Ngày 16/1, Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội Quốc gia (NCSEIF) tiến hành tổ chức Hội thảo Báo cáo kết quả các dự án điều tra năm 2013 về việc thực hiện 2 dự án: “Điều tra khảo sát niềm tin tiêu dùng ở Việt Nam” và “Điều tra khảo sát ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa tới sinh kế của người dân ven đô ở Việt Nam”.
Người Hà Nội lạc quan về thu nhập
Tại Hội thảo, TS Nguyễn Văn Thuật (Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia) người chủ nhiệm dự án cho biết: Để xây dựng báo cáo này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát tại Hà Nội với số mẫu khảo sát là 1.500 người tại Hà Nội.
Theo kết quả điều tra của NCSEIF, chỉ số 6 tháng đầu năm 2013 ở mức 41 điểm, phản ảnh tâm trạng bi quan khá rõ nét của người lao động Thủ đô, phản ánh đúng tình hình kinh tế khó khăn của Hà Nội 6 tháng đầu năm 2013.
 |
| 65,9% người dân Thủ đô cho rằng mức thu nhập gia đình ổn định và ổn định hơn trong 6 tháng cuối năm 2013. (Ảnh minh họa) |
Với chỉ số niềm tin tiêu dùng tổng hợp 6 tháng cuối năm 2013 đạt 49,5 điểm, cho thấy người tiêu dùng vẫn còn biểu hiện tâm trạng bi quan về các lĩnh vực: Kinh tế của Thành phố, việc làm và thu nhập gia đình của người lao động. Tuy nhiên, xét theo mức độ, có thể thấy với 49,5 điểm thì mức độ bi quan này rất thấp, tiến sát với mức 50 điểm biểu hiện ở mức trung bình (Không xấu, không tốt).
Như vậy, có thể thấy trước bối cảnh kinh tế khó khăn của Hà Nội trong năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 thì chỉ số niềm tin tiêu dùng tổng hợp 6 tháng cuối năm 2013 phản ánh tình hình kinh tế của Thủ đô nói chung, việc làm và thu nhập gia đình của người lao động nói riêng đang được cải thiện, báo cáo đánh giá.
|
TS Nguyễn Văn Thuật chủ nhiệm dự án “Điều tra khảo sát niềm tin tiêu dùng ở Việt Nam”. (Ảnh Phạm Liễu)
|
"Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá nhiều chỉ tiêu kinh tế quan trọng khác, giúp cho nhà nước và các nhà hoạch định chính sách đánh giá thực trạng và triển vọng của nền kinh tế nói chung để đưa ra những chính sách hiệu quả và làm luận cứ cho cơ sở dự báo kinh tế.
Đối với các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp, thông tin về chỉ số niềm tin cũng giúp họ dự báo những thay đổi về chi tiêu của người dân để điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh tương ứng", PGS.TS Nguyễn An Lịch – ĐH Quốc gia Hà Nội bình luận.
Người dân dùng tiền thu hồi đất để làm gì?
Trong khi đó, dự án “Điều tra, khảo sát ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa tới sinh kế của người dân ven đô ở Việt Nam” do ThS. Phạm Thị Thu Hương chủ nhiệm đã tiến hành khảo sát, phân loại những ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa tới việc duy trì, phát triển sinh kế của người dân tại 3 địa bàn có tốc độ đô thị hóa nhanh trong 10 năm trở lại đây, là Bắc Ninh, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu.
Trong tổng số 900 hộ được điều tra, khoảng 1/3 đã từng bị thu hồi đất. Phần diện tích đất bị thu hồi gần như là hoàn toàn (78% trong tổng số gần 300 hộ bị thu hồi đất cho biết diện tích đất của họ bị thu hồi hoàn toàn). Với những hộ bị thu hồi đất, hầu hết số tiền được đền bù được sử dụng để xây dựng nhà cửa và một phần dành cho tiết kiệm và đầu tư.
Theo kết quả điều tra thu được, thu nhập bình quân của các hộ trong mẫu năm 2012 là 101 triệu đồng/năm, trong đó có 44% là từ lương và trợ cấp, 28% từ hoạt động buôn bán, dịch vụ, 9% là từ hoạt động làm thuê, 7% từ hoạt động sản xuất tiểu thủ công nghiệp và 12% là từ các hoạt động còn lại như trồng lúa và hoa màu hay chăn nuôi.
Tính riêng các hộ bị thu hồi đất, nguồn thu từ hoạt động dịch vụ chiếm tỷ trọng nhiều hơn trong tổng thu nhập của hộ so với bình quân chung của các hộ trong mẫu điều tra. Có thể thấy, đô thị hóa một mặt làm thu hẹp diện tích đất sản xuất nông nghiệp của hộ, mặt khác góp phần đẩy mạnh các hoạt động cung cấp dịch vụ, buôn bán trong địa bàn và giúp hình thành và phát triển các hoạt động phi nông nghiệp mới.
Xét trên các yếu tố là nguồn lực đảm bảo sinh kế của người dân, bức tranh chung cho thấy đô thị hóa đã có tác động tích cực nhiều hơn tiêu cực đối với kế sinh nhai của người dân. Trong khi đó, vốn xã hội truyền thống của người dân (quan hệ họ hàng, làng xã) vẫn được duy trì và có phần tăng thêm (tham gia các tổ chức, đoàn thể). Duy chỉ có nhân lực vẫn còn là một vấn đề nan giải không chỉ đối với mỗi hộ gia đình và còn đối với cả các địa phương và toàn xã hội./.
Phạm Liễu
