Chiều tháng 8 Sài Gòn, ngồi cafe với nhiếp ảnh gia Thái Phiên, một trong những người tiên phong và nổi bật nhất trong giới nhiếp ảnh gia chụp khỏa thân. Tài năng của anh thì ai cũng thừa nhận, nhưng với những tác phẩm cụ thể thì người ta lại... sợ. Sợ bị chê là "dâm", sợ không dám cho trưng bày... Tám mãi chuyện showbiz rồi thì cũng lân la về lại chuyện "hóc búa" bấy lâu của nghệ thuật Việt, nên công khai nude hay... lén lút nude?
Người nổi tiếng khỏa thân chưa chắc đẹp!
Một tác phẩm ảnh nude tên "Suối vắng" của Thái Phiên |
>> MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA THÁI PHIÊN |
Người nổi tiếng khỏa thân chưa chắc đẹp!
- Dấn thân vào nghệ thuật nhiếp ảnh đã lâu, có bao giờ anh nghĩ một ngày nào đó sẽ chụp ảnh nude cho các người đẹp nổi tiếng hiện nay như Hồ Ngọc Hà, Minh Hằng, Thuỷ Tiên, Mai Phương Thuý...?
Thay cho câu trả lời, tôi có thể kể một câu chuyện diễn ra vào khoảng 15 năm về trước. Tôi từng chụp cho ảnh khỏa thân cho một Á hậu. Cô ấy đẹp lắm, đẹp mê hồn. Khi khỏa thân, tôi nhận thấy cô ấy đẹp từ sợi tóc đến ngón chân. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy một cơ thể người phụ nữ đẹp như thế, nhìn ở góc nào cũng đẹp. Vẻ đẹp làm cho tôi choáng ngợp và chụp say sưa.
Sau khi chụp xong, tôi về nhà và tỉnh táo trở lại. Nhìn lại các bức ảnh đã chụp, tôi cảm thấy rằng tuy đẹp thật nhưng tôi chỉ làm được công việc ghi chép lại vẻ đẹp mà tạo hoá ban cho cô Á hậu ấy, gần như quên đi sự sáng tạo nghệ thuật, chỉ đơn thuần là ghi chép lại cái đẹp mà thôi.
Trao hết tất cả các bức ảnh cho cô Á hậu, nghe cô ấy reo lên một cách sung sướng: “Ôi đẹp quá! Đẹp quá!”, trong lòng tôi thì buồn rười rượi. Tôi đã không giữ tấm ảnh nào của cô ấy.
"Chớ thấy lấp lánh mà ngỡ là vàng. Nhiều khi thấy vậy chứ không phải vậy đâu!" - Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Thái Phiên nói về những người đẹp Việt Nam nếu... khỏa thân. |
>> MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA THÁI PHIÊN |
- Nói thế, có nghĩa là anh sẽ từ chối chụp ảnh khỏa thân cho những người đẹp vừa kể, vì họ... quá đẹp?
Chớ thấy lấp lánh mà ngỡ là vàng. Nhiều khi thấy vậy chứ không phải vậy đâu! Có những người khi mặc áo quần đầy đủ, mặc bikini, trông rất đẹp, hấp dẫn nhưng chưa chắc khi lột hết quần áo ra, trong tình trạng khỏa thân thì họ vẫn còn đẹp, hấp dẫn như lúc nãy đâu!
Không còn những mảnh vải che chắn nữa, có hai trường hợp xảy ra: Một, người phụ nữ sẽ phơi bày hết vẻ đẹp thuần khiết của cơ thể. Hai, sẽ lộ ra những nhược điểm của cơ thể một cách rõ ràng nhất. Vì vậy trong các cuộc thi Hoa hậu, lúc nào người ta cũng cần đến một chuyên viên Nhân trắc học, làm công việc thẩm định vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ là vậy.
- Bàn một chút về chụp ảnh nude người mẫu nam, nếu một ngày... ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng đề nghị anh chụp ảnh khỏa thân, anh nghĩ sao?
Tôi sẽ thẳng thừng từ chối và khuyên anh Đàm Vĩnh Hưng hãy tìm một nhà nhiếp ảnh khác hoặc một nhà nhiếp ảnh nữ, thì may ra họ có những góc nhìn đẹp hơn, còn tôi không biết chụp nam. Nói vậy cho nó nhanh.
- Nhưng nếu Đàm Vĩnh Hưng vẫn cố gắng thuyết phục, và chấp nhận trả một số tiền rất lớn thì sao?
Tôi sẽ kể anh ấy nghe những thất bại của tôi: Có rất nhiều bạn nam đã nhờ tôi chụp ảnh khỏa thân cho họ. Trước đây tôi đã từng chụp ảnh khỏa thân cho nam 2 lần rồi, nhưng tất cả đều không thành công. Tôi không thể hứng thú với những đường thẳng trên cơ thể của một người nam, vì nhắm mắt lại cũng biết những đường nét đó thế nào. Có lẽ vì tôi không thể nào cảm được vẻ đẹp của một người cùng phái nên không thể nào chụp đẹp được chăng? Mong anh ấy thông cảm.
