Trong những năm gần đây, chuyển đổi số đã trở thành xu thế tất yếu, mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, đặc biệt là khối doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Hà Nội trong việc nâng cao năng lực quản trị và sức cạnh tranh. Thành phố Hà Nội đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực nhằm nâng cao nhận thức, thúc đẩy ứng dụng công nghệ số, đồng thời tạo điều kiện tiếp cận các gói hỗ trợ tài chính phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Trong đó, Quyết định 3457/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội ngày 23/09/2022 về việc phê duyệt Kế hoạch "Hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025" xác định rõ mục tiêu phấn đấu đến năm 2025.

Cụ thể phấn đấu đạt 100% doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố nâng cao nhận thức về chuyển đổi số. Khoảng 90.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa mới thành lập được nhận hỗ trợ từ kế hoạch như: Sử dụng các tài liệu hướng dẫn, công cụ tự đánh giá mức độ sẵn sàng chuyển đổi số, hỗ trợ đào tạo kiến thức về chuyển đổi số; hỗ trợ tư vấn... Cùng với đó, 100% doanh nghiệp trên địa bàn thành phố sử dụng chữ ký số, hóa đơn điện tử.

Nhờ những chính sách đồng bộ này, các doanh nghiệp trên địa bàn Thủ đô đã và đang có thêm điều kiện thuận lợi để bắt nhịp nhanh hơn với tiến trình chuyển đổi số và hướng tới phát triển bền vững trong kỷ nguyên số. Thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã và đang tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để hiện thực hóa những mục tiêu mà Hà Nội đã đề ra.

Chuyển đổi số thực chất phải gắn với hiệu quả của doanh nghiệp

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Bùi Thanh Sơn - Giám đốc Công ty Cổ phần Salework (phường Yên Hoà, Hà Nội) nhận định, quá trình chuyển đổi số là hành trình từng bước thay đổi cách thức vận hành, quản trị dựa trên nền tảng dữ liệu. Ở giai đoạn đầu, doanh nghiệp tập trung phát triển những công cụ cơ bản giúp các nhà bán hàng, doanh nghiệp quản lý công việc hiệu quả hơn, như quản lý kho, quản lý bán hàng, đồng bộ đơn hàng trên các sàn thương mại điện tử. Đây được xem là bước số hóa đầu tiên, biến những công việc vốn rời rạc, thủ công thành dữ liệu có thể lưu trữ, phân tích và khai thác.

Theo ông Sơn, chuyển đổi số thực chất bắt đầu từ việc số hóa các công việc hàng ngày nhằm tạo ra dữ liệu. Dữ liệu này khi được phân tích sẽ trở thành thông tin hữu ích, từ đó giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chính xác hơn. Hiện nay, doanh nghiệp đã mạnh dạn tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào sản phẩm. Trong đó, AI không chỉ dừng lại ở việc tự động hóa các quy trình đơn giản mà còn hỗ trợ khai thác dữ liệu nội bộ như phản hồi từ khách hàng, lịch sử mua sắm hay hiệu suất bán hàng. Trên cơ sở đó, hệ thống có thể đưa ra báo cáo phân tích, gợi ý chiến lược chăm sóc khách hàng hay kế hoạch kinh doanh phù hợp, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả vận hành.

“Chúng tôi coi dữ liệu và thông tin là ‘tài sản số’ rất quan trọng, bởi trong bối cảnh thị trường biến động nhanh, dữ liệu chính xác về khách hàng, sản phẩm, xu hướng tiêu dùng chính là nền tảng để duy trì lợi thế cạnh tranh. Nhờ đó, các quyết định được đưa ra dựa trên phân tích khoa học, khách quan thay vì cảm tính.

Chuyển đổi số vì thế không phải mục tiêu ngắn hạn mà là hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì, đầu tư liên tục và sự đồng hành của toàn bộ đội ngũ. Doanh nghiệp biết bắt đầu từ những bước nhỏ nhưng chắc chắn, khai thác và biến dữ liệu thành giá trị sẽ có cơ hội phát triển bền vững. Hơn nữa, chuyển đổi số không chỉ là ứng dụng công nghệ mà là thay đổi tư duy quản trị và cách tiếp cận thị trường, để mỗi quyết định dựa trên dữ liệu đáng tin cậy”, ông Sơn nêu quan điểm.

