Câu chuyện về giáo viên giỏi ở các trường học phổ thông hiện nay tuy không mới nhưng vẫn luôn là đề tài được nhiều bạn đọc quan tâm.
Làm sao để chọn được một giáo viên giỏi đúng nghĩa chứ không phải kiểu "giỏi phong trào", "giỏi chạy" vì bệnh sính/ngụy thành tích của nhà trường, của cá nhân vẫn luôn là mong mỏi của nhiều nhà giáo và những người quan tâm đến ngành giáo dục nước nhà.
 Hội thi giáo viên dạy giỏi sẽ dần đi vào thực chất (Ảnh chỉ mang tính chất minh họa, nguồn: Hanoi.edu.vn) |
Đọc bài viết "Lạm phát" giáo viên giỏi bởi Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT? của tác giả Duyên An đăng trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, bản thân người viết bài rất đồng ý khi tác giả nhận định Hội thi giáo viên giỏi vẫn còn nhiều thành tích.
Tuy nhiên, xin được trao đổi để làm rõ thêm nhận định của tác giả về lạm phát giáo viên giỏi do Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT vì theo tác giả, chính Thông tư 22 đã hạ chuẩn giáo viên giỏi.
Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT không hạ chuẩn giáo viên giỏi
Là giáo viên có gần 30 năm công tác, trừ những năm tập sự thì bản thân người viết năm nào cũng đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường. Chẳng riêng gì tôi, thầy cô giáo nào trong trường cũng đều là giáo viên giỏi cấp trường hết.
Năm nào nhà trường cũng tổ chức thi và giáo viên nào cũng đủ điều kiện dự thi và ai thi cũng đỗ.
Nếu có ai thi rớt cũng thật là rất hiếm khi tiết dạy ấy giáo viên dạy quá lố thời gian (gọi là cháy giáo án), hoặc quá ít thời gian (gọi là ướt giáo án), hoặc là bị sai kiến thức (sai đến mức không thể du di).
Để đạt được danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp trường thì thầy cô giáo nào cũng phải trải qua 3 vòng thi như vòng thi sáng kiến kinh nghiệm, thi năng lực và thi 3 tiết dạy (sau này đổi còn 2 tiết).
Hội thi giáo viên chủ nhiệm giỏi cũng vậy. Cứ ai là giáo viên chủ nhiệm thì cuối năm buộc phải dự thi giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường và ai thi cũng đỗ.
Thế nên trong báo cáo tổng kết cuối năm của các trường gần như bao giờ cũng có dòng chữ 100% giáo viên dạy giỏi cấp trường. Ai cũng đủ điều kiện thi và ai thi cũng đỗ nên cái giấy chứng nhận đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp trường do hiệu trưởng ký nhiều thầy cô giáo cũng không muốn nhận vì thấy nó rẻ rúng vô cùng.
Sau rất nhiều phản ánh, về áp lực các Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT về Hội thi giáo viên giỏi cơ sở giáo dục mầm non; giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi cơ sở giáo dục phổ thông (gọi chung là Hội thi giáo viên giỏi).
Những quy định của Thông tư 22 không chỉ giảm áp lực cho giáo viên đi thi (vì giáo viên không phải trải qua vòng thi năng lực và thay vì dạy 2 tiết, nay chỉ còn 1 tiết) mà còn đưa Hội thi trở về thực chất hơn (không phải nộp sáng kiến kinh nghiệm mà phải trình bày trực tiếp một giải pháp trước giám khảo).
Bên cạnh đó, nếu các trường thực hiện đúng theo tinh thần chỉ đạo của thông tư này, người viết đảm bảo chắc chắn không còn cảnh lạm phát giáo viên giỏi như trước.
Lạm phát giáo viên giỏi là do tư duy, quan niệm chạy theo thành tích ảo của các trường
Không thể căn cứ vào việc Hội thi giáo viên giỏi chỉ phải dạy một tiết để kết luận một tiết dạy chẳng nói lên điều gì và như thế là thông tư đã hạ chuẩn so với nhiều hướng dẫn trước đây.
Người viết bài cho rằng, Thông tư 22 đã thanh lọc giáo viên dự thi ngay từ vòng loại. Những giáo viên đủ điều kiện tham gia hội thi phải là những thầy cô giáo thật sự xuất sắc và có mong muốn đi thi.
Thông tư 22 quy định giáo viên muốn tham gia Hội thi giáo viên giỏi cấp trường thì phải đảm bảo đạt chuẩn nghề nghiệp ở mức khá trở lên của năm liền kề năm tham dự Hội thi.
Trong đó, các tiêu chí của Tiêu chuẩn 2 (Tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ) được quy định tại Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông đạt mức Tốt;
Để đạt mức Tốt của Tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ không dễ dàng gì. Giáo viên ấy phải là người biết hướng dẫn, hỗ trợ đồng nghiệp và chia sẻ kinh nghiệm về phát triển chuyên môn của bản thân, trong việc xây dựng kế hoạch dạy học và giáo dục, về kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm vận dụng những phương pháp…
Trong trường, giáo viên hướng dẫn được đồng nghiệp về chuyên môn phải là những giáo viên thật sự giỏi, phải được những đồng nghiệp khác tin tưởng, tín nhiệm, hoàn toàn không phải ai cũng có được điều này.
Chiếu theo những quy định này, hỏi thử mỗi trường học sẽ có được bao nhiêu giáo viên đủ điều kiện xếp loại Tốt ở các tiêu chí của Tiêu chuẩn 2 (Tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ)?
Nếu xếp đúng, người viết bài xin dám chắc, đối với trường có khoảng 40 giáo viên thì nhiều nhất cũng chỉ khoảng chục người, trường chỉ hơn 20 giáo viên tối đa cũng chỉ dăm người đủ tiêu chuẩn tham dự Hội thi.
Nếu địa phương nào tổ chức Hội thi giáo viên giỏi mà số lượng thầy cô giáo trong trường tham gia đông thì dám chắc việc xếp loại theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên của trường ấy có sự du di, dễ dãi để chạy theo thành tích ảo.
Và như thế, tỷ lệ giáo viên giỏi cấp trường sau khi thi (dù chỉ dạy 1 tiết) nhiều nhất cũng chỉ đạt vài chục phần trăm là nhiều. Nếu so với trước đây, trường nào chẳng đạt 100% giáo viên giỏi cấp trường, cho chúng ta thấy thật sự Thông tư 22 2019/TT-BGDĐT đã hạ chuẩn hay là đã đưa hội thi giáo viên giỏi về thực chất hơn?
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
