Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được đưa vào giảng dạy đến nay, đã áp dụng cho tất cả các bậc học phổ thông.
So sánh những điểm mới với Chương trình giáo dục phổ thông 2006, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định có 10 điểm mới là: Quan điểm, mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông; nội dung và thời lượng giáo dục; phương pháp dạy học; vai trò sách giáo khoa; vai trò của giáo viên; yêu cầu với học sinh; yêu cầu đối với cha mẹ học sinh; vai trò chủ động của cơ sở giáo dục; điều kiện về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học; trách nhiệm của địa phương. [1]
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Trần Thị Thùy Dung (giáo viên Trường Tiểu học Dịch Vọng B, Cầu Giấy, Hà Nội) đánh giá, những ưu điểm của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 so với Chương trình giáo dục phổ thông 2006 đó là, chú trọng phát triển phẩm chất, năng lực toàn diện. Theo đó, chương trình không chỉ tập trung vào kiến thức, mà còn chú trọng giáo dục kỹ năng sống, giá trị đạo đức, thẩm mỹ... giúp học sinh phát triển toàn diện.
"Chương trình giáo dục phổ thông 2018 chú trọng đến việc học tập tích hợp, liên môn. Các môn học được kết nối với nhau, giúp học sinh hiểu rõ hơn mối quan hệ giữa các kiến thức và tránh nhàm chán.
Khuyến khích phương pháp dạy học hiện đại, lấy học sinh làm trung tâm. Giáo viên sẽ đóng vai trò là người hướng dẫn, tạo điều kiện cho học sinh tự khám phá và tiếp thu kiến thức", cô Dung chia sẻ.
Bên cạnh đó, chương trình mới có sự linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế. Chương trình cho phép các trường có sự điều chỉnh phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và học sinh, giúp việc dạy và học hiệu quả hơn.
Nội dung Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được xây dựng trên cơ sở tham khảo các chương trình giáo dục tiên tiến trên thế giới. Điều này giúp chương trình bắt kịp xu hướng phát triển giáo dục toàn cầu, trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết trong thời đại mới.
"Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn đặc biệt chú trọng đến hoạt động trải nghiệm. Học sinh được tham gia vào các hoạt động thực tế, từ đó hình thành kỹ năng sống, khám phá bản thân và vận dụng kiến thức vào cuộc sống", cô Dung cho hay.
Chia sẻ về ưu điểm của bộ sách giáo khoa Kết nối tri thức với cuộc sống (Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) đang được giảng dạy tại nhà trường, cô Dung cho hay, nội dung sách giáo khoa bộ sách này bám sát Chương trình giáo dục phổ thông 2018; Kiến thức tinh giản, trọng tâm, phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh; Lồng ghép các nội dung giáo dục liên quan đến lịch sử, địa lý, văn hóa Việt Nam,…
Về hình thức trình bày, cô Dung đánh giá, hình ảnh minh họa phong phú, đẹp mắt, gần gũi với học sinh, giúp các em dễ dàng hình dung và ghi nhớ kiến thức. Bố cục bài học rõ ràng, khoa học, dễ hiểu, thuận tiện cho việc học tập.
Về phương pháp và hoạt động học, cung cấp đa dạng các hoạt động học tập, từ hoạt động cá nhân đến hoạt động nhóm, hoạt động thực hành, trải nghiệm... giúp học sinh phát triển năng lực toàn diện. Khuyến khích học sinh chủ động khám phá, tìm tòi, trao đổi, thảo luận, hợp tác trong quá trình học tập. Tạo điều kiện để học sinh vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Về nội dung phát triển phẩm chất, năng lực, cô Dung đánh giá bộ sách của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam chú trọng giáo dục các phẩm chất tốt đẹp cho học sinh như yêu nước, nhân ái, trung thực, trách nhiệm...Rèn luyện các kỹ năng sống cần thiết cho học sinh như kỹ năng giao tiếp, hợp tác, tự phục vụ... Phát triển năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực hợp tác...
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Trần Thị Bích Ngọc (giáo viên môn Tin học, Trường Trung học cơ sở Yên Thượng, Cao Phong, Hòa Bình): "Chương trình giảng dạy môn Tin học từ lớp 3 đến lớp 9 được thực hiện xuyên suốt. Giả dụ như ở lớp 3 gõ văn bản không dấu, lên lớp 4 là gõ văn bản có dấu...", cô Ngọc cho hay
Chia sẻ thêm về chương trình sách giáo khoa mới môn Tin học, cô cho hay, nếu như phần Excel của chương trình cũ chỉ có ở trong sách giáo khoa Tin học lớp 7, nhưng ở chương trình sách giáo khoa mới, phần Excel có cả ở lớp 7-8-9.
Bên cạnh đó, tại chương trình mới môn Tin học, học sinh được trải nghiệm, làm thực tế qua phần mềm Scratch là ngôn ngữ lập trình kéo thả.
Theo một giáo viên bậc tiểu học ở huyện Thường Tín, nếu như trước đây, chương trình giảng dạy có một mạch, từ lớp 1 - 12, do đó việc phân luồng khó khăn. Đến nay, Chương trình phổ thông 12 năm được chia làm hai giai đoạn: Giai đoạn giáo dục cơ bản (gồm cấp tiểu học 5 năm và cấp trung học cơ sở: 4 năm); Giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (cấp trung học phổ thông: 3 năm). Liên quan đến nội dung này có dạy học tích hợp và phân hóa.
Dạy học tích hợp là định hướng dạy học giúp học sinh phát triển khả năng huy động tổng hợp kiến thức, kỹ năng... thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu quả các vấn đề trong học tập và cuộc sống. Dạy học phân hóa là dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh, để phát huy cao nhất khả năng của từng học sinh.
Hai yếu tố then chốt để thực hiện dạy học tích hợp và phân hóa là nội dung dạy học và phương pháp dạy học.
Về nội dung, muốn tích hợp phải dạy phối hợp nhiều kiến thức liên quan đến nhau. Nếu trước đây là 2 - 3 môn, nay có thể thành 1 môn học; hay các phân môn khác nhau trong một môn học; muốn phân hóa thì cần có những nội dung học khác nhau cho các đối tượng học sinh khác nhau.
Về phương pháp, để tích hợp được phải rèn luyện cho học sinh biết huy động, vận dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng; ra câu hỏi thế nào, dạy thế nào, đặt tình huống ra sao để học sinh vận dụng tổng hợp được kiến thức, kỹ năng; muốn phân hóa thì cần có những cách thức hướng dẫn, yêu cầu khác nhau, phù hợp với sở thích, năng lực từng học sinh.
Link bài viết tham khảo:
1. https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/10-diem-moi-cua-chuong-trinh-giao-duc-pho-thong-2018-119230206174054873.htm
