Ống nước sông Đà liên tục vỡ: Công nghệ, chất lượng "có vấn đề"

Công nghệ, chất lượng ống "có vấn đề"

Liên quan sự cố vỡ ống nước sạch Sông Đà từ Hòa Bình về Hà Nội xảy ra liên tiếp trong thời gian, ảnh hưởng đến việc sử dụng nước sạch của hàng chục ngàn hộ dân ở Hà Nội, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng vào cuộc tìm hiểu nguyên nhân.

Sau quá trình kiểm tra, đơn vị chức năng xác định nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vỡ ống nước sạch Sông Đà thường xuyên do chất lượng của ống không đồng đều.

“Tại một số vị trí của ống có hiện tượng bong rộp, tách lớp, một số chỉ tiêu cơ lý không đảm bảo dẫn đến suy giảm khả năng chịu lực cục bộ của đường ống. Thiếu các yêu cầu kỹ thuật đối với việc sản xuất, thi công lắp đặt ống theo tiêu chuẩn áp dụng”, ông Hoàng Hải - Phó Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết.

Ông Hoàng Hải - Phó Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình khảo sát thực tế hiện trường vỡ đường ống nước sạch.

Bên cạnh đó, đường ống đã chịu tác động bất lợi trong quá trình thi công, lắp đặt. Tại một số vị trí xuất hiện tảng đá, bê tông lẫn vào lớp cát đệm xung quanh ống làm mất ổn định của ống. Một số khu vực có hầm chui dân sinh không có các tấm đan bảo vệ ống dẫn đến giảm khả năng chịu tải của tuyến ống trước tác động của tải trọng bên ngoài.

Có nhiều đoạn ống bị hư hỏng và phải thay thế do các nguyên nhân như: rơi khi vận chuyển, va đập với máy xúc, bị đá rơi vào, đẩy nổi khi lắp đặt, sạt trượt hố móng,…

Cùng với đó, việc thi công xây dựng tuyến đại lộ Thăng Long, đường ngang dân sinh sau khi đường ống đã được thi công lắp đặt và tải trọng do các phương tiện giao thông trên đại lộ Thăng Long, đường ngang, đường dân sinh tác động lên ống cùng là nguyên nhân gián tiếp gây ra vỡ ống nước sạch.

“Hạn chế về kinh nghiệm trong thiết kế, gia công chế tạo, thi công đường ống dẫn nước sạch bằng composite cốt sợi thủy tinh ở Việt Nam cũng là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến sự cố”, ông Hải cho biết thêm.

Về trách nhiệm các đơn vị liên quan, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng đơn vị tổng thầu thiết kế đã thiếu kinh nghiệm trong việc lựa chọn các tiêu chuẩn áp dụng trong thiết kế tuyến ống nước sử dụng vật liệu ống composite cốt sợi thủy tinh. Đồng thời không đưa ra đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật trong quá trình sản xuất, thi công, lắp đặt tuyến ống.

“Cùng với đó việc lựa chọn công nghệ và kiểm soát quá trình gia công chế tạo chưa chặt chẽ nên chất lượng ống không đồng đều, bong rộp, tách lớp tại một số vị trí. Không có các thí nghiệm về chỉ tiêu cơ lý minh chứng cho độ bền dài hạn của ống theo tiêu chuẩn áp dụng: áp suất thiết kế thủy tĩnh dài hạn, độ biến dạng vòng uốn dài hạn” trích kết luận của Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng.

Trong khi đó nhà thầu thi công xây dựng phải chịu trách nhiệm trong công tác thi công để một số dị vật như đá khối lớn, bê tông lẫn vào lớp vật liệu cát đắp quanh ống; thiếu tấm đan dàn tải tại một số hầm chui dân sinh; để ống chịu tác động bất lợi trong quá trình vận chuyển, cẩu dựng, lắp đặt.

Nhà thầu giám sát thi công xây dựng chịu trách nhiệm do không giám sát chặt chẽ, thiếu trách nhiệm đã để xảy ra các thiếu sót trong quá trình thi công xây dựng nêu trên.

Kết luận của Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cho rằng, Vinaconex phải chịu trách nhiệm trong công tác tổ chức quản lý chất lượng. Ban quản lý dự án chịu trách nhiệm trong công tác quản lý chất lượng theo nhiệm vụ được chủ đầu tư giao.

