Tử hà xa chủ yếu được nhập lậu, không rõ nguồn gốc nên nguy cơ chứa các mầm bệnh như viêm gan B, C, HIV cùng nhiều bệnh khác là rất lớn. Như đã đưa tin: Vụ hải quan Hàn Quốc phát hiện và tịch thu hàng chục nghìn viên sản phẩm “thuốc thịt người” (có thành phần từ thi thể trẻ sơ sinh hoặc thai nhi) xuất xứ từ Trung Quốc đã khiến dư luận bàng hoàng. Mầm mống của viêm gan B, C, HIV Tại Việt Nam, mặc dù Bộ Y tế khẳng định không cấp phép, nhập khẩu và lưu hành loại thuốc này nhưng đến trước thời điểm phát hiện “thuốc thịt người” tại Hàn Quốc, nhau thai cả tươi và khô, hay còn gọi với cái tên tử hà xa, đã được bán công khai ở nhiều cửa hàng thuốc đông dược tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Điều đáng lo ngại là loại nguyên liệu này chủ yếu được nhập lậu, không rõ nguồn gốc, không rõ quy trình sản xuất nên nguy cơ chứa các mầm bệnh như viêm gan B, C, HIV cùng nhiều bệnh khác là rất lớn. Sau khi có thông tin nhau thai khô được bán nhan nhản trên thị trường thành phố Hồ Chí Minh, bác sĩ Trần Hữu Vinh, Trưởng phòng Quản lý y – dược học cổ truyền, Sở Y tế thành phố cho biết đã chỉ đạo các bệnh viện trực thuộc thực hiện nghiêm quy định quản lý chất thải y tế, không để nhau thai tươi bị tuồn ra ngoài. Hiện nay, Phòng Quản lý y - dược học cổ truyền đang lên phương án cùng thanh tra sở theo chỉ đạo của Cục Quản lý dược tiến hành tranh tra tại chợ dược liệu bán lẻ ở quận 5 và một số nhà thuốc đông y. Tuy nhiên, vào thời điểm này, nếu tiến hành thanh tra thì khó có thể phát hiện được bởi các cơ sở có mua bán “tử hà xa” đã có động thái đối phó với sự kiểm tra của ngành chức năng.
 |
| Tử hà xa trôi nổi được bày bán trên thị trường |
Tại Hà Nội, khi phóng viên đóng vai người đi mua thuốc bắc, trong đó có vị “nhau thai” thì được những người bán nói “loại này không bán nữa rồi”. Có lẽ những “động thái” này của các nhà thuốc bắt nguồn từ việc ngành y tế đề nghị các cơ quan chức năng phối hợp kiểm tra nhằm “truy quét” các loại thuốc “thịt người”. Ông Nguyễn Việt Cường - Chánh Thanh tra Sở Y tế Hà Nội cho biết, thời gian tới, Sở sẽ tiến hành kiểm tra xác minh việc có hay không các loại thuốc, sản phẩm từ nhau thai và thai nhi lưu hành trên thị trường. Ông Cường khẳng định, những mặt hàng đông dược không rõ nguồn gốc xuất xứ, không rõ thành phần, tác dụng điều trị nếu bị phát hiện sẽ bị xử phát nghiêm khắc. Còn tại thành phố Hồ Chí Minh, khi được hỏi về việc xử lý nhau thai của Bệnh viện Từ Dũ, lãnh đạo bệnh viện này khẳng định: Trước đây, nếu gia đình sản phụ có nguyện vọng lấy nhau thai thì bệnh viên cho mang về, nhưng hiện nay không cho lấy về nữa mà phải xử lý tiêu hủy theo quy trình.
