Mỹ phản ứng ra sao trước tuyên bố "bồi lấp sắp xong" của Trung Quốc?

Hoạt động bồi lấp, xây dựng bất hợp pháp của Trung Quốc trên đá Chữ Thập trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam được Bắc Kinh tuyên bố "sắp xong", ảnh: EPA/SCMP.

Reuters ngày 16/6 đưa tin, Hoa Kỳ đang "lưu ý" tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về việc nước này "sắp hoàn thành" việc bồi lấp xây dựng (bất hợp pháp) đảo nhân tạo trên 7 bãi đá ngầm ở Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) và đang chuẩn bị cho giai đoạn xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ mục tiêu "phòng thủ quân sự" và dân sự. Washington lo ngại về kế hoạch tiếp theo của Bắc Kinh, đặc biệt là xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ mục tiêu phòng thủ quân sự.

"Kế hoạch của Trung Quốc không góp phần giảm căng thẳng hay hỗ trợ cho sự ra đời các giải pháp ngoại giao và hòa bình mà chỉ củng cố yêu sách tranh chấp (vô lý, phi pháp) của Trung Quốc, một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết. 

Mira Rapp Hooper, một chuyên gia về Biển Đông từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế tại Washington nói với Reuters, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về việc sắp kết thúc hoạt động bồi lấp, xây dựng có thể được hẹn giờ với mục đích làm giảm bầu không khí căng thẳng (do chính Trung Quốc chủ động tạo ra - PV) trước Đối thoại Chiến lược và kinh tế Trung - Mỹ ngày 22 đến 24/6, nhưng tuyên bố này không cho thấy bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách (bành trướng) của Trung Quốc.

Bình luận về động thái này của Bắc Kinh, học giả Huang Jing từ trường Chính sách công Lý Quang Diệu, đại học Quốc gia Singapore nói với tờ The Wall Street Journal rằng: "Trung Quốc đơn phương bồi lấp và xây dựng (bất hợp pháp), và bây giờ họ đơn phương chấm dứt nó. Trung Quốc đang cho thấy rằng một quyền lực chính trị có thể kiểm soát sự leo thang, và họ có thể làm những gì họ cho là phù hợp với lợi ích của mình".

Có lẽ học giả này đã không đọc kỹ tuyên bố của Lục Khảng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Không phải Trung Quốc "dừng lại" như ông Huang Jing nghĩ, mà họ "sắp bồi lấp, xây dựng xong" đảo nhân tạo bất hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam. Đây không phải hành động xuống thang, mà là chuẩn bị cho một bước leo thang mới - xây dựng cơ sở hạ tầng quân sự, PV.

Các học giả Trung Quốc thì ra sức ca ngợi tuyên bố này của Lục Khảng nhằm ru ngủ các bên liên quan, đánh lạc hướng dư luận quốc tế để né tránh chỉ trích, rảnh tay tiếp tục leo thang. Nguyễn Tông Trạch từ Viện Nghiên cứu Quốc tế từ Học viện Ngoại giao Trung Quốc nói trên truyền hình quốc gia CCTV rằng, tuyên bố của Lục Khảng cho thấy Trung Quốc đang làm đúng lịch trình (bành trướng) đã định.

Ông Trạch gọi đây là sự minh bạch, nhưng cần lưu ý rằng đó là sự công khai, trắng trợn vi phạm luật pháp quốc tế và xâm phạm chủ quyền hợp pháp của Việt Nam ở Trường Sa - PV.

Vương Hàn Linh từ Viện Khoa học xã hội Trung Quốc nói với South China Morning Post: "Bắc Kinh muốn nói với các phương tiện truyền thông phương Tây cũng như các nước châu Á rằng, đừng khuấy động các vấn đề bồi lấp xây đảo nữa, vì kích thước các đảo sẽ sớm được cố định"?!

Thật nực cười, nói như Vương Hàn Linh có nghĩa là pháo đài Trung Quốc xây trên lãnh thổ Việt Nam đã sắp xong rồi, không xây to hơn nữa nên đừng phản đối?! Đời thủa nào lại có thứ lập luận vớ vẩn như vậy! PV.

Lý Kiệt, một chuyên gia về hải quân Trung Quốc từ Bắc Kinh cũng nói với South China Morning Post y như Nguyễn Tông Trạch rằng Trung Quốc "minh bạch". Nhưng thực chất, cái học giả Trung Quốc gọi là "minh bạch" này lại là sự công khai thách thức luật pháp quốc tế, trơ trẽn xâm phạm chủ quyền nước khác mà cụ thể là Việt Nam. Họ đang cố tình đánh tráo khái niệm, thay tên đổi họ để che giấu cho hành vi của kẻ cướp mà thôi - PV.