Về giải pháp, trong trước mắt Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng yêu cầu các đơn vị có liên quan thực hiện kiểm soát áp lực và lưu lượng của toàn tuyến nói chung để có thể phát hiện sự bất thường trong hệ thống sớm hơn ngay từ các chỉ số trên các thiết bị kiểm soát; Duy trì áp suất làm việc trong ống ở mức ổn định nhất có thể; Có giải pháp ứng cứu, khắc phục nhanh nhất khi sự cố xảy ra; Thiết lập hệ thống đấu nối đồng bộ với các nguồn cấp nước khác để giảm việc mất nước cục bộ; Có biện pháp đảm bảo hành lang an toàn bảo vệ tuyến (đường cắt ngang qua ống, đường dân sinh, đường ngang,..).

Nếu đường ống tiếp tục vỡ: Không bất ngờ!

Trước đó, xác nhận với cơ quan báo chí về sự cố đường ống dẫn nước sạch sông Đà từ Hòa Bình về Hà Nội lại vỡ vào 22 giờ đêm ngày 17/6, ông Nguyễn Văn Tốn - TGĐ Công ty nước sạch Vinaconex cho biết: "Chất liệu và công nghệ của tuyến đường ống truyền tải từ nhà máy nước sông Đà về Hà Nội, là cốt sợi thủy tinh, công nghệ chế tạo do Tổng công ty Vinaconex đưa từ Trung Quốc về".

Vinaconex đang khắc phục sự cố vỡ ống nước sạch Sông Đà từ Hòa Bình về Hà Nội (sự cố vỡ ống nước xảy ra ngày 26/4/2014).

Đây đã là lần thứ 3 trong năm 2014 và là lần thứ 7 kể từ năm 2012 ống nước sạch Sông Đà từ Hòa Bình về Hà Nội bị vỡ ở các điểm khác nhau. Điều đáng nói, hiện tượng vỡ ống nước ngày càng diễn ra với mật độ dày hơn, chỉ cách nhau trong một thời gian ngắn khiến lo ngại vỡ hệ thống trên cả đường ống nước.

Đánh giá sự cố vỡ ống nước ngày 17/6, một chuyên gia thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Giao thông Vận tải - người từng tham gia Dự án mở rộng và hoàn thiện đường Láng - Hòa Lạc cho rằng, sự cố vỡ ống nước xảy ra tại Km25 không do nền đất yếu mà do công nghệ thi công có vấn đề cùng với đó là chất lượng đường ống nước.

 “Là người tham gia Dự án mở rộng và hoàn thiện đường Láng - Hòa Lạc, tôi khẳng định tại Km25 nền đất được xử lý tốt, nguyên nhân vỡ ống nước xảy ra ngày 17/6 không phải do nền đất yếu mà có thể do công nghệ thi công có vấn đề hoặc do chất lượng đường ống, nhất là khi đường ống đó được đưa về từ Trung Quốc”, vị chuyên gia này cho biết.

Cũng theo chuyên gia, trong thời gian tới sẽ không có gì bất ngờ nếu sự cố vỡ ông nước sạch Sông Đà tiếp tục diễn ra, về phía Vinaconex chỉ có thể xem xét sửa chữa khắc phục theo kiểu “vỡ đâu vá đó” để chờ xây dựng hệ thống mới.

Trong khi đó, trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam ông Lê Văn Thịnh - nguyên trưởng phòng giám định 1, Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) cho rằng, để biết chính xác nguyên nhân sự cố vỡ ống nước sạch Sông Đà từ Hòa Bình về Hà Nội cần phải có kết luận chính xác từ cơ quan quản lý. Tuy nhiên trên khía cạnh chuyên môn, ông Thịnh cho hay, sự cố vỡ ống nước sạch Sông Đà do nhiều nguyên nhân tổng hòa khác nhau như áp lực nước va, công nghệ thi công, chất lượng đường ống…

“Làm rõ nguyên nhân sự cố vỡ ống nước sạch Sông Đà là trách nhiệm Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng). Hơn hết Cục phải có trách nhiệm trả lời, chỉ có tìm ra nguyên nhân mới có cách khắc phục”, ông Thịnh cho biết.