Giáo dục đại học Việt Nam đang đứng trước những thách thức lớn trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số quốc gia. Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đã nêu những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Trong đó nhấn mạnh việc tận dụng công nghệ số để nâng cao chất lượng quản lý và đào tạo.

Chuyển đổi số được xác định là yếu tố then chốt, giúp các trường đại học tối ưu hóa quy trình quản trị, nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng yêu cầu.

Theo tìm hiểu, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội (HUNRE), một trong những trường đại học hàng đầu về lĩnh vực tài nguyên và môi trường, đã tiên phong triển khai hệ thống quản lý đào tạo HUNRE Education Management System (HUNRE EMS) như một phần của chiến lược chuyển đổi số.

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Anh Huy - Hiệu trưởng Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội nhìn nhận: "Nghị quyết 71-NQ/TW được ban hành nhằm tạo đột phá trong phát triển giáo dục và đào tạo, coi giáo dục đại học là trọng tâm để ưu tiên phát triển mạnh mẽ. Nghị quyết nhấn mạnh việc tận dụng thời cơ từ cách mạng công nghiệp 4.0, thúc đẩy chuyển đổi số để nâng cao chất lượng quản lý, giảng dạy và nghiên cứu. Cụ thể, yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học phải bảo đảm quyền tự chủ toàn diện, bao gồm tự chủ về tổ chức, nhân sự, tài chính và học thuật, đồng thời tích hợp công nghệ số vào mọi hoạt động.

Chuyển đổi số trong giáo dục đại học đang được đẩy mạnh theo Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều trường đại học vẫn gặp khó khăn trong việc số hóa quy trình quản lý, dẫn đến tình trạng dữ liệu phân tán, thiếu minh bạch và hiệu quả thấp.

Nghị quyết số 71 đã mở đường cho việc sửa đổi Luật Giáo dục đại học, với định hướng điều chỉnh nội dung quản lý nhà nước để hỗ trợ chuyển đổi số. Điều này bao gồm việc xây dựng hệ thống quản lý tích hợp, sử dụng dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ quyết định".

Theo đó, HUNRE EMS ra đời trong bối cảnh này, lấy cảm hứng từ Nghị quyết 71 để xây dựng một hệ thống định hướng module, tập trung vào quản lý dữ liệu nền tảng và quy trình nghiệp vụ. Hệ thống không chỉ đáp ứng yêu cầu tự chủ mà còn góp phần vào cuộc cách mạng mới trong giáo dục.

Hệ thống quản lý đào tạo toàn diện được phát triển tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, nhằm số hóa toàn bộ quy trình quản trị học thuật. Hệ thống được thiết kế theo định hướng module, chia thành ba nhóm chính: Quản lý nền tảng; Quản lý quá trình; Quản lý hỗ trợ và điều hành. Với 11 module chính, hệ thống tích hợp đồng bộ với ERP HRM (giải pháp quản trị và phát triển nguồn nhân lực hiện đại - PV), kế toán và các hệ thống khác, đảm bảo dữ liệu nhất quán và thời gian thực.

Nhóm Quản lý nền tảng bao gồm các danh mục cốt lõi như Ngành - Chương trình đào tạo, Học phần - Lớp học phần, năm học - học kỳ - kế hoạch đào tạo, sinh viên và giảng viên. Những mô đun này tạo nền tảng dữ liệu vững chắc, cho phép quản lý đa phiên bản chương trình đào tạo theo từng khóa học, đồng bộ thông tin từ ERP (hệ thống hoạch định nguồn lực - PV) để tránh trùng lặp dữ liệu.

Nhóm Quản lý quá trình tập trung vào các hoạt động cốt lõi: Quản lý sinh viên, đăng ký học phần, thời khóa biểu - thi, điểm - kết quả học tập, xét học tiếp - thôi học, học bổng, thu học phí, và tốt nghiệp - văn bằng. Những mô đun này sử dụng công nghệ tự động hóa, như kiểm tra điều kiện tiên quyết khi đăng ký học phần hoặc tính toán GPA dựa trên dữ liệu thời gian thực.

