Việt Nam chung tay chống tình trạng kháng thuốc kháng sinh

29/11/2016 15:15
Mai Anh
(GDVN) - Hiểu được nguy hại của hiện tượng kháng thuốc kháng sinh, Việt Nam thực hiện chương trình hành động nâng cao nhận thức người dân khi sử dụng thuốc kháng sinh.

"Ajinomoto đồng hành cùng chuyên mục Sức khỏe"    

Sáng ngày 29/11/2016, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cùng với Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) đã tổ chức họp báo chủ đề về kháng kháng sinh tại Việt Nam. Tham dự cuộc họp báo có đại diện WHO, FAO và Bộ Y tế Việt Nam.

Mở đầu họp báo, Bác sĩ Lokky Wai - Đại diện WHO đã đưa ra cảnh báo về tình trạng kháng thuốc kháng sinh diễn ra hiện nay.

WHO và FAO tổ chức họp báo với chủ đề về kháng kháng sinh tại Việt Nam - ảnh: H.Lực
WHO và FAO tổ chức họp báo với chủ đề về kháng kháng sinh tại Việt Nam - ảnh: H.Lực

Sự phát minh ra thuốc kháng sinh đã làm thay đổi công cuộc phát triển của y học hiện đại, giúp cho các bác sĩ có khả năng điều trị được những bệnh nhiễm khuẩn mà trước đó nguy hiểm đến tính mạng con người.

Tuy nhiên thuốc kháng sinh ngày càng mất đi hiệu nghiệm của nó do hiện tượng kháng thuốc kháng sinh. Hiện tượng này đang gây nguy hại và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả cộng đồng.

Theo đó, khi sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách (dùng thuốc sai liều, dùng thuốc không đủ thời gian…), thuốc kháng sinh sẽ thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn kháng thuốc.

Điều này làm giảm hiệu quả của thuốc, thậm chí không thể chữa được các vết thương nhiễm trùng và các bệnh nhiễm khuẩn.

Từ đó kéo dài quá trình điều trị của người bệnh, tăng số lượng và chi phí điều trị, cuối cùng tăng nguy cơ tử vong.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng kháng thuốc kháng sinh, theo Bác sĩ Lokky Wai, do hậu quả của tình trạng sử dụng quá mức và không hợp lý thuốc kháng sinh ở tất cả các cấp trong hệ thống chăm sóc y tế cũng như người dân nói chung.

Ông Cao Hưng Thái, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám - chữa bệnh (Bộ Y tế) trao đổi thông tin tại cuộc họp báo. ảnh: Hoàng Lực.
Ông Cao Hưng Thái, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám - chữa bệnh (Bộ Y tế) trao đổi thông tin tại cuộc họp báo. ảnh: Hoàng Lực.

Theo một nghiên cứu đến năm 2050 tình trạng kháng thuốc kháng sinh có thể là nguyên nhân gây tử vong cho 10 triệu người trên toàn cầu.

“Hiện tượng kháng thuốc kháng sinh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, ở bất kỳ nhóm tuổi nào, tại bất kỳ quốc gia nào. Chúng ta đang đối mặt với một tương lai khi mà triệu chứng ho hay một vết cắt cũng có thể gây tử vong”, Bác sĩ Lokky Wai nói.

Ngoài nguyên nhân đến từ việc sử dụng thuốc kháng sinh không đúng, lạm dụng thuốc kháng sinh. Theo đại diện tổ chức WHO hiện tượng kháng thuốc kháng sinh cũng đến từ vấn đề an toàn thực phẩm.

Các loại kháng sinh sử dụng trên động vật nhằm điều trị bệnh, phòng bệnh và kích thích tăng trưởng cho vật nuôi. Tình trạng phát triển tính kháng thuốc kháng sinh ở động vật được truyền sang con người qua chuỗi thực phẩm sử dụng.

Ở Việt Nam, WHO nhận định hiện tượng kháng thuốc kháng sinh đang đe dọa đến sức khỏe tính mạng của con người, ảnh hưởng đến môi trường cũng như tính bền vững của hệ thống sản xuất thực phẩm và nông nghiệp.

Đồng tình với nhận định của WHO, trong buổi họp báo ông Cao Hưng Thái, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám - chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, hiện tượng kháng thuốc kháng sinh đã và đang diễn ra tại Việt Nam.

Theo ông Cao Hưng Thái hiện tượng kháng thuốc kháng sinh tại Việt Nam diễn ra do 3 nguyên nhân chính: Thứ nhất, nhận thức của người dân, đội ngũ y tế, cơ sở khám chữa bệnh trong việc kê đơn, chỉ định điều trị thuốc kháng sinh chưa đầy đủ.

Thứ hai, người dân tự ý mua, sử dụng thuốc kháng sinh mà không có hướng dẫn của bác sĩ.

Thứ ba, cơ sở bán thuốc, hiệu thuốc bán thuốc, tư vấn khuyến cáo người dân sử dụng kháng sinh không theo đơn thuốc của bác sĩ.

Ông Thái cho rằng việc sử dụng thuốc kháng sinh không theo hướng dẫn, lạm dụng thuốc kháng sinh dẫn đến hiện tượng kháng thuốc kháng sinh tại Việt Nam.

Trước hiện tượng này, Chính phủ Việt Nam đã nhận thức mức độ nghiêm trọng của vấn đề và thực hiện chương trình hành động.

Từ năm 2013, Việt Nam đã thông qua Kế hoạch hành động quốc gia về kháng thuốc kháng sinh và trở thành quốc gia đầu tiên khu vực Tây Thái Bình Dương của WHO thực hiện được điều này.

Từ đó Việt Nam đã xây dựng hệ thống toàn diện và đa chiều nhằm chống tình trạng kháng thuốc kháng sinh.

Các hệ thống bao gồm: Hệ thống giám sát quốc gia về kháng thuốc kháng sinh; Giám sát sử dụng và tiêu dùng thuốc kháng sinh; Chương trình quản lý sử dụng thuốc kháng sinh quốc gia; Giám sát chất lượng sau tiếp thị và tăng cường các quy định về đăng ký, phân phối, tiêu thụ và tiếp thị thuốc kháng sinh.

Đặc biệt thông qua chương trình “Chung sức chống tình trạng kháng thuốc kháng vi sinh vật” với sự chủ trì của Bộ Y tế cùng sự tham gia của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, chính quyền địa phương và sự chung tay của cả cộng đồng đã giúp nâng cao nhận thức người dân về việc sử dụng đúng thuốc kháng sinh.

Đánh giá sự cao sử chủ động của Việt Nam, tuy nhiên đại diện WHO cho rằng các văn bản bản pháp luật từ các bộ ngành, cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam đã có nhưng quan trọng hơn Việt Nam phải thực hiện và giám sát thực hiện theo những văn bản đó để nâng cao nhận thức người dân về hiện tượng kháng thuốc kháng sinh và nguy hại của nó.

Mai Anh