Các đồng minh của Mỹ ở châu Á đang cho thấy họ có rất ít sự sẵn sàng hành động cùng Washington chống lại Trung Quốc. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh có thể tự do khẳng định quyền lực của mình ở Biển Đông giàu tài nguyên.
Mặc dù Mỹ vẫn đang thắt chặt quan hệ với một số đồng minh trong khu vực Đông Nam Á để chống lại hành động gây hấn của Trung Quốc trong việc theo đuổi yêu sách ở Biển Đông, nhưng các liên minh lâu năm khác của Mỹ lại trở nên suy yếu.
Tổng thống Mỹ Barack Obama. |
Theo Reuters, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do ảnh hưởng kinh tế của Bắc Kinh ngày càng tăng, đến mức có thể làm suy yếu cả sự hỗ trợ quân sự của Mỹ đối với họ.
Hơn nữa, bị đổ lỗi nhiều về sự thất bại trong cuộc bỏ phiếu giữa nhiệm kỳ trong Quốc hội Mỹ vừa qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama khó có thể tăng cường vị thế của mình trong mắt Bắc Kinh hoặc với các đồng minh trong khu vực tại hội nghị thượng đỉnh APEC. Thất bại này đã khiến ông Obama không còn nhiều sự cơ động về chính sách đối ngoại.
Indonesia là một đồng minh lâu năm và mạnh mẽ của Mỹ ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, quốc gia này đang báo hiệu sự thay đổi về chính sách đối ngoại sau cuộc bầu cử vừa qua, trong đó sẽ hướng trọng tâm chú ý vào chính sách trong nước.
Trên Biển Đông, tân Tổng thống Joko Widodo không có khả năng hành động mà không có một cuộc khủng hoảng, ông Greg Fealy - một chuyên gia về Indonesia tại Đại học Quốc gia Úc cho biết. Điều này khiến "Mỹ khó có thểm tìm thấy đòn bẩy hơn".
Tại Thái Lan, cuộc đảo chính quân sự cũng đã làm rung chuyển quan hệ với Mỹ. Sau đảo chính, Mỹ đã giảm tiếp xúc ngoại giao và thu hẹp hỗ trợ quân sự cho Bangkok.
Còn Malaysia, Chủ tịch ASEAN kỳ tới, đang ở đỉnh cao phát triển quan hệ thương mại và đầu tư với Trung Quốc.
Tất cả các quốc gia trong khu vực đều lo ngại về sự tăng trưởng nhanh chóng của Bắc Kinh, và hầu hết đều không muốn chống lại sự hiện diện của Mỹ ở châu Á. Tuy nhiên, chỉ có một số ít quốc gia sẵn sàng sát cánh với Mỹ khi cần thiết, Giáo sư Russell Trood - một nhà nghiên cứu về Mỹ tại Đại học Sydney nói.