Nghĩa trang nằm cạnh khu dân cư gây ô nhiễm
Theo kiến nghị của người dân thôn Mỹ Hòa, xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương, Nghệ An thì nghĩa trang Cồn Thập Mẫu đã có cách đây hàng chục năm. Tuy nhiên, do nghĩa trang này nằm ngay cạnh khu dân cư nên gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước của 58 hộ dân với 278 nhân khẩu xóm này. Đặc biệt, do nghĩa trang chỉ cách nhà dân khoảng 10m nên đã trực tiếp ảnh hưởng đến môi trường sống của 15 hộ dân khối Bích Triều, xóm Mỹ Hòa. Trước thực trạng này năm 2008 người dân đã làm đơn kiến nghị lên chính quyền các cấp yêu cầu không cho tiếp tục chôn cất tại đây để tránh tình trạng ô nhiễm do nghĩa trang này gây ra.
“Nghĩa trang cách nhà dân chỉ khoảng 10m nên gây ô nhiễm đến môi trường sống. Đặc biệt ô nhiễm nguồn nước, khi nước giếng chỗ chúng tôi ở có màu vàng váng mỡ. Do nước ô nhiễm vậy nên rất ngại sử dụng nhưng ở đây nước sạch chưa có không dùng nước giếng biết dùng nước ở đâu? Mà khổ hơn khi người chôn cất lại là người xã Thanh Giang trong khi đó chúng tôi là công dân Thanh Lâm phải gánh chịu hậu quả”, anh Trần Thế Anh nhà ngay bên cạnh nghĩa trang cho biết.
 |
| Mặc dù UBND huyện Thanh Chương đã cấm chôn cất tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu từ năm 2009 nhưng đến nay nhiều hộ dân tại xã Thanh Giang vẫn không chấp hành. |
Tuy nhiên, cái khó khi nghĩa trang này địa giới hành chính thuộc xã Thanh Lâm nhưng người dân chôn cất lại là người dân sống tại xã Thanh Giang, huyện Thanh Chương. Sau khi nhận được phản ánh của người dân và qua kiểm tra thấy thực trạng người dân thôn Mỹ Hòa nêu là đúng nên năm 2009, UBND huyện Thanh Chương đã ra công văn số 224/CV-UBND gửi cho UBND xã Thanh Lâm và UBND xã Thanh Giang phối hợp thực hiện tuyên truyền, kiểm tra để không cho người dân không tiếp tục chôn cất tại nghĩa trang này.
Tuy nhiên, sau đó người dân tại xã Thanh Giang vẫn cứ tiếp tục mang người mới mất sang nghĩa trang này an táng. Trước thực trạng đó năm 2011, người dân xóm Mỹ Hòa tiếp tục gửi kiến nghị lên các cấp chính quyền yêu cầu gải quyết dứt điểm tình trạng mai táng người mới mất tại nghĩa trang này. Để thực hiện tốt việc ngăn cấm trên UBND huyện Thanh Chương tiếp tục ra công văn số 526/UBND-TNMT gửi cho địa phương hai xã liên quan yêu cầu giải quyết dứt điểm tình trạng chôn cất trái phép trên.
 |
| Trước thực trạng đó người dân xóm Mỹ Hòa đã nhiều lần báo và làm đơn gửi lên chính quyền địa phương nhưng vẫn không có phương án giải quyết cứng rắn nào để ngăn chặn tình trạng trên |
“Không chỉ chôn cất mới gây ô nhiễm môi trường mà khi người dân cải táng người đã mất thì hòm vỏ, đồ khâm liệm… sau khi được cát táng lại vứt bừa bãi trên nghĩa trang. Nhiều hôm, để tránh dẫm phải đinh và để ô nhiễm môi trường chúng tôi lại phải đi gom những thứ đó của người nhà bỏ lại ở nghĩa trang. Nghĩa trang mà đặt cách nhà dân chỉ 10m thì ai mà chịu được cơ chứ. Còn người mới mất chôn cất tại đây, người thân cũng mang vật dụng người đó ra đây đốt gây khói bụi bay vào cả nhà chúng tôi”, ông Lê Văn Đỉnh (trú xóm Mỹ Hòa, xã Thanh Lâm) bức xúc cho biết.
