, kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 sau khi đánh giá bổ sung đã có nhiều thay đổi tích cực hơn như: Trong đó, đã hoàn thành vượt và đạt 15/15 chỉ tiêu kinh tế xã hội, cao hơn 1 chỉ tiêu so với số đã báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 (đã báo cáo vượt và đạt 14/15 chỉ tiêu). Điều này phản ánh sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của toàn hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chủ động, linh hoạt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt trong những tháng cuối năm để kịp thời hóa giải những khó khăn, thách thức, đóng góp vào kết quả chung của cả năm 2024…
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế như hoạt động sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn, nhất là phát triển doanh nghiệp; các động lực tăng trưởng truyền thống tuy đã phát huy hiệu quả nhưng chưa đạt kỳ vọng; giải ngân vốn đầu tư công còn thấp; sức mua trong nước phục hồi nhưng còn chậm; xuất khẩu còn phụ thuộc nhiều vào FDI do chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ; các động lực tăng trưởng mới đang ở giai đoạn đầu, cần thời gian để phát huy hiệu quả; thị trường bất động sản vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thủ tục hành chính còn rườm rà, gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân; vẫn còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Công tác phân tích dự báo và phản ứng chính sách có lúc chưa kịp thời, hiệu quả. Một bộ phận cán bộ công chức năng lực chưa đạt yêu cầu, chưa quyết liệt, sâu sát, vô cảm, né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm…
Từ những tồn tại, hạn chế, Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong các lĩnh vực một cách đồng bộ, hiệu quả.
Trong đó, nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất, theo dõi sát tình hình quốc tế, trong nước, chủ động dự báo và có phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, nhất là đối với chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ. Ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế.
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính ngân sách, mở rộng cơ sở thu, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời và chống thất thu, nhất là thông qua thu thuế điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; phấn đấu tăng thu ngân sách nhà nước trên 15%, điều chỉnh bội chi ngân sách lên mức 4 - 4,5% GDP; tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên để tăng chi cho đầu tư phát triển. Thực hiện tốt các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí và lệ phí.
Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng, hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác; điều tiết tỷ giá lãi suất phù hợp, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Nâng cao chất lượng tín dụng, hướng vào sản xuất kinh doanh của lĩnh vực ưu tiên, nhất là hạ tầng chiến lược. Khẩn trương triển khai hiệu quả gói ứng dụng ưu đãi dài hạn cho đầu tư hạ tầng chiến lược, công nghệ số; mở rộng phạm vi đối tượng tham gia gói tín dụng ưu đãi đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản, đồ gỗ, nhà ở cho người trẻ, người có thu nhập thấp; phấn đấu tăng trưởng tín dụng đạt khoảng trên 16%...
Thứ hai, thể chế hóa, cụ thể hóa, triển khai quyết liệt, hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Khẩn trương nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các luật để tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, giải phóng toàn bộ năng lực nội sinh và sức sản xuất toàn xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Nghiên cứu xây dựng, áp dụng khung pháp lý mới để thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh, chuyển đổi số; tổ chức thử nghiệm có kiểm soát với các ngành công nghệ mới và phát triển sản xuất thông minh, mô hình nhà máy thông minh, đô thị thông minh, quản trị thông minh.
Tổng kết các cơ chế, chính sách đặc thù, mô hình thí điểm để luật hóa gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, mở rộng phạm vi, đối tượng áp dụng, nhất là các cơ chế, chính sách Quốc hội cho phép áp dụng tại 10 địa phương và đã phát huy hiệu quả. Xây dựng chính sách đặc thù phát triển các khu kinh tế biên giới, khu thương mại tự do, khu kinh tế có tiềm năng lớn như Vân Đồn, Vân Phong, các đặc khu kinh tế mới...
Trong năm 2025, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính; giảm ít nhất 30% chi phí thủ tục hành chính; hoàn thiện trung tâm phục vụ hành chính công tại các bộ, ngành, địa phương về giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp; đẩy nhanh số hóa, tăng cường tích hợp, chia sẻ và tái sử dụng dữ liệu; bảo đảm thực hiện thông suốt, liên tục các thủ tục hành chính trong quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ ba, cải cách sâu rộng quản trị nhà nước, hoàn thiện mô hình tổ chức của hệ thống chính trị với tinh thần “không làm nửa vời, làm đến cùng, làm triệt để”. Tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp (2013). Hoàn thành việc rà soát, sửa đổi hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trước ngày 30/6/2025, bảo đảm hoạt động thông suốt, liên tục, không tạo khoảng trống pháp lý. Đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tác phong, lề lối làm việc theo hướng khoa học, chuyên nghiệp, hiện đại với phương châm “Bộ máy tinh gọn - Dữ liệu kết nối - Quản trị thông minh”.
Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và huy động nguồn lực của doanh nghiệp nhà nước trong thực hiện các dự án quy mô lớn, có tính lan tỏa cao . Cụ thể hóa Nghị quyết của Bộ Chính trị thành Nghị quyết của Quốc hội trong kỳ họp này về phát triển kinh tế tư nhân. Đẩy mạnh thu hút, đa dạng hóa đối tác và đổi mới phương thức xúc tiến đầu tư FDI, nhất là trong các lĩnh vực ưu tiên như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, internet vạn vật…; thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Khẩn trương xây dựng Cổng một cửa đầu tư quốc gia và cấp tỉnh.
Thực hiện hiệu quả cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực, trong đó: Nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh một số ngành công nghiệp nền tảng (như năng lượng, cơ khí chế tạo, luyện kim, hóa chất, vật liệu xây dựng…); phát triển đột phá các ngành mới nổi (như chip, bán dẫn, rô-bốt, trí tuệ nhân tạo…). Thúc đẩy chuyển giao công nghệ cho phát triển công nghiệp đường sắt quốc gia; Đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng “nông nghiệp xanh - sản phẩm sạch - công nghệ cao - thị trường bền vững”; bảo đảm an ninh lương thực quốc gia…
Thứ năm, phấn đấu năm 2025 hoàn thành mục tiêu cả nước có trên 3.000 km đường bộ cao tốc và trên 1.000 km đường bộ ven biển. Đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 và các dự án quan trọng, động lực khác... Phát triển hạ tầng số đồng bộ, hiện đại, nhất là vệ tinh viễn thông, trục viễn thông quốc gia, mở rộng vùng phủ sóng 5G. Chủ động hoàn thiện các thủ tục đầu tư các dự án lớn giai đoạn 2026 - 2030. Xây dựng chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp hỗ trợ trong năm 2025.
Thứ sáu, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của thị trường, nhất là ngành trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, chíp bán dẫn, xây dựng và vận hành đường sắt tốc độ cao, điện hạt nhân… Sớm ban hành chính sách cho vay ưu đãi đối với học sinh, sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh các ngành công nghệ, kỹ thuật, khoa học cơ bản, văn hóa, nghệ thuật với lãi suất ưu đãi và hạn mức vay phù hợp với học phí, chi phí sinh hoạt. Bố trí nguồn lực để thực hiện miễn học phí cho học sinh mầm non và phổ thông, bảo đảm đúng mục đích, hiệu quả ngay từ năm học 2025 - 2026. Huy động các nguồn lực để xây nhà nội trú cho học sinh dân tộc thiểu số. Tổ chức tốt kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025.
Tiếp tục đầu tư phát triển y tế dự phòng, y tế cơ sở; không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế chuyển từ công tác khám, chữa bệnh sang chăm sóc sức khỏe Nhân dân, hướng tới mục tiêu miễn viện phí cho tất cả người dân.
Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trên trên tất cả các ngành, lĩnh vực. Tập trung số hóa toàn diện và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động quản lý nhà nước. Đẩy mạnh triển khai Đề án 06, các phong trào “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số” và “Bình dân học vụ số”…
Thứ bảy, phát triển văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân. Tổ chức tốt các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng Đề án phát triển công nghiệp giải trí.
Thứ tám, tập trung thực hiện Kết luận số 81-KL/TW của Bộ Chính trị về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Thứ chín, nắm chắc diễn biến, tình hình khu vực và thế giới, chủ động các giải pháp ứng phó kịp thời, phù hợp, không để bị động, bất ngờ. Tiếp tục hoàn thiện và triển khai hiệu quả các chiến lược, đề án, dự án, pháp luật về quân sự, quốc phòng, an ninh; hoàn thành việc sắp xếp tổ chức quân sự địa phương “tinh - gọn - mạnh”…
Thứ mười, kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa. Triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động đối ngoại cấp cao trong năm 2025; làm sâu sắc hơn quan hệ song phương; chủ động, tích cực hơn nữa trong các hoạt động đối ngoại đa phương.
Mười một, chủ động hơn nữa công tác thông tin tuyên truyền, tạo động lực, truyền cảm hứng, khuyến khích đổi mới sáng tạo, cổ vũ mô hình hay, cách làm sáng tạo, gương người tốt, việc tốt…
Chủ trương dành trụ sở dôi dư sau sáp nhập cho giáo dục, y tế, văn hóa cộng đồng nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao
Tại phiên họp, báo cáo một số nội dung chủ yếu tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã nhận được 63/63 báo cáo phản ánh ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các tỉnh, thành phố; 24/63 báo cáo của các đoàn đại biểu Quốc hội; 20 báo cáo của các tổ chức thành viên và ý kiến của các vị Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đã tổng hợp thành 35 trang, tập hợp khoảng 1.737 lượt ý kiến với 142 trang, gửi tới Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sau đây là nội dung chủ yếu về ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi tới Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
Theo đó, cử tri và Nhân dân bày tỏ sự quan tâm sâu sắc và đồng thuận, ủng hộ cao với các chủ trương lớn của Đảng và nhà nước như: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, trong đó đã phát động phong trào “Bình dân học vụ số”; Chủ trương miễn học phí cho học sinh từ giáo dục mầm non đến hết bậc trung học phổ thông; Cuộc vận động cả nước chung tay hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người nghèo trong năm 2025 và xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội.
