Nghề làm hương ở Cao Thôn (Bảo Khê, Hưng Yên) đã có từ rất lâu. Hương xạ Cao Thôn vốn là sản phẩm truyền thống đã trở nên quen thuộc với người tiêu dùng Hưng Yên và nhiều tỉnh lân cận. Trải qua bao thăng trầm, hương Cao Thôn vẫn giữ được những đặc tính mà ít loại hương nào sánh được. Hiện nay, cả làng có khoảng hơn 100 hộ dân còn làm hương.
Nguyên liệu chủ yếu để làm hương là dây keo được mua từ Yên Bái, Quảng Ninh, Thanh Hóa... và cả trong miền Nam. Dây keo được nghiền thành bột, sau đó trộn lẫn với các loại thảo mộc như: xuyên đại hoàng, xuyên quy, trắc bách diệp, hoàng đàn, tùng bạch chỉ, đinh hương, mỏ quạ. Tùy từng thợ mà cho ra các loại hương với mùi thơm khác nhau do cách pha chế của mỗi người mỗi khác.
Hầu hết các công đoạn từ pha chế thuốc, se, nén đều phải tiến hành bằng phương pháp thủ công. Các công đoạn đòi hỏi sự chú tâm của người thợ, phải thật đều, thật chuẩn xác thì sản phẩm mới như ý. Nén hương làm xong được đem phơi trên những chiếc phên, nắng gió sẽ làm hương khô, màu sắc đẹp mà giữ nguyên mùi thơm...
 |
| Về Cao Thôn những ngày giáp Tết không khí làng nghề thật sôi động cảnh người phơi hương, cảnh người đang làm hương trong xưởng… |
|
| Công việc làm hương vô cùng bụi bặm và phải trải qua nhiều công đoạn. Công việc càng vất vả hơn khi bước vào những tháng giáp Tết Nguyên đán. |
|
| Hương Cao Thôn có nhiều loại như: hương que, hương vòng… nhưng tất cả đều có mùi thơm đặc trưng, thoang thoảng mà nồng nàn chứ không sực nức như nhiều loại hương khác. |
|
| Hiện nay ở Cao Thôn có khoảng 300 lao động làm hương, sản lượng hương xạ đạt xấp xỉ 10 triệu nén/năm với doanh thu từ 2,5 - 3 tỷ đồng. |
|
| Thời vụ làm hương đông nhất là hai tháng giáp Tết Nguyên đán. |
|
| Những giàn hương dưới nắng đang đợi thành phẩm. |
|
| Hương cao thôn từ xưa đến nay vẫn gồm những nguyên liệu như: thuốc bắc như quế chi, hoàng đàn, hồi... vẫn là nguyên liệu để làm ra sản phẩm hương truyền thống này. |
|
| Hương Cao Thôn có chất lượng tốt, hình thức đẹp và đặc biệt cháy rất đều lại đậu tàn… chính vì thế việc sản xuất quanh năm diễn ra quanh năm. |
|
| Hương Cao Thôn thơm nhưng có giá rất rẻ, mỗi một hộp 10 vòng hương chỉ có giá 20.000 đồng. |
|
| Khách mua hương Cao Thôn không chỉ ở trong tỉnh, ngoài tỉnh mà sản phẩm truyền thống này còn được xuất ra nước ngoài. |
|
| Theo bà Huệ (thôn Cao, xã Bảo Khê) cho biết: “Gia đình tôi đã có nhiều đời làm hương. Cứ cha truyền con nối, đời của chồng tôi là đời thứ 3. Sắp tới đây xưởng cũng được trao cho người con cả để tiếp tục làm hương”. |
|
| Những nén hương làm xong được đem phơi trên giàn, nắng gió sẽ làm hương khô, màu sắc đẹp mà giữ nguyên mùi thơm. |
|
| Que hương sau khi được nhuộm màu đang phơi dưới nắng. |
|
| Hương được thu về và đóng gói lại thành những sản phẩm hoàn chỉnh để đem đi bán. |
|
| Những ngày giáp Tết Nguyên đán, hương Cao Thôn được bày bán trên Quốc lộ 39 với những gian hàn đủ loại các loại như: hương quế, hương đen, hương vòng, hương đậu tan... |
TRẦN KHÁNG
