Cần tập trung quản lý các vấn đề của dự án dầu khí tại một văn bản luật duy nhất

08/06/2022 10:36
Bắc Dã
GDVN-Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) đang phải đương đầu với nhiều thách thức khi triển khai các dự án dầu khí.

Theo đánh giá chung, công tác tìm kiếm, thăm dò dầu khí trong toàn Petrovietnam những năm qua gặp nhiều khó khăn, đó là: Các lô mở có tiềm năng dầu khí hạn chế, trữ lượng nhỏ, nằm tại vùng nước sâu, xa bờ hoặc có cấu trúc địa chất phức tạp…

Luật Dầu khí và các điều khoản Hợp đồng dầu khí hiện hành còn tồn tại bất cập và kém hấp dẫn so với các nước trong khu vực, không phù hợp tiềm năng trữ lượng dầu khí hiện nay nên không thu hút được nhà đầu tư nước ngoài.

Dự án Bir Seba tại Algeria. Ảnh: PVN

Dự án Bir Seba tại Algeria. Ảnh: PVN

Trong bối cảnh giá dầu thô thế giới biến động, xu hướng chuyển dịch năng lượng (từ năng lượng truyền thống sang các dạng năng lượng mới) và điều kiện thăm dò khai thác dầu khí của Việt Nam, các cơ chế trong Luật Dầu khí không đủ khuyến khích các nhà đầu tư phát triển các mỏ nhỏ/cận biên, hay áp dụng các giải pháp để tận thăm dò, nâng cao hệ số thu hồi dầu (EOR).

Bên cạnh đó, Luật Đầu tư quy định quy trình thủ tục đầu tư các dự án thăm dò khai thác dầu khí áp dụng theo quy định tại Luật Dầu khí, tuy nhiên, Luật Dầu khí hiện nay chưa có quy định về nội dung này. Đây là khoảng trống pháp lý đối với doanh nghiệp dầu khí nhà nước như Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí khi muốn tham gia đầu tư vào các dự án thăm dò khai thác dầu khí.

Các dự án dầu khí thường được triển khai kéo dài, tiềm ẩn rủi ro, việc đánh giá, tính toán tổng mức đầu tư đều mang tính dự báo. Trong quá trình triển khai dự án, có những giai đoạn điều kiện bối cảnh thế giới, diễn biến thị trường thực tế biến động khó lường, khiến tăng tổng mức đầu tư. Lúc này, vướng mắc giữa Luật Dầu khí và Luật Đầu tư về thủ tục đầu tư dự án dầu khí khiến việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án cũng như các thủ tục rất khó khăn, kéo dài.

Một điểm khác khiến cho Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí hiện tại gặp nhiều khó khăn trong việc hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp dầu khí quốc tế đó là các đối tác nước ngoài khi hoạt động tại Việt Nam chỉ hoạt động dựa trên quy định của Luật Dầu khí.

Trong khi đó Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí là một doanh nghiệp Nhà nước, bên cạnh Luật Dầu khí còn phải tuân thủ theo nhiều bộ luật khác, như Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật Quản lý và sử dụng vốn Nhà nước... Dẫn tới việc khi hợp tác với nhau trong một dự án cụ thể gặp rất nhiều trục trặc.

Ngoài ra, hạn chế cũng đến từ Luật Đấu thầu, do Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí là doanh nghiệp Nhà nước nên khi đầu tư hơn 30% vào bất kỳ dự án nào cũng sẽ phải thực hiện đấu thầu theo đúng các quy trình, trong khi các đối tác nước ngoài không chịu chi phối bởi các luật này.

Chính vì vậy, một trong những vấn đề cấp thiết mà Luật Dầu khí sửa đổi cần xử lý là bổ sung quy định để áp dụng thống nhất cơ chế trình duyệt các vấn đề phát sinh trong đầu tư và triển khai dự án dầu khí từ khâu hình thành đến kết thúc dự án, để có thể đáp ứng đồng thời tất cả các quy định của pháp luật có liên quan nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng và môi trường đầu tư thuận lợi cho các doanh nghiệp như Petrovietnam và Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí.

Đồng thời, Luật Dầu khí cần phải được ưu tiên áp dụng trong việc triển khai hoạt động dầu khí, tạo điều kiện để Petrovietnam/PVEP thực hiện các hoạt động đầu tư và triển khai dự án dầu khí theo trình tự, thủ tục đầu tư và quản lý vốn được quy định tại Luật Dầu khí nhằm tháo gỡ sự chồng chéo của các văn bản luật hiện hành và tập trung quản lý các vấn đề của dự án dầu khí tại một văn bản luật duy nhất.

Bắc Dã