Ngày 11/10/2021, Chính phủ ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP hướng dẫn tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”. Khi áp dụng hướng dẫn này, các địa phương tạm thời không áp dụng Chỉ thị 15, 16, 19 của Thủ tướng. Trường hợp cần thiết áp dụng các biện pháp phòng chống dịch trên quy mô toàn tỉnh, cao hơn hướng dẫn thì phải báo cáo Bộ Y tế, Thủ tướng.
Nghiên cứu Nghị quyết 128/NQ-CP, chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp)- Ủy viên Ủy ban Pháp luật Quốc hội cho rằng, trước tình hình mỗi bộ ngành, địa phương làm một kiểu trong công tác phòng chống dịch bệnh COVID gây ra bức xúc cho người dân thì việc ra đời Nghị quyết 128 rất kịp thời, đúng lúc và rất cần thiết, vừa bảo đảm thống nhất, thông suốt trên toàn quốc, vừa đồng thời phát huy được tính chủ động, sáng tạo của các địa phương.
Theo đánh giá của Đại biểu Phạm Văn Hòa, từ khi Nghị quyết 128 được ban hành (ngày 11/10) đến nay các bộ ngành vào cuộc rất quyết liệt nhất là Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương…Tuy nhiên phải thừa nhận rằng, đến nay còn một số địa phương còn dè dặt, chưa ban hành văn bản thực hiện hoặc có ban hành thì có những yêu cầu còn cao hơn so với Nghị quyết 128.
Nhìn từ thực tế, một số tỉnh thành trên toàn quốc vẫn duy trì hoạt động kiểm soát như thời điểm trước khi có Nghị quyết 128. Ví như một số tỉnh đã nới lỏng theo hướng bỏ giấy đi đường nhưng vẫn đòi phải có giấy xét nghiệm, phải cách ly dù đã có xét nghiệm âm tính…
Chính phủ cho phép người dân đi lại mà địa phương lại tự ý đưa ra “giấy phép con” để gây khó khăn, hạn chế quyền đi lại của người dân là hoàn toàn sai.
 |
Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, nếu không xử lý các địa phương không thực hiện chỉ đạo ở Nghị quyết 128 sẽ tạo ra những tiền lệ xấu cho sau này (ảnh: quochoi.vn) |
Để tránh tình trạng “phép vua thua lệ làng”, Đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị nếu có địa phương nào không chấp hành quy định của Trung ương, ban hành quy định riêng thì Bộ Tư pháp, các bộ, ngành liên quan đã được Chính phủ giao nhiệm vụ (Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ) cần kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở và nếu vi phạm thì phải xử lý nghiêm, thông báo rộng rãi.
Nếu địa phương nào vẫn ban hành quy định cao hơn so với Nghị quyết 128 mà không có báo cáo và chưa được Chính phủ đồng ý thì Thủ tướng, Chính phủ cần phải kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu địa phương đó. Nếu không xử lý các địa phương không thực hiện chỉ đạo sẽ tạo ra những tiền lệ xấu cho sau này.
“Các địa phương lo lắng trong phòng chống dịch là chính đáng, vì nếu làm không tốt, kiểm soát không chặt thì nguy cơ bùng phát các ổ dịch rất lớn.
Tuy nhiên, Chính phủ đã quy định nếu các địa phương muốn thực hiện khác Nghị quyết của Chính phủ thì phải có báo cáo xin ý kiến chứ không thể để tình trạng Trung ương ban hành quy định thế này mà địa phương làm khác” Đại biểu Hòa nhấn mạnh.
Cũng theo Ủy viên Ủy ban Pháp luật Quốc hội đánh giá: “Nghị quyết của Chính phủ cho phép các địa phương có thể linh hoạt áp dụng các biện pháp bổ sung, nhưng cũng nhấn mạnh các biện pháp này không được trái với quy định của Trung ương và nhất là không gây ách tắc lưu thông hàng hóa, sản xuất kinh doanh và đi lại, sinh hoạt của người dân”.
