Ngày 27/1, Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) công bố Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng (CPI) 2015, xếp hạng 168 quốc gia và vùng lãnh thổ dựa trên cảm nhận của các doanh nhân và chuyên gia trong nước về tham nhũng trong khu vực công.
Năm nay, điểm số của Việt Nam tiếp tục là 31/100 điểm, đứng thứ 112/168 trên bảng xếp hạng toàn cầu.
Từ năm 2012 cho tới năm 2015 là 4 năm liên tiếp Việt Nam chỉ ở thang điểm 31/100.
 |
| 4 năm liên tiếp, Việt Nam chưa cải thiện được thứ hạng cảm nhận về chỉ số tham nhũng. ảnh minh họa: Đời sống pháp luật. |
Tổ chức Hướng tới Minh bạch, Cơ quan đầu mối quốc gia của TI tại Việt Nam, nhận thấy trong năm qua Việt Nam đã nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý về phòng, chống tham nhũng và tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật, đồng thời tập trung vào việc điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án tham nhũng nghiêm trọng.
Tuy nhiên, trước thực tế Việt Nam không có cải thiện về điểm số CPI trong bốn năm liên tiếp (từ năm 2012) và tiếp tục nằm trong nhóm các nước mà tham nhũng trong khu vực công được cho là nghiêm trọng, chúng tôi cho rằng các hạn chế trong công tác phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam vẫn chưa được giải quyết triệt để và hiệu quả.
Để tạo ra những chuyển biến tích cực trong cảm nhận về tham nhũng ở Việt Nam, tổ chức khuyến nghị Đảng và Nhà nước thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp như sau:
Thứ nhất, việc sửa đổi Luật phòng, chống tham nhũng tập trung vào một số vấn đề sau: Kê khai và công khai tài sản:
Thu hẹp đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập; xác định một cơ quan chịu trách nhiệm chính và có đủ thẩm quyền, nguồn lực để quản lý, xác minh và theo dõi các bản kê khai; công khai rộng rãi các bản kê khai tới công chúng.
Thu hồi tài sản tham nhũng: Bổ sung các quy định pháp luật cụ thể về trình tự, thủ tục, cách thức hợp tác giữa các cơ quan có thẩm quyền trong nước và quốc tế; chỉ định cơ quan đầu mối quản lý tài sản được thu giữ, tịch thu.
Trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan nhà nước: Quy định rõ khái niệm người đứng đầu, phạm vi trách nhiệm, hình thức xử lý cụ thể đối với người đứng đầu cơ quan nhà nước theo mức độ trách nhiệm nếu để xảy ra tham nhũng.
Bảo vệ người tố cáo: Quy định các biện pháp cụ thể, thiết thực để bảo vệ thông tin về danh tính và an toàn cho người tố cáo; xem xét giao trách nhiệm và thẩm quyền cho một cơ quan chuyên trách về bảo vệ người tố cáo tham nhũng.
Huy động sự tham gia của xã hội: Quy định các biện pháp cụ thể để huy động và khuyến khích sự tham gia của các tổ chức, cá nhân ngoài nhà nước và người dân nói chung vào phòng, chống tham nhũng.
Thứ hai, cần đảm bảo các cơ quan thực thi pháp luật và cơ quan tư pháp có đủ năng lực, nguồn lực và độc lập trong hoạt động.
Việt Nam nên xem xét việc thành lập hoặc chỉ định một cơ quan với đủ thẩm quyền, năng lực, nguồn lực và sự độc lập để có thể đảm nhiệm toàn bộ quá trình thanh tra, điều tra và truy tố các vụ án tham nhũng nghiêm trọng.
Cuối cùng, để thực sự hỗ trợ và khuyến khích sự tham gia tích cực của xã hội, nhà nước cần ban hành những chính sách ưu đãi thiết thực và cụ thể cho khu vực tư nhân, các tổ chức xã hội dân sự, báo chí - truyền thông khi tham gia vào cuộc đấu tranh chống tham nhũng.