Còn về chi phí, tôi xin trả lời: Tôi làm nghệ thuật không phải vì tiền. Tiền rất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Tôi không từ chối tiền đâu, vì tôi nghèo lắm. Tôi thèm tiền nhưng tôi chỉ thích làm việc để thoả mãn cái đam mê của mình thôi.
Thái Phiên cho biết, hầu hết người mẫu tìm đến anh nhờ chụp. |
>> MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA THÁI PHIÊN |
- Vậy khi chọn người mẫu khỏa thân, anh dựa vào những tiêu chí nào?
Vẻ đẹp tâm hồn cực kỳ quan trọng, từ đó tôi có thể khai thác được những vẻ đẹp khác. Vì vậy, trước khi chụp ai, tôi hay ngồi nói chuyện để tìm hiểu họ, xem họ suy nghĩ như thế nào.
Tôi không thể chịu nổi khi ngồi nói chuyện với một người rất đẹp mà cô ấy có những cử chỉ ngả ngớn, cười “khà khà”, nói “rổn rảng” những câu ngô nghê, thậm chí lúng túng. Gặp một người không có vẻ đẹp tâm hồn, không am hiểu tính chân, thiện, mỹ như thế, tự dưng tôi cảm thấy mất cảm tình với vẻ đẹp ngoại hình của cô ta liền, không thể nào “cảm” nổi, chắc chắn là tôi từ chối hợp tác làm việc. Cô ta chỉ là một pho tượng đẹp biết đi thôi.
Thế nhưng gặp một người mẫu có nhan sắc dù bình thường, nhưng tôi tìm được vẻ đẹp tâm hồn của họ, tôi chụp trong trạng thái sướng tê tái lắm.
- Anh nói vậy, nếu có một phụ nữ bề xề, mập ú đến xin làm người mẫu khỏa thân thì anh có nhận lời?
Có thể ví von: Thị Nở còn có vẻ đẹp để hấp dẫn Chí Phèo, huống chi là một phụ nữ bình thường lại không có một vẻ đẹp nào đó để hấp dẫn nhà nhiếp ảnh được?
Thật ra, không có người phụ nữ nào xấu cả. Bản thân từ "phụ nữ" đã mang một nội hàm đẹp. Người ta bảo phụ nữ là phái đẹp, còn nam giới người ta gọi là phái khoẻ là vậy. Vẻ đẹp giống như một ly cà phê, phải biết thưởng thức mới thấy ngon, còn không sẽ thấy đắng nghét.
Đừng nghĩ một phụ nữ có ngoại hình bề xề thì không thể làm người mẫu khỏa thân, không cho ra những bức ảnh đẹp được. Họ vẫn có các đường nét, đường cong rất là huyền ảo, uyển chuyển, nếu nhiếp ảnh gia biết khai thác ánh sáng.
Tôi từng mạnh dạn chụp cho một vài phụ nữ mang thai làm mẫu chụp ảnh. Đa phần các phụ nữ đang có bầu đều nghĩ mình đang bị “phá” vòng 2, rất ngại chụp ảnh bình thường, chứ đừng nói là ảnh khỏa thân. Nhưng họ đâu biết rằng mình đang rất đẹp, một vẻ đẹp thiêng liêng, bừng lên niềm hạnh phúc trong những ngày chờ đợi đứa con sắp chào đời của người mẹ... Người nghệ sĩ nhiếp ảnh phải đi khai thác vẻ đẹp đó.
Bạn không thèm chơi với con chỉ vì bố chuyên chụp ảnh… cởi truồng
- Xin lỗi anh, khi hỏi câu vô duyên này. Anh chụp ảnh khỏa thân đã lâu, có bao giờ anh bị chồng hay bồ bịch của người mẫu... đánh ghen chưa?
Tôi đã 20 năm cầm máy chụp ảnh khỏa thân và chưa bao giờ gặp trường hợp nào như bạn hỏi. Tôi làm việc rất kín kẽ và nghiêm túc.
Nếu người mẫu có chồng rồi, thì phải được chồng đồng ý tôi mới chụp, còn không tôi từ chối. Thậm chí có ông chồng còn gọi điện thoại đến nhờ tôi chụp ảnh khỏa thân cho vợ. Rõ ràng là tôi có làm việc gì sai trái, phi đạo đức đâu để mà ngần ngại. Tất cả đều làm vì nghệ thuật cả mà!
Còn với những trường hợp người mẫu chưa có chồng: Trước khi nhận chụp, tôi đều nói rõ những bất lợi có thể xảy ra cho cô ấy, chẳng hạn như “Em nghĩ sao khi sau này người yêu của em biết được em đã từng khỏa thân trước một người khác giới để chụp ảnh?”, rồi cả việc sâu xa sau này, là bố mẹ chồng của cô người mẫu sẽ nghĩ gì khi biết đứa con dâu đã từng chụp ảnh khỏa thân? Tôi đưa ra những tình huống, buộc cô ấy phải suy nghĩ và có thể rút lui. Và khi cô ấy đã vượt qua được tất cả thì tôi mới chụp.
