Ngành Thiết kế nội thất là ngành học kết hợp giữa ý tưởng sáng tạo và khả năng cảm nhận thẩm mỹ, thông qua các công cụ đồ họa để truyền tải thông điệp bằng những hình ảnh đẹp, ấn tượng, bắt mắt và độc đáo,…
Những năm gần đây, ngành Thiết kế nội thất được xem là ngành có nhu cầu nhân lực cao, các hoạt động thiết kế càng trở nên chuyên nghiệp. Điều này khiến không ít các bạn trẻ chọn ngành nghề này để phát triển trong tương lai, với nhiều cơ hội nghề nghiệp và mức thu nhập hấp dẫn.
Trường Đại học Hòa Bình là một trong những cơ sở đào tạo ngành Thiết kế nội thất, chương trình đào tạo ngành Thiết kế nội thất tại trường được xây dựng theo định hướng ứng dụng, cập nhật xu hướng thiết kế hiện đại, giúp sinh viên phát triển toàn diện về chuyên môn và kỹ năng sáng tạo.
Thiết kế nội thất chính là “thổi hồn” vào không gian sống
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sĩ Hồ Xuân Phi - Phó Trưởng khoa Khoa Truyền thông – Thiết kế, Trưởng bộ môn ngành Thiết kế Nội thất chia sẻ, ngành thiết kế nội thất tuy không còn xa lạ nhưng sức hút của nó chưa bao giờ hạ nhiệt.
Bởi lẽ, đây là lĩnh vực chạm đến một trong những nhu cầu thiết yếu và sâu sắc nhất của con người là được sống và làm việc trong những không gian không chỉ đẹp mắt, tiện nghi mà còn phản ánh rõ nét cá tính, lối sống và gu thẩm mỹ riêng của mỗi người. Mỗi công trình, mỗi không gian sống hay làm việc đều là một "tác phẩm" cần được thổi hồn bằng sự tinh tế, tâm huyết và trí tưởng tượng phong phú.
Một điểm đặc biệt nổi bật của ngành Thiết kế nội thất chính là sự kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và thực tiễn trong quá trình đào tạo. Không dừng lại ở việc tiếp thu kiến thức trên sách vở, chương trình học được xây dựng nhằm tạo điều kiện tối đa để sinh viên được thực hành, trải nghiệm và tham gia trực tiếp vào các dự án thiết kế ngay từ trên ghế nhà trường.
Đây không chỉ là cơ hội để người học áp dụng lý thuyết vào thực tế, mà còn là môi trường lý tưởng để rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp, tư duy sáng tạo và sự nhạy bén trong xử lý các tình huống thực tế. Từ đó, sinh viên không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn phát triển tư duy thẩm mỹ, khả năng quan sát, xử lý không gian và làm việc với khách hàng.
“Với sự phát triển mạnh mẽ của các ngành xây dựng, bất động sản, du lịch và dịch vụ, cơ hội việc làm trong lĩnh vực thiết kế nội thất ngày càng rộng mở. Sinh viên tốt nghiệp ngành này có thể làm việc tại công ty thiết kế, kiến trúc, studio sáng tạo, hoặc hoàn toàn có thể khởi nghiệp với thương hiệu riêng của mình.
Vì thế, nếu bạn là người yêu thích cái đẹp, thích sáng tạo, mong muốn tạo ra không gian sống đầy cảm xúc cho mọi người thì thiết kế nội thất chính là một hành trình lý tưởng để bạn khẳng định bản thân và sống trọn với đam mê”, Thạc sĩ Hồ Xuân Phi chia sẻ.
Ngành Thiết kế nội thất tại ETU lấy người học làm trung tâm - bám sát nhu cầu thực tế của thị trường
Trong nhịp sống hiện đại, khi con người ngày càng đề cao chất lượng không gian sống và làm việc, ngành Thiết kế nội thất không chỉ là một lĩnh vực chuyên môn mà còn là sự kết tinh giữa nghệ thuật, thẩm mỹ và công năng. Nắm bắt xu thế đó, nhiều cơ sở đào tạo đại học đã chú trọng đầu tư bài bản cho lĩnh vực này, trong đó có Trường Đại học Hòa Bình.
Theo Thạc sĩ Hồ Xuân Phi, ngành Thiết kế nội thất tại Trường Đại học Hòa Bình được xây dựng theo định hướng ứng dụng, chương trình đào tạo 4 năm, lấy người học làm trung tâm và bám sát nhu cầu thực tế của thị trường.