Nếu thực hiện không đồng bộ sẽ có những bức xúc
Nói về vai trò, ý nghĩa của Nghị quyết 128 trong việc khắc phục những bất cập để thực hiện lưu thông hàng hóa, nhất là giao thông, đi lại của người dân thống nhất trên cả nước, tại Tọa đàm “Nghị quyết 128 - Hướng tới bình thường mới” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 18/10, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ đánh giá:
Nghị quyết 128 không phải chỉ khắc phục riêng lưu thông hàng hoá mà còn là quyết sách đúng đắn trong thời điểm hiện nay, phù hợp tính thích ứng linh hoạt, triển khai những giải pháp phù hợp cho tình hình mới. Quyết sách này cực kỳ quan trọng trong thời điểm hiện nay. Trước đây, chống dịch chúng ta thực hiện theo Chỉ thị 15, 16, quyết sách của Chính phủ là phù hợp và với sự đồng lòng của nhân dân đã đạt được những thành quả. Ngành giao thông cũng thích ứng linh hoạt, có những giải pháp hết sức cụ thể cho từng lĩnh vực vận tải mới có hiệu quả được.
Trong quá trình lưu thông hàng hoá, không tránh khỏi một số tồn tại bất cập. Đến thời điểm hiện nay, Nghị quyết 128 đã chỉ rất rõ và cố gắng khắc phục để chúng ta phục hồi phát triển kinh tế, phòng chống dịch tốt. Một loạt chủ trương, giải pháp đưa ra trong Nghị quyết 128 là rất phù hợp.
Khi có Nghị quyết rồi, từ đánh giá giai đoạn đầu và đưa ra những giải pháp, khâu tổ chức vẫn là khâu quyết định sự thành công khi triển khai Nghị quyết. Lúc nào chúng ta cũng nói là cả hệ thống chính trị vào cuộc, vậy thì các thành viên trong hệ thống chính trị phải làm rõ, làm đúng trách nhiệm của mình.
“Vừa rồi, trong lĩnh vực giao thông vận tải, từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến người dân, doanh nghiệp đều phản ánh về những khó khăn, vướng mắc trong lưu thông hàng hoá, tổ chức chưa đồng bộ dẫn đến những bất cập. Dứt khoát lần này chúng ta phải giải quyết bất cập này. Chúng ta phải đồng bộ từ công tác tuyên truyền, tập huấn. Chủ trương là đúng nhưng thực hiện ở các chốt kiểm dịch còn chưa đồng bộ, hiểu chưa đúng, triển khai chưa cụ thể dẫn đến bất cập trong vấn đề lưu thông. Chỉ dừng 1 chiếc xe trên đường 5 phút có thể kéo dài đến 1 tiếng và nhiều km, gây bức xúc cho doanh nghiệp, người dân, gây lãng phí.
Chúng tôi đã nhận thức được vấn đề này khi phân tích đánh giá và đưa ra các giải pháp. Ví dụ tại các chốt kiểm dịch, chúng ta phải phân luồng các đối tượng, ví dụ xe container một vị trí, xe khách một vị trí… không để dừng đỗ trên đường gây ách tắc nhưng vẫn kiểm soát dịch tốt.
Chúng ta phải thống nhất, ứng dụng công nghệ phải qua mã QR để khai báo y tế, chứ có địa phương bắt anh em ngồi ghi từng số xe thì chưa ổn. Ngành y tế đã quy định xét nghiệm 72 giờ thì cả nước thực hiện 72 giờ, có địa phương lại bảo chỉ có giá trị 24-48 giờ. Nếu chúng ta thực hiện chưa đồng bộ sẽ có những bức xúc.
Lần này, khi Nghị quyết 128 ra đời, chúng ta chuyển trạng thái từ đỉnh dịch đang xuống dần, phải thích ứng dần và gắn liền với giải pháp, khắc phục những tồn tại, góp phần vào việc phục hồi kinh tế nhanh nhưng vẫn chống dịch tốt. Nghị quyết 128 đưa ra rất kịp thời, rất đúng và trúng, rõ ràng về quan điểm chỉ đạo để chúng ta quán triệt, thực hiện”, Thứ trưởng Lê Đình Thọ nhấn mạnh.