Để không cho người dân tiếp tục chôn cất tại đây chính quyền xã Thanh Lâm cũng đã treo biển cấm. Chính quyền xã Thanh Giang cũng đã phối hợp tuyên truyền và nhắc nhở người dân xã mình không được chôn ở khu vực nghĩa trang Cồn Thập Mẫu. Nhưng việc cấm chôn cất chỉ kéo dài trong một vài tháng thì người dân xóm Lam Dinh và 1 số xóm khác của xã Thanh Giang lại tiếp tục đưa người mới mất sang an táng tại đây. Lo lắng những hộ dân xã Mỹ Hòa đã liên tục báo lên chính quyền địa phương để chính quyền can thiệp cấm không cho người dân xã Thanh Giang tiếp tục chôn cất. Không những gây ô nhiễm môi trường người dân chôn cất người thân tại đây còn lấn chiếm cả hành lang tỉnh lộ 533 đi qua đây.
 |
| Chính quyền xã Thanh Lâm cũng đã đóng biển cấm nhưng cũng chỉ hời hợt hình thức chứ không có biện pháp cứng rắn, kiên quyết nào để giải quyết dứt điểm thực trạng trên |
“Nghĩa trang đã đóng cửa nhưng nhiều hộ dân xã Thanh Giang không chấp hành lệnh cấm mà vẫn đưa người thân mới mất sang đây chôn cất làm ảnh hưởng đến môi trưởng sống của chúng tôi. Nhiều gia đình còn xây dựng chôn cất lấn chiếm hành lang giao thông đường tỉnh lộ 533 qua đây. Một số hộ vì lăng mộ nằm ở hành lang giao thông nên đã được hỗ trợ tiền cất bốc nhưng không chịu di chuyển mà lại lấy số tiền đó xây mới tại chỗ”, bà Trần Thị Hường cho biết.
Chính quyền vẫn chưa quyết liệt
Mặc dù sau khi huyện Thanh Chương đã có công văn đóng cửa, cấm chôn cất tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu và giao chính quyền hai xã có liên quan phối hợp thực hiện. Nhưng cuối cùng việc ngăn chặn người dân chôn cất tại đây của chính quyền hai xã Thanh Lâm và xã Thanh Giang hết sức hời hợt, không kiên quyết.
 |
| Công văn của UBND huyện Thanh Chương năm 2011 đã nêu rõ cấm chôn cất tại khu vực nghĩa trang Cồn Thập Mẫu, xóm Mỹ Hòa, xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương |
Điển hình tính từ năm 2011 đến nay đã có gần 10 ngôi mộ mới được người dân xã Thanh Giang mang sang an táng tại nghĩa trang này. Gần đây nhất vào ngày 27/12/2014 một hộ dân xóm Lam Dinh, xã Thanh Giang tiếp tục đưa người thân vào nghĩa trang này chôn cất. Nguy hại hơn khi thời gian gần đây người dân mang người thân sang đây chôn cất theo hình thức mộ nổi nên càng ảnh hưởng đến môi trường.
Ngoài ra nhiều hộ dân khác của xã Thanh Giang đã có mộ chôn cất tại đây lại khoang bao vùng đất cho các ngôi mộ người thân mình trên diện tích đất lớn. Điển hình là ngày 29/12 khi chúng tôi có mặt tại nghĩa trang trên mặc dù bị rất nhiều người dân xóm Mỹ Hòa phản đối nhưng gia đình ông Nguyễn Đình Thế (trú tại xóm Lam Dinh, xã Thanh Giang) vẫn cho người xây dựng bờ bao để giữ đất nghĩa trang Cồn Thập Mẫu với diện tích khoảng 300 m2.
Sau khi người dân báo lên chính quyền xã Thanh Lâm thì cán bộ địa chính và lực lượng công an xã này cũng đã có mặt lập biên bản vi phạm với gia đình ông Thế. Tuy nhiên, các cán bộ xã Thanh Lâm cũng chỉ lập biên bản vi phạm chứ không hề có động thái nào để cấm triệt để gia đình ông Thế tiếp tục thi công. Phải chăng sự giải quyết hời hợt này của chính quyền nên sau khi có lệnh cấm vẫn còn rất nhiều hộ dân xã Thanh Giang mang người đã khuất sang nghĩa trang này an táng?
 |
| Nhưng từ đó đến nay gần 10 thi hài nữa đã được người dân xã Thanh Giang mang xuống nghĩa trang này chôn cất. Điển hình ngày 29/12 một hộ dân của xóm Lam Dinh , xã Thanh Giang còn xây bao quanh trong nghĩa trang với diện tích khoảng 300 m2 |
Trao đổi về vấn đề trên ông Trần Xuân Huấn – Phó chủ tịch xã Thanh Lâm cho biết: “Sau khi có công văn cấm chôn cất tại nghĩa trang Cồn Vực Mẫu chúng tôi cũng đã phối hợp với chính quyền xã Thanh Giang để tuyên truyền, nhắc nhở người dân không được chôn cất tại đây nữa. Từ đó đến nay những gia đình vi phạm chúng tôi cũng đã lập biên bản và có 2 hộ có ý định chôn cất tại đây chúng tôi cũng đã ngăn chặn được”.