“Thần dược” chỉ là tin đồn Mặc dù theo quy định của Bộ Y tế, nhau thai thuộc chất thải giải phẫu trong nhóm chất thải lây nhiễm trong các loại chất thải y tế, tuy nhiên, trên thị trường nước ta vẫn có sản phẩm thuốc sử dụng tử hà xa đã được một công ty của Bộ y tế sản xuất. Sản phẩm “Hoàn hà xa đại tạo” có thành phần tử hà xa 0,8gram với giá bán 33.600 đồng/hộp. Câu hỏi đặt ra về xuất xứ nguyên liệu tử hà xa trong sản phẩm “hoàn hà xa đại tạo” có đủ độ an toàn cho người sử dụng? và liệu công ty sản xuất loại thuốc này có vi phạm quy định của Bộ Y tế? Vì sao “thuốc thịt người” dù ngành y tế khẳng định là không cấp phép đăng ký nhập khẩu, sản xuất, lưu hành nhưng vẫn được không ít người tìm mua? Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bay, giảng viên Khoa Y học cổ truyền, trường Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh, hiện chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về việc sử dụng nhau thai trong điều trị trên lâm sàng, ngoài những kinh nghiệm có từ lâu đời và một số ghi nhận ban đầu hay thăm dò ứng dụng trị liệu. Tuy nhiên, các nghiên cứu về hoá học cho thấy trong nhau thai có protid, peptone, polypeptide và cholin... Ngoài ra, trong nhau thai còn có một số nội tiết tố kích thích sinh hồng cầu, kích thích bài tiết sữa, nhiều loại enzyme và polysaccharide… Những thành phần này là bằng chứng cho thấy các kinh nghiệm sử dụng nhau thai trong bồi bổ sức khoẻ là có cơ sở khoa học. Theo sách đông y, nhau thai lâu nay vẫn được xem là bài thuốc bồi bổ sức khỏe, trong đó, một số bài thuốc điều trị chứng hư lao, đau ê ẩm nhức mỏi ở người già và cũng là thành phần của một số bài thuốc chữa bệnh phụ khoa, điều hòa kinh nguyệt, vô sinh… Ở nước ta, do có không ít lời đồn đại về tác dụng thần kỳ trong chữa trị các bệnh về sinh lý nên tử hà xa được mua về để ngâm rượu hoặc sắc thuốc bồi bổ cơ thể. Tuy nhiên, do tử hà xa chủ yếu được nhập lậu, không rõ nguồn gốc, quy trình sản xuất nên nguy cơ chứa các mầm bệnh như viêm gan B, C, HIV cùng nhiều bệnh khác là rất lớn. Bởi, nhau thai nằm trong một cơ thể sống, mà bất cứ cơ thể sống nào cũng dễ tồn tại những siêu vi, nếu không được kiểm tra, xét nghiệm, vô trùng... cũng đều có nguy cơ chứa mầm bệnh. Khi được chế biến từ tươi sang khô, vi khuẩn sống trong trạng thái bào tử dù sống trong môi trường khắc nghiệt vẫn tồn tại và có cơ hội sẽ xâm nhập vào cơ thể người, sống lại, phát triển bình thường. Vì vậy, nguy cơ nhiễm bệnh cho người dùng rất lớn. Điều đáng lo là không biết trong số những người đã dùng sản phẩm này liệu có bao nhiêu phần trăm người bị mắc bệnh viêm gan B, C, HIV và bao nhiêu phần trăm sản phẩm này đem lại sức khỏe tốt cho người tiêu dùng? Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong nghề, Thầy thuốc nhân dân Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam nhìn nhận, ở góc độ văn hóa, đạo đức, các thầy thuốc Việt Nam không dùng tử hà xa chữa bệnh vì người Việt Nam thường quan niệm “hổ dữ không ăn thịt con”. Còn về mặt tác dụng đến sức khỏe, ông cho rằng, đến nay vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh được là thịt người có tác dụng chữa bệnh. Chính vì vậy, Thầy thuốc nhân dân Nguyễn Xuân Hướng cho rằng, ngành y tế cần tăng cường kiểm tra “đến nơi đến chốn” để loại bỏ những loại thuốc nhập lậu này. Với những kiểu rỉ tai truyền miệng không có cơ sở, nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, khi vụ việc lắng xuống, “thuốc thịt người” không nguồn gốc, xuất xứ lại tiếp tục tung hoành trên thị trường và là mầm mống của rất nhiều loại bệnh khác nhau. Vì vậy, điều quan trọng hiện nay là mỗi người dân cần nắm được những kiến thức cơ bản khi đi mua thuốc, không để những lời đồn đoán về tác dụng thần kỳ của loại thuốc nào đó để mua vào mà không biết mình đang vô tình rước họa vào thân.
Theo VOV
