Những món quà bạc tỷ và mối nguy “chân giò, chai rượu”

LTS: Câu chuyện "của biếu", "của cho" đang được dư luận hết sức quan tâm, đặc biệt là việc doanh nghiệp tặng xe tiền tỷ cho cơ quan nhà nước. 

Dẫu rằng cả hai bên đều khẳng định tặng quà với động cơ trong sáng, không có "cửa trước, cửa sau" và nhận quà theo đúng quy trình thủ tục.

Tuy nhiên, tác giả Trương Khắc Trà cũng đặt câu hỏi về việc liệu có việc "ông trao chân giò, bà thò chai rượu" ở những vụ việc như thế này.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết!

Một người bạn khá thân của tôi thời đại học bẫng đi một thời gian khá dài không liên lạc với nhau, bỗng hôm trước trong lúc nhàn rỗi lục tìm danh bạ, thấy số của bạn mình tôi liền bấm gọi ngay.

Sau vài hồi chuông, đầu dây bên kia vang lên câu nói “tao nghe mày”, vẫn y nguyên cái cách chậm rãi như hàng trăm cuộc gọi trước đây giữa tôi và người bạn ấy. 

Sau mấy câu hàn huyên, cậu bạn tôi báo tin dữ, bố lâm trọng bệnh, em trai gặp tai nạn giao thông, cả hai vừa qua đời cách nhau chưa đầy một tháng, chỉ còn mẹ già nên cậu ta đã nghỉ việc không lương gần nữa năm nay để lo lắng gia thất.

Sau nhiều năm chữa chạy cho bố và nỗ lực cứu em trai tài sản gia đình chỉ còn lại 3 con gà chưa biết mẹ. 

Tôi hỏi “mày kẹt không ?”, bạn tôi bảo “dĩ nhiên rồi!”…liền lúc đó tôi xin số tài khoản ngân hàng ý muốn giúp chút ít nhưng cậu ta ậm ừ rồi nói bận việc, hẹn lần sau nói chuyện tiếp…

Tắt máy rồi nhưng tôi vẫn nhắn lại một tin nhắn “cho tao xin số tài khoản”…thế nhưng đã mấy ngày trôi qua tôi vẫn chưa nhận được tin nhắn trả lời.

Câu chuyện chóng vánh này khiến tôi suy nghĩ mãi, có lẽ bạn tôi sợ mắc nợ người khác chăng?

Hay là không muốn người khác thương hại mình? Dẫu rằng cậu ta vẫn đi vay lãi để trang trải mọi thứ, hay vì không muốn làm phiền bạn bè…?

Dù sao bạn tôi vẫn chọn cách sống cực kỳ cao thượng kể cả trong lúc khó khăn nhất, từ đây tôi bắt đầu mường tượng ra một vài điều dù không mới nhưng thật thấm thía.

Câu chuyện “của biếu”, “của cho” đang trở thành một vấn nạn mà cả xã hội phải e sợ nó, vì nó mà dư luận ì xèo đồn ra đoán vào, còn cơ quan chức năng sốt vó tìm cách ngăn chặn.

Chẳng hạn như chuyện quà Tết, Chính phủ phải ra sắc lệnh cấm tặng quà cho cấp trên nhằm phòng ngừa tham nhũng, núp bóng để chạy chức, chạy quyền…Vì những nhà quản lý biết được rằng, vật chất sẽ làm tha hóa con người.

Nói về sự việc đang nhận được sự quan tâm từ dư luận – một doanh nghiệp tặng Tỉnh ủy và UBND tỉnh Cà Mau hai chiếc “xế hộp” Lexus siêu sang, ông Phạm Trọng Đạt, Cục trưởng Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ) cho là “bình thường, nếu động cơ tặng quà trong sáng” [1].

Việc doanh nghiệp tặng "siêu xe" cho cơ quan nhà nước liệu có hoàn toàn là trong sáng? (Ảnh: Vietnamnet.vn)

Mắc mớ khó hiểu nhất ở đây là cụm từ “động cơ trong sáng”, nếu dịp Tết vừa rồi có người mang quà tặng “sếp” xong bảo là động cơ biếu quà của tôi hoàn toàn trong sáng thì phải làm sao để quy tội là vi phạm quy định của Chính phủ?

Rồi lại xuất hiện thêm một vấn đề “nho nhỏ” ở đây nữa là làm sao để cân đo đong đếm được người biếu quà trong sáng hay “trong tối”?

Việc doanh nghiệp tặng quà cho cơ quan nhà nước nếu thực sự trong sáng thì thật tuyệt vời, bởi mối quan hệ giữa hai “thực thể” này vô cùng khăng khít những không kém phần nhạy cảm, nó quyết định đến sự giàu có hay nghèo nàn của đất nước.

Theo lẽ thường doanh nghiệp thụ hưởng chính sách từ nhà nước, làm ăn phát đạt rồi quay lại báo ân, tặng xe, cho tiền để nhà nước phục vụ nhân dân tốt hơn thì còn gì bằng!?

Cái “vùng đen” tiêu cực mà người ta mường tượng ra ngay khi doanh nghiệp chơi sang trích hơn 6 tỷ đồng mua xe tặng cơ quan nhà nước chẳng phải không có lý do.

Cả người viết bài này, lẫn dư luận xã hội không ai muốn “vùng đen” ấy được thiết lập sau hoạt động “qua – lại” này.

