Financial Times ngày 18/12 đưa tin, Lầu Năm Góc cho biết Trung Quốc đã đồng ý trả lại Mỹ một thiết bị lặn không người lái (UUV) của hải quân Mỹ bị hải quân Trung Quốc bắt giữ khi đang hoạt động trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông.
"Chúng tôi đã phản đối chính thức hành vi bắt giữ trái pháp luật thiết bị lặn không người lái của Mỹ đang hoạt động trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông.
Thông qua giao thiệp trực tiếp với chính quyền Trung Quốc, chúng tôi đã được đảm bảo rằng Trung Quốc sẽ trả lại Mỹ thiết bị lặn không người lái này", người phát ngôn Lầu Năm Góc Peter Cook cho biết.
 |
| Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ lên án mạnh mẽ động thái vừa qua của Trung Quốc ở Biển Đông. Ảnh: News Max. |
Việc bắt giữ thiết bị lặn không người lái Hoa Kỳ mà hải quân Trung Quốc thực hiện, đánh dấu một sự leo thang mạnh căng thẳng vốn đã gia tăng giữa hai nước.
Một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, thiết bị lặn không người lái bị Trung Quốc bắt vì nó được điều khiển bởi tàu USNS Bowdtich,
Tổng thống đắc cử Donald Trump hôm qua đã chỉ trích việc bắt giữ này là động thái chưa từng có.
Hôm qua thứ Bảy 17/12, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết, một trong hai tàu hải quân của họ ngăn chặn thiết bị lặn không người lái của Mỹ vì nó gây nguy hiểm cho hoạt động chuyển hướng của con tàu và thủy thủ đoàn.
Lầu Bát Nhất nói rằng, họ sẽ đưa thiết bị lặn không người lái này trở lại Mỹ "một cách thích hợp", đồng thời chỉ trích phản ứng của Mỹ trong vụ việc này là "không có lợi" cho giải quyết tranh chấp.
Harry Kazianis, Giám đốc nghiên cứu quốc phòng tại Trung tâm Lợi ích quốc gia ở Washington bình luận:
"Đây mới là phần đầu tiên của các phản ứng Trung Quốc muốn dùng nó đẩy lùi ông Donald Trump trong vấn đề Đài Loan. Có khả năng đây là một quyết định được dàn dựng kỹ từ đầu".
Có quan điểm cho rằng, vụ bắt giữ này liên quan đến những phát biểu của ông Donald Trump về nguyên tắc "một Trung Quốc", quan hệ với đảo Đài Loan.
Hôm thứ Sáu, Tổng thống Barack Obama cho biết, Tổng thống đắc cử Donald Trump nên được phổ biến đầy đủ về hậu quả tiềm năng cho bất kỳ phương pháp tiếp cận mới nào đến chính sách đối ngoại một cách cố ý, trong đó có chính sách "một Trung Quốc". [1]
South China Morning Post ngày 18/12 dẫn lời Wang Yiwei, một giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân Dân bình luận, Trung Quốc muốn gửi thông điệp rằng nước này có khả năng chống đỡ các hoạt động của Mỹ ở Biển Đông:
"Việc tạm giữ thiết bị lặn không người lái này cho thấy sức mạnh của quân đội Trung Quốc. Nó cũng mang một tín hiệu rằng, chúng tôi có khả năng ngăn chặn Mỹ can thiệp quân sự". [2]
News Max ngày 17/12 dẫn lời Thượng nghị sĩ John McCain cho hay, Trung Quốc không có quyền bắt giữ thiết bị lặn không người lái của Mỹ đang thu thập dữ liệu hải dương học trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông.
Ông lưu ý, hành động này phù hợp với mô hình hành vi ngày càng gây mất ổn định khu vực mà Trung Quốc theo đuổi:
"Bắt giữ một thiết bị lặn không người lái nghiên cứu hải dương học ở vùng biển quốc tế ngoài Biển Đông là sự vi phạm trắng trợn của Trung Quốc đối với quyền tự do hàng hải.
Trung Quốc không có quyền bắt giữ thiết bị này. Và Hoa Kỳ sẽ không để yên cho một hành vi thái quá như vậy. Tự do của các vùng biển và những nguyên tắc trật tự dựa trên luật pháp đã không được thực thi.
Lãnh đạo Hoa Kỳ cần phải bảo vệ những nguyên tắc này. Nhưng đang có những thiếu sót nghiêm trọng hiện nay.
Chúng tôi đang phải đối mặt với một Trung Quốc hung hăng đã từng chứng tỏ họ sẵn sàng đe dọa và cưỡng chế để phá vỡ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Như tôi đã nói nhiều lần, chúng ta phải điều chỉnh chính sách và chiến lược của Mỹ để phù hợp với thực tế này, và đảm bảo chúng ta có lực lượng quân sự, khả năng và tư thế cần thiết trong khu vực, để ngăn chặn, và nếu cần thiết, đánh bại các lực lượng xâm lược". [3]
Tài liệu tham khảo:
[1]https://www.ft.com/content/dc308850-c490-11e6-9043-7e34c07b46ef
[3]http://www.newsmax.com/Politics/mccain-china-seize-vessel/2016/12/17/id/764472/