Những năm qua, tại Hà Nội đã có rất nhiều sự kiện, hội thảo, diễn đàn về chuyển đổi số và kinh tế số do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, cũng như Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hà Nội và một số đơn vị khác tổ chức.

Ông Sơn bày tỏ, các chương trình này được triển khai với mục đích hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới, cập nhật xu hướng thị trường, chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng số hóa trong quản trị và sản xuất - kinh doanh, đồng thời tạo diễn đàn kết nối giữa doanh nghiệp với chuyên gia, cơ quan quản lý và các tổ chức tài chính.

“Thực tế cho thấy thủ tục hành chính ở Hà Nội hiện nay được triển khai khá nhanh gọn, nhiều khâu đã được số hóa giúp tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp. Các bộ phận một cửa cũng hỗ trợ tận tình, tạo điều kiện để việc xử lý hồ sơ trở nên thuận tiện và minh bạch hơn”, ông Sơn nêu quan điểm.

Tập trung phát triển các giải pháp chuyển đổi số theo hướng tích hợp và toàn diện

Theo ông Phùng Ngọc Hoàng - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ HENO (phường Hà Đông, Hà Nội), trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi số trở thành xu thế tất yếu giúp hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ nâng cao hiệu quả quản lý, tối ưu vận hành và tuân thủ chính sách. Việc số hóa quy trình, ứng dụng nền tảng công nghệ và tích hợp hệ thống đang thay đổi căn bản cách thức hoạt động của các đơn vị kinh doanh.

Theo ông Hoàng, nếu trước đây mọi khâu từ bán hàng, thanh toán đến quản lý tài chính diễn ra rời rạc, thủ công và tiềm ẩn nhiều sai sót thì nay, nhờ thông minh hóa dữ liệu và đổi mới mô hình quản trị, toàn bộ quy trình được tập trung, liền mạch và minh bạch hơn.

“Hiện doanh nghiệp đã và đang tập trung phát triển các giải pháp chuyển đổi số theo hướng tích hợp và toàn diện, cho phép hộ kinh doanh thực hiện đồng thời nhiều nghiệp vụ như thanh toán, quản lý doanh thu, xuất hóa đơn hay báo cáo thuế trên cùng một nền tảng.

Điểm nổi bật của những giải pháp này nằm ở 4 khía cạnh: toàn diện (kết nối đầy đủ nhu cầu vận hành), liền mạch (quy trình xuyên suốt từ bán hàng đến tài chính), trao quyền (người dùng linh hoạt lựa chọn phương thức phù hợp thói quen) và đồng hành (kết hợp cùng ngân hàng để đưa ra chính sách hỗ trợ)”, ông Hoàng bày tỏ.

Bên cạnh đó, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ HENO cho biết, hành trình chuyển đổi số cũng đối mặt với nhiều thách thức.

Thứ nhất là sự thay đổi nhanh chóng của chính sách. Các quy định liên quan đến quản lý kinh doanh, tài chính, thuế hay hóa đơn điện tử liên tục được cập nhật để phù hợp với tình hình mới. Điều này là cần thiết để đảm bảo sự minh bạch, công bằng và hiệu quả quản lý, dù vậy, nhiều hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ cảm thấy lúng túng trong việc nắm bắt và áp dụng kịp thời. Việc không kịp thích ứng có thể dẫn tới sai sót trong khai báo, làm chậm tiến trình kinh doanh, thậm chí phát sinh rủi ro về pháp lý.

Thứ hai là những hạn chế về khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ của một bộ phận người dùng. Không ít hộ kinh doanh nhỏ hoặc những người đã quen với phương thức truyền thống, còn e ngại hoặc gặp khó khăn khi tiếp cận các nền tảng số. Họ thường thiếu kỹ năng sử dụng phần mềm, chưa thực sự tin tưởng vào hiệu quả của các giải pháp công nghệ, hoặc lo lắng về chi phí đầu tư ban đầu. Đây chính là rào cản khiến việc triển khai chuyển đổi số chưa đồng bộ và rộng khắp.

“Song chính những khó khăn này lại mở ra cơ hội đổi mới, thúc đẩy việc phát triển các tính năng thân thiện và gần gũi hơn, đơn cử ứng dụng trí tuệ nhân tạo để xây dựng trợ lý ảo có khả năng giải đáp trực tiếp những vướng mắc thực tiễn liên quan đến thuế, hóa đơn hay quản lý tài chính”, ông Hoàng nhấn mạnh.