Nhóm Quản lý hỗ trợ và điều hành bao gồm: Quản lý công tác giảng dạy - vượt giờ, quản lý phách - tổ chức thi, cổng thông tin sinh viên - giảng viên, báo cáo - thống kê - Dashboard (bảng điều khiển trực quan - PV). Những tính năng này nâng cao tính tương tác, minh bạch và phân tích dữ liệu, với dashboard trực quan hỗ trợ lãnh đạo trường ra quyết định dựa trên dữ liệu.

Hệ thống được xây dựng trên nền tảng công nghệ hiện đại, hỗ trợ tích hợp API với các hệ thống bên ngoài, đảm bảo an ninh dữ liệu và tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin cá nhân.

Cũng theo Hiệu trưởng Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, HUNRE EMS thể hiện rõ quyết tâm chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 71 thông qua các tính năng tiên tiến.

Đầu tiên, mô đun Quản lý đăng ký học phần cho phép sinh viên đăng ký trực tuyến, với hệ thống tự động kiểm tra điều kiện tiên quyết, giảm thiểu lỗi thủ công và tăng tốc độ xử lý. Điều này phù hợp với yêu cầu tự chủ học thuật, cho phép sinh viên chủ động trong kế hoạch học tập.

Thứ hai, module Quản lý thời khóa biểu và thi sử dụng thuật toán tự động xếp lịch, kết hợp với giao diện kéo và thả cho điều chỉnh thủ công. Tính năng này không chỉ tối ưu hóa tài nguyên phòng học mà còn tích hợp với chấm công để tính giờ giảng vượt, hỗ trợ quản lý nhân sự theo tinh thần Nghị quyết 71 về nâng cao phụ cấp cho giáo viên.

Thứ ba, module Quản lý điểm và kết quả học tập tính toán tự động GPA, phục vụ xét học bổng và cảnh báo học vụ. Kết hợp với mô đun học bổng, hệ thống tích hợp dữ liệu từ nguồn quỹ tài trợ, đảm bảo minh bạch và công bằng. Bên cạnh đó, mô đun thu học phí tích hợp với ERP kế toán, tính toán học phí theo tín chỉ và quản lý công nợ, giảm thiểu sai sót tài chính.

Module Tốt nghiệp và văn bằng sử dụng QR code để tra cứu, nâng cao tính hiện đại và chống làm giả văn bằng. Cổng thông tin sinh viên - giảng viên cung cấp diễn đàn trao đổi, khảo sát ý kiến, thúc đẩy tương tác số giữa các bên liên quan.

"Về báo cáo và thống kê, dashboard trực quan cung cấp dữ liệu thời gian thực về tỉ lệ đỗ/trượt, tiến độ chương trình đào tạo, phù hợp với báo cáo Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tích hợp ERP đảm bảo dữ liệu đồng bộ, hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn để dự báo xu hướng đào tạo.

Những tính năng này không chỉ nâng cao hiệu quả quản trị mà còn thúc đẩy tự chủ, như Nghị quyết 71 yêu cầu, bằng cách giảm phụ thuộc vào thủ tục hành chính truyền thống và tăng cường sử dụng công nghệ số", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Anh Huy chia sẻ thêm.

Cũng theo thầy Huy, việc triển khai HUNRE EMS tại HUNRE đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Theo dữ liệu nội bộ, hệ thống giảm thời gian xử lý đăng ký học phần, tăng tỷ lệ hài lòng của sinh viên, minh bạch trong quản lý điểm và học phí, đồng thời hỗ trợ lãnh đạo trường ra quyết định dựa trên dữ liệu, như điều chỉnh kế hoạch mở môn dựa trên dự kiến sĩ số.

Tác động lớn hơn là góp phần vào đột phá giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 71. Hệ thống thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, từ quản lý dữ liệu đến tương tác người dùng, tạo mô hình mẫu cho các trường đại học khác. Trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang cần bứt phá, HUNRE EMS chứng minh rằng chuyển đổi số không chỉ là công cụ mà còn là động lực thay đổi tư duy quản lý.

HUNRE EMS kỳ vọng đại diện cho bước chuyển mình quan trọng trong chuyển đổi số quản trị đại học tại Việt Nam, theo tinh thần của Nghị quyết 71-NQ/TW. Với cấu trúc mô đun linh hoạt và tính năng tiên tiến, hệ thống không chỉ nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn thúc đẩy tự chủ và đổi mới trong giáo dục đại học.