Sinh viên ngành Thiết kế nội thất được đào tạo kiến thức nền tảng về mỹ học, nghệ thuật, văn hóa, lịch sử mỹ thuật Việt Nam và thế giới. Các kiến thức chuyên sâu về nguyên tắc tổ chức không gian, quy luật thẩm mỹ về hình khối, phối cảnh, phong thủy, bố cục tạo hình, nghiên cứu màu sắc, ánh sáng, âm thanh, phong cách nội thất, vật liệu xây dựng, công nghệ sản xuất,…
Nhà trường chú trọng cân bằng giữa kiến thức nền tảng, tư duy thiết kế và kỹ năng thực hành. Sinh viên không chỉ học lý thuyết mà còn được trải nghiệm qua các đồ án thực tế, xưởng mô hình, cập nhật phần mềm chuyên dụng như Autocad; Sketchup; 3DSMax; Ai Stable Diffusion; MidJourney…, cũng như được hướng dẫn trực tiếp từ đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm và tâm huyết.
Một điểm mạnh nổi bật của ngành là sự liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp, công ty thiết kế, thi công nội thất. Sinh viên được tham quan công trình, thực tập sớm, tham gia dự án thật và thậm chí có cơ hội được "đặt hàng" thiết kế ngay từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường. Đây là lợi thế rất lớn giúp các em định hình nghề nghiệp sớm và sẵn sàng bước vào thị trường lao động sau khi tốt nghiệp.
Ngoài ra, nhà trường cũng luôn tạo điều kiện để sinh viên phát triển toàn diện từ tư duy sáng tạo đến kỹ năng mềm, khả năng giao tiếp, làm việc nhóm và cả khởi nghiệp trong lĩnh vực thiết kế nội thất.
Chia sẻ về thuận lợi và khó khăn trong quá trình đào tạo ngành này, Thạc sĩ Hồ Xuân Phi cho biết, hiện nay, nguồn nhân lực ngành Thiết kế nội thất chưa thật sự đáp ứng đủ nhu cầu thị trường, nhất là về chất lượng. Thị trường lao động đang rất “khát” những người làm nghề có tư duy thiết kế hiện đại, kỹ năng thực hành tốt và khả năng thích ứng với công việc thực tế.
Một trong những thuận lợi đáng kể trong đào tạo ngành Thiết kế nội thất hiện nay là ngày càng có nhiều bạn trẻ đam mê nghệ thuật, yêu thích cái đẹp và mong muốn theo đuổi con đường sáng tạo chuyên nghiệp.
Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, đặc biệt là các phần mềm thiết kế và công cụ mô phỏng hiện đại, cũng góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, giúp sinh viên tiếp cận với phương pháp học tập trực quan, sinh động và sát với thực tế nghề nghiệp.
Tuy nhiên, thách thức lớn đặt ra cho các cơ sở đào tạo chính là làm thế nào để sinh viên không chỉ phát triển được tư duy sáng tạo cá nhân, mà còn đáp ứng tốt yêu cầu thực tiễn của thị trường và doanh nghiệp.
Điều này đòi hỏi nhà trường phải không ngừng cập nhật, đổi mới chương trình đào tạo và tăng cường mối liên kết với các đơn vị trong ngành nhằm tạo cầu nối hiệu quả giữa lý thuyết và thực tiễn, bên cạnh đó, sinh viên vẫn phải liên tục cập nhật, tiếp cận về công nghệ mới.
Sinh viên cần tố chất nào để đáp ứng thị trường lao động ngành Thiết kế nội thất?
Để đáp ứng tốt những yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động trong lĩnh vực Thiết kế nội thất, theo thầy Phi, sinh viên cần trang bị cho mình một nền tảng toàn diện cả về chuyên môn lẫn kỹ năng mềm.
Trước hết, tư duy thẩm mỹ, khả năng sáng tạo và sự nhạy bén với các xu hướng thiết kế mới là những yếu tố không thể thiếu. Với các bạn có năng khiếu thẩm mỹ thì đây sẽ là một điểm cộng rất lớn trong tố chất học ngành thiết kế nội thất giúp người học tạo ra những không gian mang tính cá nhân hóa, độc đáo và phù hợp với thị hiếu của khách hàng.
Bên cạnh đó, việc thành thạo các phần mềm thiết kế chuyên dụng là yêu cầu thiết yếu, hay kỹ năng làm việc nhóm, quản lý thời gian hiệu quả, khả năng lắng nghe và giao tiếp tốt với khách hàng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa ý tưởng và hoàn thiện sản phẩm đúng tiến độ, đúng yêu cầu.
Trên hết, yếu tố then chốt giúp sinh viên ngành Thiết kế nội thất có thể phát triển bền vững chính là tinh thần ham học hỏi, chủ động rèn luyện kỹ năng và luôn sẵn sàng thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường và công nghệ.
Chỉ khi duy trì được tinh thần cầu tiến và sự linh hoạt trong tư duy, các bạn trẻ mới có thể khẳng định được vị trí của mình trong một lĩnh vực đầy cạnh tranh nhưng cũng vô cùng hấp dẫn và giàu cơ hội như thiết kế nội thất.
