Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng được tổ chức sôi nổi ở các địa phương, từ đó chọn ra các sản phẩm tham gia ở cấp độ toàn quốc.
Cuộc thi nhằm khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo của thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc, đồng thời giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng sáng tạo, xây dựng ước mơ các em trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
Người thầy giúp biến ý tưởng của học sinh thành hiện thực
Để phong trào này lan tỏa và thu hút được đông đảo học sinh, cần những người thầy làm “bà đỡ” tư vấn, góp ý, nuôi dưỡng hỗ trợ cho các học sinh biến các ý tưởng thành sản phẩm hiệu quả. Đặc biệt, ở các trường học ở vùng còn nhiều khó khăn như Tiểu học Kiệt Sơn (xã Kiệt Sơn, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ), điều này rất cần những người hiệu trưởng, giáo viên tâm huyết.
Trường tiểu học Kiệt Sơn nhiều năm qua là cái tên quen thuộc tại các buổi trao giải cấp tỉnh. Và người thầy gắn bó sát sao với hoạt động này của trường là thầy Nguyễn Tiến Thành. Tâm huyết, trách nhiệm, cống hiến hết mình vì sự nghiệp trồng người, đó là lời nhận xét của đồng nghiệp, phụ huynh, học sinh khi nhắc tới thầy Nguyễn Tiến Thành, giáo viên Trường Tiểu học Kiệt Sơn.
Lần lượt các năm 2018, 2019, 2020, 2023, thầy Nguyễn Tiến Thành đã hướng dẫn các học sinh của mình mang các sản phẩm với ý tưởng hữu ích gắn với cuộc sống hàng ngày. Các sản phẩm được thiết kế, sản xuất dựa trên các vật liệu có sẵn, dễ tìm, nguyên tắc hoạt động đơn giản. Gần đây nhất, trong cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng của tỉnh Phú Thọ, sản phẩm Bộ ghế thủy cơ học cứu sinh của nhóm học sinh Nguyễn Ngọc Gia Hân, Nguyễn Đức Long, Nguyễn Phú Trọng (lớp 4), Phùng Khánh Gia Linh, Nguyễn Ngọc Minh Châu (lớp 5B) do thầy Thành hướng dẫn đã giành giải Nhì của Tỉnh.
Thầy Thành chia sẻ: "Năm 2012 thầy được điều động về giảng dạy tại Trường Tiểu học Kiệt Sơn. Vinh dự, tự hào vì tôi là thành viên trong một tập thể sư phạm quy tụ rất nhiều giáo viên giỏi, nhiệt huyết, trách nhiệm. Đây là môi trường làm việc thuận lợi để tôi rèn luyện, học tập và phấn đấu hơn.
Đặc biệt là sự động viên, khích lệ của lãnh đạo nhà trường cho các hoạt động thúc đẩy sáng tạo. Ở các khu vực thành phố, vùng có điều kiện thuận lợi, mô hình giáo dục STEM được nhắc đến rất nhiều. Tuy nhiên, ở các nơi còn khó khăn, giáo viên muốn nói đến STEM phải lựa chọn những nội dung gần gũi với các em. Với việc khích lệ các em đưa ý tưởng, làm các sản phẩm tham gia cuộc thi, chúng tôi đưa mô hình giáo dục STEM đến với các em một cách rất tự nhiên, hữu ích”.
Thầy Thành tâm sự: “Trước kia, địa bàn xã bị chia cắt bởi các dòng suối, và có nhiều vụ đuối nước. Các em đã nghĩ và chia sẻ ý tưởng về bộ phao cứu sinh. Thật sự tôi cũng rất bất ngờ vì những ý tưởng của các em. Sản phẩm thầy trò đã tham gia cuộc thi năm 2018”.
Năm 2020, đại dịch Covid-19 xảy ra, xã lập các chốt kiểm dịch. Từ thực tế, học sinh đã đưa ra ý tưởng đo nhiệt độ và tiếp khẩu trang bán tự động để tránh tiếp xúc trực tiếp và từ đó đã hình thành máy đo thân nhiệt bán tự động đầu tiên tại xã.
Tạo ra ngân hàng ý tưởng ở mỗi lớp học
Chia sẻ bí quyết để được nhà trường tin tưởng giao nhiệm vụ hướng dẫn và thu hút được các em tham gia cuộc thi, thầy Thành cho rằng: “Muốn các em hứng thú với khoa học, tôi và các giáo viên luôn luôn tạo tinh thần thoải mái cho các em. Cùng với đó, kết hợp với những tiết học ngoại khóa, trải nghiệm, tham quan, chúng tôi hướng dẫn các em quan sát đời sống hoạt động hàng ngày ở địa phương.
Khi các em trình bày ý tưởng, thầy cô sẽ hướng dẫn học sinh tìm hiểu sách báo, ti vi, intenet, khám phá khoa học bằng không gian số. Chính vì vậy, chúng tôi đã tạo ra ngân hàng ý tưởng tại mỗi lớp học. Các em được nói, được viết lên ý tưởng của mình.
Điều quan trọng là thầy trò chúng tôi được ban giám hiệu nhà trường rất ủng hộ, quan tâm sát sao, tạo điều kiện thời gian, cơ sở vật chất, tinh thần để thầy trò được chủ động sáng tạo. Có lúc thực hiện làm sản phẩm xong đem thử nghiệm chưa đạt yêu cầu, phải làm lại. Có những sản phẩm phải thử nghiệm dưới nước, trời nắng khắc nghiệt. Đôi lúc tưởng chừng như cả thầy và trò buông tay thì tôi động viên các em. Nhờ đó, những khó khăn dần được vượt qua”.
Chia sẻ về kết quả sau các nỗ lực của thầy và trò, thầy Vũ Ngọc Tuấn, Hiệu trưởng nhà trường vui mừng khi giới thiệu về bằng khen, tấm ảnh được treo trang trọng trong phòng hội đồng của trường.
Thầy Tuấn cho biết: “Trường Tiểu học Kiệt Sơn là một ngôi trường có truyền thống hiếu học trong cụm. Hàng năm, có nhiều học sinh, giáo viên được tham gia giao lưu cấp tỉnh, quốc gia. Trong đó, phải nhắc tới cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Phú Thọ. Đây là một sân chơi mà nhà trường đã gắn bó trong 5 năm vừa qua với sự nhiệt tình hướng dẫn, hỗ trợ học sinh của thầy Nguyễn Tiến Thành. Nhà trường tự hào về những thành tích và kết quả đã đạt được”.
Bên cạch đó các hoạt động, phong trào cũng được nhà trường phát động và tổ chức như: Cuộc thi An toàn giao thông,ngày hội đọc sách, thiếu nhi vui khỏe gắn với các hoạt động trải nghiệm văn hóa Mường.
