Hội thảo quốc tế “Giáo dục đại học vì sự phát triển châu Á” do Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam phối hợp với Viện Nghiên cứu phát triển Phương Đông, Trường Đại học Phú Yên và Tổ chức đối thoại châu Á (ADS) Singapore tổ chức trong hai ngày (21-22/7/2024) đã thu hút sự quan tâm của rất nhiều diễn giả, đại biểu làm việc liên quan đến giáo dục đại học.
Tiến sĩ Trần Lăng - Hiệu trưởng Trường Đại học Phú Yên có tham luận với chủ đề “Trường Đại học Phú Yên với sứ mệnh “vì cộng đồng” góp phần đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cho tỉnh Phú Yên và cả nước” gửi tới hội thảo.
Sứ mệnh “vì cộng đồng” của trường đại học bao hàm việc đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, gắn kết nhà trường với cộng đồng
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Trần Lăng một lần nữa khẳng định, sứ mệnh “vì cộng đồng” của các trường đại học, dù ở Việt Nam hay trên thế giới, đều đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
Thông qua các hoạt động đào tạo, nghiên cứu và hỗ trợ cộng đồng, các trường đại học không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn tạo ra những giá trị thực tiễn, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho nhân loại. Sứ mệnh này khẳng định vai trò của các trường đại học như những trung tâm tri thức, sáng tạo và đổi mới, nơi nuôi dưỡng và phát triển tài năng có khả năng đóng góp tích cực cho cộng đồng và xã hội.
Chiến lược phát triển Trường Đại học Phú Yên giai đoạn 2021-2025 tầm nhìn đến năm 2035 đã xác định Giá trị cốt lõi: Chất lượng, Sáng tạo, Vì cộng đồng. Sứ mệnh “vì cộng đồng” của nhà trường có ý nghĩa quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cho tỉnh Phú Yên và cả nước. Là một cơ sở giáo dục đại học, Trường Đại học Phú Yên nhận thức rõ trách nhiệm trong việc xây dựng và nuôi dưỡng cho đội ngũ quản lý, giảng viên và sinh viên ý thức, năng lực và trách nhiệm “vì cộng đồng”.
Sứ mệnh “vì cộng đồng” của các trường đại học được thể hiện qua nhiều hình thức, hoạt động khác nhau, qua đó khẳng định uy tín của mình. Sứ mệnh “vì cộng đồng” của các trường đại học ở Việt Nam bao hàm việc đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, gắn kết nhà trường với cộng đồng. Trường Đại học Phú Yên thực hiện sứ mệnh “vì cộng đồng” thông qua đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, nghiên cứu khoa học và tham gia các hoạt động xã hội…
Một trong những khía cạnh quan trọng của sứ mệnh “vì cộng đồng” là tạo sự gắn kết giữa nhà trường và cộng đồng địa phương.
Từ đó, Trường Đại học Phú Yên thường xuyên tổ chức các chương trình tình nguyện, các hoạt động xã hội, và các dự án phát triển cộng đồng. Những hoạt động này không chỉ giúp sinh viên có cơ hội thực hành những gì đã học mà còn giúp họ hiểu và chia sẻ những khó khăn, thách thức mà cộng đồng đang đối mặt. Qua đó, sinh viên nuôi dưỡng lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết và ý thức trách nhiệm với xã hội.
Nghiên cứu khoa học là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Trường Đại học Phú Yên. Sứ mệnh “vì cộng đồng” thúc đẩy nhà trường thực hiện những nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, ứng dụng vào sản xuất và đời sống.
Những nghiên cứu này không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Như các nghiên cứu về nông nghiệp bền vững, nông nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ thông tin, bảo tồn văn hóa địa phương đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng.
Mở rộng quan hệ hợp tác với các trường đại học và tổ chức quốc tế, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu, mang lại cơ hội phát triển cho sinh viên và giảng viên. Tạo điều kiện để sinh viên có cơ hội tham gia các chương trình trao đổi, học tập và nghiên cứu ở nước ngoài, giúp họ mở rộng tầm nhìn và hội nhập với thế giới đó là hoạt động có tính ưu tiên trong thực hiện sứ mệnh “vì cộng đồng” của trường hiện nay.
Sứ mệnh “vì cộng đồng” của Trường Đại học Phú Yên thể hiện tầm nhìn nhân văn, là cam kết của nhà trường trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, gắn kết với cộng đồng và đóng góp vào sự phát triển bền vững của địa phương và cả nước. Đây là nền tảng giúp Trường Đại học Phú Yên tiếp tục phát triển và khẳng định vị thế của mình trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
Với sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; Trường Đại học Phú Yên đã và đang tập trung đào tạo các ngành (lĩnh vực) mà địa phương đang cần để phát triển kinh tế - xã hội: Công nghệ thông tin để thực hiện công cuộc chuyển đổi số; Du lịch để phát triển “kinh tế xanh”, kinh tế bền vững; Ngôn ngữ/ngoại ngữ để tăng cường khả năng và cơ hội để hội nhập với thế giới. Xu hướng/hay giải pháp mở rộng quy mô đào tạo của nhà trường trong giai đoạn hiện nay là hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động, với các chuyên gia trong quá trình đào tạo; giúp sinh viên có cơ hội tiếp cận thực tiễn, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp và chuẩn bị tốt hơn cho công việc sau khi tốt nghiệp.