Cử tri là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đánh giá cao Đảng và Nhà nước, Chính phủ kịp thời ban hành chính sách rất phù hợp cho những người bị ảnh hưởng do sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; Chủ trương ưu tiên bố trí cơ sở vật chất (vật kiến trúc, đất đai) dôi ra sau sắp xếp tổ chức bộ máy cho 3 lĩnh vực: Giáo dục, y tế, văn hóa cộng đồng, nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao của cử tri và Nhân dân; Cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân rất vui mừng phấn khởi khi Đảng và Nhà nước đã chính thức xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Cử tri và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của Đảng và Nhà nước trong việc tháo gỡ “nút thắt” “điểm nghẽn” để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025; Vui mừng, phấn khởi, tự hào, tự tin về kết quả đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta. Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước đã tăng cường các chuyến thăm, làm việc với các nước; đồng thời nhiều nguyên thủ các nước cũng đến thăm và làm việc với lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta... nâng tầm vị thế của đất nước.
Chủ trương tổ chức kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước cấp quốc gia, với nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi, đa dạng, ý nghĩa. Cử tri và Nhân dân đánh giá cao và hoan nghênh lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp tục đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực...
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cũng cho biết, cử tri và Nhân dân còn băn khoăn, lo lắng, gặp khó khăn khi phải chuyển đến làm việc ở đơn vị hành chính mới; băn khoăn lo lắng về chính sách áp đặt thuế quan của Mỹ, làm cho giá vàng, tỷ giá đồng USD, thị trường chứng khoán biến động mạnh ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp; lo lắng, bức xúc, bất bình và lên án mạnh mẽ đối với một số vấn đề nổi lên trong thời gian gần đây như: Tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả: “sữa giả”, “thuốc giả”, “thực phẩm kém chất lượng”; tình trạng lừa đảo, quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng.
Cử tri và Nhân dân còn lo ngại việc gia tăng một số bệnh như: dịch cúm, sởi, đau mắt đỏ, sốt xuất huyết, bệnh dại do chó mèo cắn; bức xúc tình trạng một số người giả danh các cơ quan chức năng gọi điện thoại, nhắn tin, lôi kéo, dọa nạt người dân hòng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản; đăng tin thất thiệt, giật tít “câu like” “câu view” một số clip đăng tải vi phạm thuần phong, mỹ tục gây tác hại xấu cho xã hội…
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng nêu một số ý kiến, kiến nghị của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Trong đó nhấn mạnh, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, hiệu lực, hiệu quả “gần dân, sát dân” chủ động phục vụ Nhân dân là một việc rất hệ trọng, chưa có tiền lệ, tác động sâu rộng đến toàn xã hội. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trân trọng đề nghị trong quá trình tổ chức thực hiện, các cơ quan chức năng cần kịp thời tham mưu cho Đảng và Nhà nước điều chỉnh vướng mắc, phát sinh (nếu có) để đạt được yêu cầu của Bộ Chính trị và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: “vừa chạy vừa xếp hàng”; “không được để gián đoạn công việc”; “bộ máy mới phải tốt hơn, hiệu quả hơn bộ máy cũ”; chăm lo ngày càng tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân.
Trân trọng đề nghị các cơ quan chức năng của Nhà nước đấu tranh quyết liệt, kiên quyết xử lý chặn đứng, đẩy lùi nạn hàng giả, hàng kém chất lượng; chấm dứt tình trạng sử dụng sim rác gọi điện chiếm đoạt thông tin cá nhân lừa đảo, đăng tin thất thiệt, xuyên tạc trên các trang mạng xã hội, ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của tổ chức và cá nhân.
Trân trọng đề nghị các bộ, ngành liên quan khẩn trương tham mưu để cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước như: miễn học phí cho học sinh; nghiên cứu ban hành chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh; chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức phải di chuyển nơi ở đến làm việc ở trung tâm hành chính mới; quy định cụ thể về chuyển mục đích sử dụng cơ sở dôi dư sau sắp xếp các cơ quan đơn vị... Bởi, đó là những chủ trương rất đúng đắn, hợp lòng dân, rất cần được thể chế hóa sớm để Nhân dân được thụ hưởng.
Đề nghị các bộ, ngành liên quan khẩn trương tham mưu để cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước; đề nghị Đảng và Nhà nước nghiên cứu phát động một số cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước quy mô lớn, mang tính toàn dân, toàn diện, toàn quốc để phát huy mọi nguồn lực, hiệu triệu mọi người dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài đóng góp công sức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Các cơ quan chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, vận động đi đôi với áp dụng các biện pháp hành chính, kinh tế xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật để bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn nguồn nước, không khí, môi trường sống của người dân, phòng chống một số bệnh nguy hiểm do ô nhiễm môi trường gây ra, bảo đảm an toàn sức khỏe cho người dân.