- Nhưng chắc chắn vợ anh cũng có chút nhen nhói, lăn tăn khi chồng mình cứ... nhìn khỏa thân hoài như thế?
Trên đời này đừng có hòng có bà vợ nào đồng ý cho chồng đi chụp ảnh khỏa thân một phụ nữ khác đâu, giống như đi tìm một chiếc lá diêu bông, tìm hoài chẳng bao giờ có. Nhưng khi tôi chứng minh được rằng, tôi không bao giờ làm điều gì bậy bạ thì bà xã cũng phải chấp nhận… sống chung với lũ. Lúc đầu là gượng ép nhưng dần dần bà thấy báo chí, đài truyền hình cũng… ca ngợi chồng, thì cũng có thể tự hào khoe với mọi người rằng: “Chồng tôi chuyên chụp ảnh khỏa thân đó”.
Tôi còn nhớ hồi con gái tôi còn học mẫu giáo, đi học về cháu nói với tôi rằng: “Bố ơi, bạn con không thèm chơi với con chỉ vì bố chuyên đi chụp ảnh cởi truồng”. Tôi là người cha, nghe con gái nói câu đó, tôi có đau không? Nhưng tôi cũng cố gắng lý giải với con: “Con à, ba làm điều này không có gì sai cả. Lớn lên con sẽ hiểu là ba đang làm nghệ thuật”.
Tôi phải chấp nhận vượt qua những lời dè bỉu, chê bai, để đến với lý tưởng, hoài bão của mình, giống như một người dệt cây tầm gai, rất đau khổ chịu đựng để có được một chiếc áo đẹp.
- Tôi nghĩ anh sướng, vì thường xuyên được ngắm những gì đẹp nhất của tạo hóa...
Sướng cái gì? Anh có biết là khi thực hiện một bộ ảnh khỏa thân, tôi và người mẫu làm việc trong một căn phòng lạnh ở nhiệt độ 16 độ C không? Nhiếp ảnh gia thì toát mồ hôi, loay hoay tìm góc máy, còn người mẫu thì run lập cập vì mắc cỡ…
"Gặp một cô gái ở ngoài đường, nếu tôi đến nói: “Em ơi em cho anh chụp ảnh khỏa thân nhé”, chắc chắn tôi sẽ hưởng trọn một cái tát vào mặt" - Thái Phiên. |
>> MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA THÁI PHIÊN |
- Thông thường anh đi tìm người mẫu hay người mẫu tìm đến anh?
Gần 10 năm trở lại đây, tôi chưa bao giờ đi nhờ ai làm người mẫu cho mình cả, toàn là người ta tự tìm đến tôi. Biết ai thích chụp ảnh khỏa thân đâu để mà nhờ?
Hơn nữa, việc này rất tế nhị. Họ thích thì sẽ nhờ tôi, chứ tôi mà đi nhờ họ, chắc chắn họ sẽ nghĩ ngay tôi là một tên dê xồm, không đàng hoàng. Gặp một cô gái ở ngoài đường, nếu tôi đến nói: “Em ơi em cho anh chụp ảnh khỏa thân nhé”, chắc chắn tôi sẽ hưởng trọn một cái tát vào mặt. May mắn là lớp trẻ Việt Nam hiện nay họ hiểu, cảm được nghệ thuật ảnh khỏa thân cho nên liên tục nhờ tôi cho tôi chụp ảnh. Nhưng không phải ai nhờ tôi cũng chụp đâu. Tính thế này, cứ 10 người thì tôi chỉ nhận 2, còn lại tôi từ chối vì những lý do x, y, z…
- Hiện nay nhiều người đẹp ra là nhờ... photoshop, khác xa trong các bức ảnh. Anh nghĩ sao?
Nếu người mẫu đã đạt 6 điểm nhan sắc trên thang điểm 10, tôi sẽ dùng photoshop để “đôn” họ lên điểm 8, nếu đã đạt 8 thì tôi chỉ nâng lên cho họ tối đa 9 điểm rưỡi. Phải hà tiện điểm số một chút mới có giá trị.
Tuy nhiên, trong quá trình chụp, tôi đã chọn từng góc ảnh, khi thấy góc nào đẹp, tôi sẽ dùng ánh sáng để nhấn mạnh, chứ không phải hoàn toàn dùng photoshop. Tôi không thích biến một bức ảnh nghệ thuật ảnh khỏa thân thành một bức tranh lừa dối, vì nghệ thuật nhiếp ảnh là ghi lại từng khoảnh khắc, chứ không phải như hội hoạ, có thể tưởng tượng ra được.
Không nên lạm dụng quá nhiều vào photoshop. Nó chỉ là một phương tiện hỗ trợ cho một bức ảnh đẹp hơn mà thôi, lạm dụng quá sẽ không hay!
- Xin cảm ơn anh!
Lê Ngọc Dương Cầm