Là cựu sinh viên ngành Thiết kế nội thất khóa 1, Trường Đại học Hoà Bình, Kiến trúc sư Đặng Văn Việt hiện đang là CEO (nhà sáng lập) Công ty nội thất Trách nhiệm hữu hạn Việt Á Đông.
Anh Việt chia sẻ, nhu cầu nhân lực ngành thiết kế nội thất hiện nay trong các đơn vị doanh nghiệp rất lớn, nên sinh viên có nhiều cơ hội việc làm và phát triển bản thân. Đây là ngành có tính ứng dụng cao, sau khi tốt nghiệp, cử nhân ngành thiết kế nội thất có thể làm việc cho các công ty thiết kế, nhà sản xuất đồ nội thất hay tự mở công ty riêng cho mình.
Tuy nhiên, không giống như trong trường học, công việc thực tế đòi hỏi kinh nghiệm của sinh viên ở mức rất cao.
Trong trường, sinh viên chỉ học kiến thức và thực hành cơ bản, còn khi bước vào thị trường lao động, sinh viên phải có khả năng sáng tạo, gu thẩm mỹ, tư duy hình khối, màu sắc tốt, khả năng quan sát, tư duy về mặt cấu tạo và giải pháp thi công thực tế. Điều này không thể tích lũy trong thời gian ngắn được.
Trong lĩnh vực kiến trúc, nội thất có rất nhiều sinh viên khi ra trường một thời gian thấy chán nản, bỏ nghề vì không có đam mê và sự kiên trì. Bởi vậy, điều quan trọng nhất là sinh viên phải luôn giữ được lửa với nghề, sự sáng tạo, kỹ năng các phần mềm máy tính tốt. Khi đáp ứng được các yêu cầu đó, chắc chắn sinh viên sẽ có công việc ổn định khi ra trường.
Ngoài ra, ngành thiết kế nội thất sẽ đòi hỏi người thiết kế phải nắm bắt được tốt tâm lý, hành vi và thị hiếu của khách hàng. Sau đó sẽ đưa ra những thiết kế và phân tích, kết hợp với kiến thức chuyên môn để cho ra những không gian phù hợp, đẹp mắt và đúng chuẩn theo mong muốn của khách hàng.
Bàn về cơ hội việc làm của ngành này, thạc sĩ Hồ Xuân Phi chia sẻ, sinh viên tốt nghiệp ngành Thiết kế nội thất có nhiều cơ hội việc làm rộng mở trong một thị trường đầy tiềm năng và năng động. Với nền tảng kiến thức vững vàng và kỹ năng thực hành tốt, các bạn có thể đảm nhiệm nhiều vị trí khác nhau như nhân viên tư vấn thiết kế nội thất, quản lý, giám sát dự án thiết kế... tại các công ty thiết kế nội thất, kiến trúc, xây dựng, bất động sản, hoặc các đơn vị chuyên về trang trí không gian thương mại, nhà ở, văn phòng, khách sạn, resort...
Bên cạnh con đường làm việc trong doanh nghiệp, sinh viên ngành này còn có thể lựa chọn hướng đi tự do hơn như trở thành freelancer, cộng tác viên cho các dự án thiết kế đa dạng, hoặc tự khởi nghiệp với một studio sáng tạo mang dấu ấn cá nhân.
Có thể nói, đây là ngành học mở ra cơ hội nghề nghiệp phong phú, mức thu nhập hấp dẫn và đặc biệt phù hợp với những bạn trẻ yêu thích sự sáng tạo, không ngại thử thách, luôn mong muốn thể hiện cá tính và để lại dấu ấn riêng trong từng không gian mình kiến tạo.
Để ngành Thiết kế nội thất ngày càng thu hút được nhiều sinh viên và nâng cao chất lượng đào tạo, thầy Phi đề xuất, trước hết cần đẩy mạnh hơn nữa sự kết nối giữa nhà trường và doanh nghiệp. Việc tăng cường hợp tác sẽ giúp sinh viên được học qua các dự án thực tế, cọ xát với môi trường nghề nghiệp từ sớm, qua đó hình thành kỹ năng và tư duy làm việc chuyên nghiệp.
Bên cạnh đó, nhà trường cần đầu tư thêm vào cơ sở vật chất như phòng học chuyên ngành, phần mềm thiết kế chuyên dụng và các xưởng thực hành. Việc xây dựng các câu lạc bộ sáng tạo cũng sẽ tạo không gian để sinh viên rèn luyện kỹ năng, giao lưu và phát triển ý tưởng cá nhân.
Ngoài ra, công tác truyền thông cần được chú trọng để lan tỏa rõ hơn hình ảnh của ngành, không chỉ là lĩnh vực nghệ thuật, mà còn là một lựa chọn nghề nghiệp thực tiễn, giàu tiềm năng và cơ hội phát triển trong bối cảnh xã hội hiện đại.