Mặt khác, việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại và phát triển đội ngũ giảng viên có trình độ cao, tâm huyết với nghề để không ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu là một định hướng căn bản trong quá trình ổn định và phát triển của các trường đại học có điều kiện và quy mô như Trường Đại học Phú Yên.
“Muốn thế, nhà trường phải tiếp tục thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và hợp tác quốc tế; nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của cộng đồng địa phương và xã hội” - thầy Lăng nhấn mạnh.
Thời cơ và thách thức trong giai đoạn mới
Theo Tiến sĩ Trần Lăng, trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến đổi nhanh chóng về công nghệ, kinh tế và xã hội, cũng như nhiều cơ sở giáo dục đại học, Trường Đại học Phú Yên đang đứng trước không ít cơ hội song cũng đối mặt với nhiều thách thức có ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển của trường trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam và thực hiện sứ mệnh “vì cộng đồng”.
Về mặt thuận lợi hay cơ hội, đó là sự quan tâm và đầu tư của Chính phủ đối với giáo dục đại học; xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tạo cơ hội cho các đại học cũng như Trường Đại học Phú Yên phát triển.
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và truyền thông mở ra nhiều cơ hội trong việc thực hiện các phương thức dạy học: trực tuyến, học tập từ xa và các công nghệ giáo dục hiện đại. Điều này không chỉ giúp mở rộng phạm vi tiếp cận người học mà còn rút ngắn khoảng cách giữa các cơ sở giáo dục đại học nếu được đầu tư đúng mức.
Xu hướng hợp tác quốc tế, chuyển giao công nghệ giáo dục sẽ mang lại nhiều cơ hội cho Trường Đại học Phú Yên thông qua các chương trình trao đổi sinh viên, giảng viên và hợp tác nghiên cứu với các trường đại học và tổ chức quốc tế; từ đó, nhà trường có thể nâng cao chất lượng đào tạo, mở rộng mạng lưới và tiếp cận công nghệ giáo dục tiên tiến của thế giới.
Hiện nay, xu thế kết hợp giữa cơ sở giáo dục đại học với doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động có tính phổ biến là cơ hội lớn để sinh viên tiếp cận thực tiễn, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp tăng lên góp phần tăng quy mô đào tạo.
Đồng thời, việc hợp tác với các doanh nghiệp giúp cho nhà trường có thêm nguồn lực về công nghệ và tài chính để nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Tuy nhiên những khó khăn, thách thức đối với giáo dục đại học trong giai đoạn hiện nay đang tác động rất mạnh đến những trường đại học có quy mô nhỏ/trường đại học địa phương như Trường Đại học Phú Yên, đó là: Sự cạnh tranh về chất lượng đào tạo, cơ sở vật chất và công nghệ, môi trường học tập và các dịch vụ hỗ trợ sinh viên.
Đội ngũ giảng viên, trình độ của giảng viên, chính sách đối với giảng viên sẽ là bài toán khó đối với các trường đại học trong việc giữ chân giảng viên để nâng cao chất lượng và tạo ra sức hút người học về uy tín chất lượng đào tạo.
Ngoài ra, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy chưa được đầu tư đúng mức và đồng bộ; nguồn tài chính/kinh phí chưa đủ lớn để trang bị công nghệ cũng là lực cản đối với sự phát triển và thực hiện sứ mệnh “vì cộng đồng” của các trường đại học địa phương như Trường Đại học Phú Yên.
Giữ vững sứ mệnh “vì cộng đồng” của mình
Tiến sĩ Trần Lăng chia sẻ: “Trước những thách thức và cơ hội trong giai đoạn mới, Trường Đại học Phú Yên đang tự làm mới mình, xác định những giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học. Với chiến lược phát triển bền vững, với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và sự hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước, Nhà trường tin tưởng sẽ vượt qua những thách thức, nắm bắt cơ hội và khẳng định vị thế là một trong những đơn vị đào tạo hàng đầu tại khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên, thực hiện tốt nhất sứ mệnh “vì cộng đồng”.
Việc xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo theo định hướng ứng dụng, gắn kết chặt chẽ với thực tiễn sản xuất và kinh doanh sẽ giúp sinh viên có cơ hội tiếp cận và giải quyết các vấn đề thực tế ngay trong quá trình học tập, từ đó nâng cao năng lực nghề nghiệp và khả năng thích ứng với thị trường lao động.
Nhà trường cũng sẽ đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và hợp tác quốc tế nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội; trên cơ sở đó mở rộng quy mô đào tạo để ổn định và phát triển”.
“Với những nỗ lực không ngừng, Trường Đại học Phú Yên tin tưởng rằng Trường Đại học Phú Yên, với sứ mệnh “vì cộng đồng”, sẽ tiếp tục đào tạo và cung ứng nguồn nhân lực được đào tạo, là điều kiện quan trọng cho sự phát triển của địa phương, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự tiến bộ xã hội.
Với tầm nhìn chiến lược và cam kết mạnh mẽ, Trường Đại học Phú Yên chắc chắn sẽ đạt được những thành tựu mới, góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp cho cộng đồng và thế hệ trẻ” - vị Hiệu trưởng bày tỏ.