Nhưng chẳng ai đóng dấu ký tên xác nhận giùm động cơ của doanh nghiệp này hoàn toàn trong sáng, người xưa đã rút ra kinh nghiệm “chẳng ai cho không ai cái gì”. 

Vậy nên, lo cho cái lo của những doanh nghiệp không đủ tiền chơi sang như thế, lo cho quyền lợi của nhân dân có nguy cơ bị bỏ rơi.

Nếu là một người tự trọng, chẳng lẽ im phắc khi người khác tặng cho mình món quà lớn, nhận quà mà không đáp lễ cho “có đi có lại mới toại lòng nhau!”. 

Ông Nguyễn Tiến Hải - Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, khẳng định với báo chí: “Không có chuyện vì nhận xe mà tỉnh ưu ái cho doanh nghiệp!” [2].

Ai cũng mong được như lời ông Chủ tịch khẳng định, để đảm bảo không có những cú “lobby đúng quy trình” song, việc doanh nghiệp tặng quà đắt tiền cho cơ quan nhà nước luôn tiềm ẩn nguy cơ làm chao đảo cán cân công lý, ông “trao chân giò” chẳng lẽ bà không “thò chai rượu”? 

Nếu không, sẽ bị đánh giá là người không có trước có sau, nếu có, thì làm sao? Chẳng lẽ không sợ mắc nợ rồi “há miệng mắc quai”?
 
Có lẽ vì lo lắng “mắc quai” nên năm ngoái Tỉnh ủy Ninh Bình đã từ chối nhận 3 chiếc xe trị giá 6,6 tỷ đồng từ quà biếu của một doanh nghiệp, xét mọi góc độ cái “lắc đầu” này là hợp lý.

Dân gian Việt Nam lưu truyền một câu chuyện rằng: Có ông quan tri phủ nọ xử vụ án tranh chấp giữa hai người hàng xóm, đêm hôm trước của buổi xử trên công đường có người mang đến 10 đồng bạc trắng bỏ vào cái đĩa trên bàn làm việc của vị quan và nhận được thông điệp sẽ thắng kiện.

Người này chắc mẩm mừng thầm sẽ lật được gã hàng xóm đáng ghét, nhưng một lát sau có người mang 20 đồng tiền vàng, cũng bỏ vào cái đĩa ấy trên bàn quan. 

Sáng hôm sau trên công đường, anh bỏ 10 đồng bạc trắng bị xử thua trong nỗi uất ức khó hiểu, anh ta bèn xòe hai bàn tay mười ngón hàm ý nhắc cho vị quan kia nhớ…nhưng vị quan tri phủ phán “mày có nhưng nó còn hơn mày”. 

Năm ngoái, Cà Mau “nổi tiếng” trên báo chí vì những khoản nợ; “từ năm 2011 đến tháng 8/2016, TP Cà Mau và 7 huyện nợ lương và các chế độ khác của giáo viên với số tiền lên đến 139,2 tỷ đồng” [3], “Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau đang nợ khoảng 100 tỷ đồng” [4]… 

Số liệu từ Cổng thông tin điện tử tỉnh Cà Mau (camau.gov.vn) cho hay: “Theo tiêu chí mới, toàn tỉnh có hơn 34.000 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 12% và hơn 17.000 hộ cận nghèo, chiếm 6% số hộ dân chung của tỉnh, với 218.500 người thuộc hộ nghèo và cận nghèo”.

Tức là tỉ lệ nghèo còn cao ngất ngưởng so với mặt bằng chung cả nước.

Nếu doanh nghiệp muốn chung tay giúp đỡ chính quyền tỉnh nhà một cách thiết thực hơn thì hàng trăm ngàn người nghèo đang chờ đợi, những khoản nợ hàng trăm tỷ đồng chưa biết túm vào đâu để trả. 

Hai chiếc Lexus hơn 6 tỷ đồng sẽ nhận được những trào pháo tay hân hoan nếu nó “chạy” đến với người nghèo.

Và chỉ mấy hôm nay, câu chuyện Bí thư thành ủy Đà Nẵng, ông Nguyễn Xuân Anh lên tiếng bác bỏ thông tin rằng xe đang chở ông dùng biển giả.

Ông lên tiếng kịp thời, xóa tan dư luận xấu là rất tốt, nhưng bên cạnh đó, chi tiết chiếc xe ấy là do doanh nghiệp tặng, có giả cả tỷ đồng thì không khỏi không khiến người khác băn khoăn.

Hy vọng việc này trong sáng, không có vướng vấp gì.

Vậy nhưng, dù muốn hay không vẫn phải thành thật với nhau rằng quà cáp vật chất càng lớn càng dễ làm lòng người biến chuyển. Sợ rằng cái “chân giò” quá lớn nên “chai rượu” phải thò ra cũng khó mà có thể kém.

Tài liệu tham khảo:

[1]http://khampha.vn/tin-nhanh/cuc-chong-tham-nhung-noi-ve-viec-tang-xe-lexus-o-ca-mau-c4a500509.html

[2]http://khampha.vn/toi/co-quan-nha-nuoc-nhan-qua-bieu-xe-sang-tien-le-nguy-hiem-c8a500630.html

[3]http://news.zing.vn/nganh-giao-duc-o-ca-mau-no-giao-vien-gan-140-ty-dong-post693775.html

[4]http://dantri.com.vn/suc-khoe/phat-hien-benh-vien-da-khoa-tinh-ca-mau-no-ca-tram-ty-dong-20170105041250578.htm