Hội sách 2014: Vì sao TP.Hồ Chí Minh thu 38 tỷ, Hà Nội chỉ... 5 tỷ?

Thành công của Hội sách 2014 tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh là một tín hiệu vui cho văn hóa đọc của Việt Nam. Độc giả không quay lưng với sách in. Nhưng làm thế nào để sách đến được với bạn đọc lại là một thử thách vô cùng khó khăn đối với những nhà làm sách.

Hội sách 2014 thành công

Điểm chung nhất của Hội sách ở hai thành phố lớn nhất nước là sự thành công về mặt doanh thu. Nó cho thấy độc giả không hề quay lưng với sách. Những cuốn sách hay, những tác phẩm văn học hấp dẫn vẫn được độc giả đón nhận một cách nồng nhiệt. Rõ ràng, cơ hội để mở rộng và phát triển thị trường sách trong nước còn rất rộng mở.

Có khoảng 1 triệu lượt khách ghé thăm Hội sách ở TP.Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, sự chênh lệch về doanh số giữa hội sách ở Hà Nội và TP.Hồ chí Minh lại cho chúng ta thấy nhiều điều. Nếu như hội sách ở Hà Nội chỉ thu được 5 tỷ đồng thì TP.Hồ Chí Minh thu được 38 tỷ đồng trong 1 tuần diễn ra hội sách. Doanh thu đó phản ánh quy mô hội sách giữa hai thành phố. Ngày hội sách ở TP.Hồ Chí Minh thu hút 525 gian hàng của 156 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xuất bản. Trong khi đó, Hội sách ở Hà Nội chỉ có 112 gian hàng của 45 nhà xuất bản và công ty sách trong cả nước.

Hội sách lần thứ 8 tại TP.Hồ Chí Minh thu hút khoảng 1 triệu lượt khách ghé thăm và tham gia các hoạt động giao lưu, ký tặng sách… Ở Hà Nội, các đơn vị xuất bản cũng bán được khoảng 177.000 cuốn sách. Đây có thể coi là con số ấn tượng trong bối cảnh ngành xuất bản đang gặp những khó khăn chồng chất. Điều đáng mừng là, rất nhiều cuốn sách bán chạy là các tác phẩm Việt Nam như Buồn làm sao buông (Anh Khang), Chúc một ngày tốt lành (Nguyễn Nhật Ánh), Người yêu cũ có người yêu mới (Iris Cao), Đảo (Nguyễn Ngọc Tư), Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (Nguyễn Nhật Ánh)….

Sự chênh lệch giữa hai hội sách cho thấy cách thức tổ chức, quảng bá của các đơn vị tổ chức có sự chênh lệch khá lớn. Nếu như các hoạt động giao lưu, ký tặng sách ở TP.Hồ Chí Minh được tổ chức với mật độ dày đặc và thu hút được các tác giả nổi tiếng thì hoạt động giao lưu này ở Hà Nội diễn ra khá rời rạc. Đặc biệt, có rất ít (nếu không muốn nói là không có) tác giả nổi tiếng nào tổ chức giao lưu ký tặng sách ở Hà Nội.

Các gian hàng giảm giá thu hút đông độc giả trẻ ở Hà Nội

Thêm vào đó, cách thức đón tiếp khách đến thăm hội sách rất khác nhau giữa 2 địa điểm cũng cho thấy nhiều điều. Hội sách ở Hoàng Thành, Hà Nội dùng cây chắn ngang cổng chính và chỉ để khách ra vào bằng 1 ngách nhỏ. Điều này tạo cảm giác khó chịu cho không ít khách đến thăm hội sách.

Đặc biệt, việc gửi được xe để vào hội sách ở Hà Nội là một cuộc hành trình dài vô cùng khó khăn. Việc tổ chức tại Hoàng Thành vô tình làm hạn chế không gian trông giữ xe cho người đến thăm hội sách. Phải kiên nhẫn lắm độc giả mới có thể gửi được xe để vào trong khu vực Hoàng Thành. Không ít độc giả phải ngậm ngùi ra về vì không thể gửi được xe máy. Đây cũng là hạn chế khiến Hội sách ở Hà Nội kém sức hút hơn so với độc giả ở TP.Hồ Chí Minh.

Trong khi cổng chính của Hội sách ở Hà Nội bị hạn chế

..thì công tác đón tiếp ở Hội sách tại Hồ Chí Minh "chu đáo" ngay từ chỗ gửi xe

Trong khi đó, công tác đón khách ở hội sách ở TP.Hồ Chí Minh được tổ chức chuyên nghiệp và lịch thiệp ngay từ…chỗ gửi xe. Điều này càng thu hút nhiều hơn sự góp mặt của các độc giả đến với ngày hội đọc sách được tổ chức định kỳ 2 năm 1 lần tại công viên Lê Văn Tám (Q.1).

Hội sách và những điều băn khoăn

Mặc dù được cho là khá thành công nhưng Hội sách 2014 vẫn khiến không ít độc giả quan tâm đến sách cảm thấy băn khoăn.

Băn khoăn lớn nhất chính là sự xuất hiện tràn lan tại các gian hàng của các thể loại tiểu tuyết ngôn tình sến súa có nguồn gốc từ Trung Quốc. Những cuốn sách bán chạy của các tác giả Việt cũng chủ yếu là những cuốn sách đậm chất ngôn tình kiểu như: Người yêu cũ có người yêu mới (Iris Cao); Nếu như không thể nói nếu như (Jun Phạm); Hoa Linh đan (Gào),… Rất ít những cuốn sách dạy kỹ năng mềm như Đắc nhân tâm (Danel Carnegie) được bán chạy ở hội sách.

Những cuốn sách bán chạy đa số là những tiểu thuyết ngôn tình

Điều đáng tiếc nữa của hội sách 2014 là sự thiếu vắng của những cuốn sách mới. Không có nhiều những bộ sách theo các chủ đề như: Biển đảo, kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô… khiến cho hoạt động của hội sách không có nhiều điểm nhấn. Khá nhiều cuốn sách thuộc dạng “tồn kho” được mang đến hội sách để “giải quyết”. Điều này vô tình làm cho chất lượng của hội sách bị giảm sút, ảnh hưởng đến việc tổ chức hội sách ở các năm tiếp theo.

Không có nhiều khu đọc sách miễn phí là điểm đáng tiếc nữa của Hội sách 2014. Việc tổ chức các điểm đọc sách miễn phí là cách tốt nhất để quảng bá và giới thiệu sách. Đồng thời, đó cũng là cách nâng cao ý thức và thói quen đọc sách cho độc giả. Sự thiếu vắng những điểm đọc sách miễn phí tại một hội sách có quy mô lớn là điều vô cùng đáng tiếc.