Tuy nhiên vì sao vẫn để nhiều hộ dân chôn cất tại đây ông Huấn đổ lỗi: “Do đất nằm vùng giáp ranh khó phân chia ranh giới. Cùng với đó các hộ chôn cất vi phạm họ làm lúc nửa đêm và ngày nghỉ nên chính quyền không biết. Đến khi phát hiện ra thì mọi việc đã vỡ lở không thể bắt người dân dừng được mà chỉ lập biên bản vi phạm”.
Còn về vấn đề gia đình ông Thế đang vi phạm xây bao tại nghĩa trang, cán bộ xã có mặt nhưng không kiên quyết xử lý ông Huấn tỏ vẻ ngạc nhiên: “Sáng người dân báo tôi đã cho cán bộ xuống đó làm việc và cấm thi công rồi. Nếu có chuyện đó tôi sẽ kiểm tra và cho dừng việc thi công lại ngay”. Tuy nhiên, có vẻ lời nói của ông Huấn không có sức nặng và giá trị mà chỉ mang sự hời hợt bởi đến chiều cùng ngày sau khi được phóng viên báo tin gia đình ông Thế vẫn đưa người xây dựng như thường.
Về vấn đề này ông Tưởng Quốc Thành – Chủ tịch UBND xã Thanh Giang thừa nhận: “Mặc dù sau khi có công văn của huyện về việc cấm chôn cất tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu chúng tôi cũng đã tuyên truyền đến người dân để người dân biết và không vi phạm. Nhưng thực tế sự phối hợp giữa chính quyền 2 xã liên quan vẫn chưa đồng bộ và yếu. Chúng tôi chỉ biết người dân vi phạm khi có thông tin từ quần chúng báo lên, chứ chưa khi nào thấy chính quyền xã Thanh Lâm báo cho chúng tôi”.
Ông Thành cho biết thêm: “Để có nơi chôn cất cho người dân và nhất là xóm Lam Dinh nơi chủ yếu người dân mang sang nghĩa trang Cồn Thập Mẫu chôn cất chúng tôi đã quy hoạch 2 nghĩa trang Cồn Thông và Cồn Ong trong xã cho người dân vùng này có nơi chôn cất. Nhưng vì khu vực đó đến nghĩa trang Cồn Thập Mẫu gần và nhiều mồ mả dòng họ của người dân nơi đây đã nằm ở đó nên người dân tiếp tục vi phạm. Điển hình có một số gia đình cá biệt vẫn bất chấp vi phạm”
Trao đổi về vấn đề này ông Phan Đình Hà – Phó chủ tịch UBND huyện Thanh Chương tỏ vẻ ngạc nhiên: “Nghĩa trang này sau khi người dân có phản ánh và khi chúng tôi về kiểm tra thấy quá gần khu dân cư, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân là đúng nên đã đóng cửa nghĩa trang. Nay nghĩa trang này không được chôn cất mới, không được đưa hài cốt nơi khác về cát táng tại đây. Chỉ có những mộ cũ người dân đã chôn cất trước đó chỉ được phép xây bao nhưng với diện tích không quá 5m2. Nếu chính quyền vẫn để người dân chôn cất vi phạm vậy là chính quyền xã yếu. Những hộ vi phạm phải lập biên bản, thu giữ phương tiện vi phạm để giải quyết dứt điểm. Còn những hộ xây bao quá lớn so với diện tích trên cũng kiên quyết cấm và thu hồi dụng cụ vi phạm. Những hộ đã xây bao quanh mộ nhưng vi phạm diện tích quá lớn chúng tôi cũng kiên quyết đập, phá dỡ”.
Trong lúc chính quyền vẫn đang hời hợt xử lý thì hàng ngày người dân xóm Mỹ Hòa vẫn đang ngày ngày phải sống chung với người chết và sống chung với ô nhiễm từ nghĩa trang này gây ra. Trong khi huyện Thanh Chương đã giao cho hai xã Thanh Lâm và Thanh Giang kiên quyết xử lý người dân vi phạm thì chính quyền hai xã này vẫn làm việc theo kiểu “đánh trống bỏ dùi”.
