

![]() |
Tổng thống Nga Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. |
Vào ngày Nga chính thức sáp nhập Crimea, Tổng thống Vladimir Putin đã nói về đồng minh của mình: "Chúng tôi rất biết ơn đối với người dân và các nhà lãnh đạo Trung Quốc, họ đã luôn luôn xem xét bối cảnh lịch sử và chính trị đầy đủ trong vấn đề Ukraine và Crimea."
Hơn một tháng qua diễn ra cuộc khủng hoảng trên bán đảo Crimea, Trung Quốc đứng về bên nào? Nga hay Mỹ và phương Tây? Câu trả lời là Bắc Kinh không muốn nghiêng về bên nào, bất chấp thực tế Bắc Kinh đã luôn nỗ lực duy trì liên minh truyền thống với Moscow.
Khi 2 cựu siêu cường Chiến tranh Lạnh đang tham gia vào cuộc xung đột ngoại giao Ukraine, Trung Quốc - một siêu cường mới nổi đang ngồi chắc chắn trên băng ghế dự bị. Bắc Kinh tìm mọi cách để không bị lôi kéo nghiêng về bên nào, đặc biệt là việc đụng chạm đến vấn đề nhạy cảm nhất với Trung Quốc, đó là "toàn vẹn lãnh thổ".
Quan điểm của Trung Quốc là không loại bỏ bất kỳ tùy chọn nào nếu họ không bị bắt buộc. Bắc Kinh tìm cách duy trì quan điểm trung dung, nhưng điều này bao giờ nói cũng dễ hơn làm. Bắc Kinh rất sành trong vấn đề này, Jonathan D. Pollack, một chuyên gia Viện Brookings về chính sách đối ngoại của Trung Quốc nhận xét.
![]() |
Bất chấp quan hệ đồng minh chiến lược và nhiều lợi ích chung ràng buộc, Bắc Kinh vẫn mưu tính lợi ích cho riêng mình khi phải đối mặt với vấn đề Crimea tại Hội đồng Bảo an, để mình Nga cô độc phủ quyết. |
Trên bình diện quốc tế, Nga và Trung Quốc thường sát cánh bên nhau, thống nhất quan điểm chống lại sự can thiệp của phương Tây vào các vấn đề từ Syria cho đến Sundan.
Nhưng trong vấn đề Crimea, Trung Quốc đã không đi quá xa để bỏ phiếu phủ quyết dự thảo của Mỹ mà bỏ phiếu trắng trong khi Moscow phủ quyết. Sự mâu thuẫn của Bắc Kinh như một đòn giáng vào Moscow, Mỹ và phương Tây nhanh chóng thổi bùng sự thờ ơ của Trung Quốc để làm nổi bật sự cô lập Kremlin.
Độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ là những vấn đề quan trọng với Trung Quốc, chủ đề trưng cầu dân ý đặc biệt nhạy cảm đối với Bắc Kinh vì Đài Loan và Tây Tạng.
![]() |
Bà Bonnie Glaser cho rằng Bắc Kinh đang mưu tính "ngư ông đắc lợi" ở Biển Đông khi cả thế giới đổ dồn sự chú ý vào Crimea. |
Tương tự như vậy, Trung Quốc lo ngại các phong trào ly khai đang diễn ra ở Tây Tạng. Vụ Criema ly khai Ukraine thành công càng làm gia tăng mối lo ngại về vai trò lãnh đạo của Bắc Kinh tại Đài Loan, Tây Tạng và Tân Cương.
Chiến thuật của Trung Quốc cho đến nay là trung dung, có rất ít khả năng Bắc Kinh sẽ tham gia các biện pháp trừng phạt của phương Tây trả đũa Nga. Tập Cận Bình đang theo dõi diễn biến tại Ukraine một cách hết sức thận trọng.
Khủng hoảng Crimea còn kích thích các phần tử dân tộc cực đoan trong nội bộ Trung Quốc kêu gọi bành trướng chiếm các đảo trên "vùng biển (Trung Quốc nhảy vào) tranh chấp", tức Biển Đông và Hoa Đông khi họ đặt câu hỏi, người Nga có thể lấy Crimea, tại sao Trung Quốc lại không thể lấy các đảo đang có tranh chấp với láng giềng?! Một luận điệu tham vọng nguy hiểm.
Tập Cận Bình và các đồng minh của ông ở Bắc Kinh phải quản lý xu thế tâm lý hiếu chiến này một cách cẩn thận, họ đãng cưỡi trên lưng hổ của chủ nghĩa dân tộc cực đoan, và thường thì tâm lý này thường chạy trước các tình cảm tích cực, Kupchan, một nhà nghiên cứu tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại nhận xét
![]() |
Tàu Cảnh sát biển Trung Quốc quần thảo bất hợp pháp nhiều hơn ở bãi Cỏ Mây trong lúc cả thế giới đang đổ dồn về Crimea, Ukraine. |
Nếu Putin được xem là lấy Crimea thành công, có thể khuyến khích Trung Quốc nghĩ rằng các hành động đơn phương (cưỡng chế, chiếm đoạt) cũng có thể thành công.
Bonnie Glaser nhận xét, nếu Mỹ được xem như miễn cưỡng chống lại Putin, thì người Trung Quốc sẽ nghĩ rằng họ có nhiều không gian để cứng rắn hơn, sử dụng các công cụ khác nhau theo ý của họ để cố gắng khẳng định "quyền lợi" của họ, Biển Đông và Hoa Đông là nơi có thể xảy ra điều này.
bình luận (2)
michael
22/03/2014 11:16trịnh hà
22/03/2014 11:16