 |
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ: Trong mọi điều kiện, kể cả trạng thái bình thường hay trong giai đoạn chống dịch thì ngành giao thông vận tải luôn phải đáp ứng được yêu cầu phục vụ lưu thông hàng hoá, phục vụ việc đi lại của người dân và phục vụ phòng chống dịch. Ảnh: VGP/Nhật Bắc |
Cũng theo Thứ trưởng Lê Đình Thọ, thời điểm hiện tại khi thực hiện Nghị quyết 128, Bộ Giao thông vận tải đã rà soát lại và ban hành quy định mới phù hợp với mục đích, yêu cầu, nội dung, giải pháp trong Nghị quyết 128, đặc biệt là phù hợp với những quy định mới của Bộ Y tế thể hiện ở Quyết định số 4800/QĐ-BYT về hướng dẫn chuyên môn, trong đó đưa ra 3 tiêu chí đánh giá dịch. Quyết định 4800 là khung, phù hợp với tình hình hiện nay, còn vấn đề chi tiết, linh hoạt từng địa phương thì các địa phương chủ động quyết định. Trước khi quyết định phải có ý kiến của Bộ Y tế. Tinh thần là Bộ Y tế phải xử lý thật nhanh để các địa phương sớm ban hành, Bộ Y tế kiểm soát vấn đề đồng bộ về các quy định chung, để tránh địa phương tự ban hành mà không có sự kiểm soát, dễ dẫn đến chồng chéo.
Sau khi Nghị quyết 128 ra đời, Bộ Giao thông vận tải cũng đã ban hành các quy định về lĩnh vực đường bộ, hàng hải và hàng không, mặc dù vẫn dựa vào Quyết định 4800 của Bộ Y tế để xây dựng nhưng Bộ Giao thông vận tải cũng cụ thể hóa với các lĩnh vực cụ thể của ngành và xin ý kiến của Bộ Y tế. Bộ Y tế đã chỉ đạo và phối hợp rất nhanh, từ đó Bộ Giao thông vận tải đã ban hành quyết định hướng dẫn. Đây cũng là cơ sở để các địa phương áp dụng thực hiện đồng bộ trên cả nước, nhất là lĩnh vực vận tải.
Khi đã đi vào triển khai, chúng ta cũng cần lưu tâm đến vấn đề hậu kiểm, lấy quy định đã ban hành để xem xét, để hậu kiểm, từ đó sẽ biết được ai làm đúng, ai làm chưa đúng.
“Đối với ngành giao thông vận tải, chúng tôi đang tập trung ban hành thí điểm lại 5 lĩnh vực có thời gian. Đến ngày 10/10/2021 chúng tôi đã mở lại phương thức vận tải thí điểm, đối tượng, thời gian cũng rõ ràng; các địa phương phối hợp như thế nào cũng được quy định cụ thể. Đến ngày 20/10, sau khi thí điểm xong, chúng tôi sẽ đánh giá lại, cố gắng sau ngày 20/10, sẽ có một hướng dẫn thích ứng được ban hành theo tinh thần Nghị quyết 128, ví dụ như tần suất có thể tăng lên cả về đường bộ, hàng không.
Trong quá trình tổ chức thực hiện, vấn đề kiểm soát, theo dõi, kiểm tra hết sức quan trọng, nếu không tổ chức tốt, nhắc nhở kịp thời thì dễ tạo những xung đột mới, điểm nghẽn mới và sẽ tạo ra bức xúc của người dân và dư luận. Thời điểm hiện nay đang hạ nhiệt về dịch để phục hồi kinh tế, vấn đề đi lại của người dân sẽ rất lớn. Vấn đề này liên quan đến nguồn nhân lực, nên cần sự điều tiết giữa các bộ, nếu không tốt cũng không được.
Một số nơi vận chuyển hàng hóa là các nguyên, vật liệu cho các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, đồng thời phải bảo đảm đưa hàng hóa sản xuất ra xuất khẩu hay phân phối cho thị trường trong nước được lưu thông an toàn. Bộ đã đưa ra kế hoạch trong 5 lĩnh vực đường bộ, hàng hải, hàng không, đường sắt, đường thủy rất kịp thời, phù hợp. Trong quá trình thực hiện Bộ Giao thông vận tải luôn kiểm soát, điều chỉnh thích ứng với tình hình mới”, Thứ trưởng Lê Đình Thọ thông tin.
“Bài/Loạt bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ”.
