Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội diễn ra chiều 29/10, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan (đoàn Đại biểu Quốc hội Hà Nội) đã đánh giá cao Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và giai đoạn 2021- 2025.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Lan, báo cáo đã phản ánh sinh động bức tranh phát triển tích cực của đất nước trong bối cảnh vô vàn khó khăn và thách thức như thiên tai, bão lụt, chiến tranh thương mại và đại dịch Covid-19 chưa từng có trong lịch sử. Dẫu khó khăn, Việt Nam vẫn giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, tạo đà tăng trưởng và niềm tin cho xã hội. Nhờ đó, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao.
“Những kết quả ấy là minh chứng cho sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Quốc hội, sự điều hành quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo của Chính phủ, cùng sự nỗ lực không ngừng nghỉ của toàn hệ thống chính trị và nhân dân”, đại biểu Lan cho hay.
Bên cạnh đó, bà Lan cũng nhấn mạnh rằng, bước sang năm 2026 - năm bản lề của nhiệm kỳ mới, việc lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển xanh làm trụ cột phát triển là chủ trương đúng đắn, thể hiện tầm nhìn chiến lược và tư duy phát triển bền vững của Chính phủ.
Từ góc nhìn của một cơ sở đào tạo trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, đại biểu Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh thêm về vấn đề phát triển nguồn nhân lực khuyến nông - một khâu đột phá quan trọng cho nông nghiệp hiện đại.
Cụ thể, nếu nền kinh tế được ví như một ngôi nhà, thì nông nghiệp chính là nền móng vững chắc, bảo đảm ổn định xã hội và an ninh lương thực quốc gia. Trong tiến trình xây dựng nền nông nghiệp xanh, sinh thái và ứng dụng công nghệ cao, đội ngũ khuyến nông giữ vai trò then chốt - là lực lượng trực tiếp đưa chính sách, khoa học và công nghệ đến với nông dân, giúp biến tri thức thành năng suất và giá trị thực tiễn.
Khuyến nông cũng là cầu nối giữa Nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và người nông dân, là “cánh tay nối dài” trong phát triển nông thôn bền vững, và là “chìa khóa” mở cánh cửa của nền nông nghiệp thông minh.
“Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh khuyến nông là nhiệm vụ quan trọng của chính quyền cấp xã; cần tăng cường đội ngũ cán bộ khuyến nông ở cơ sở, bảo đảm sát dân, sát đồng ruộng, không để gián đoạn hoạt động khuyến nông. Chỉ đạo này thể hiện tầm nhìn chiến lược trong phát triển nhân lực nông nghiệp hiện đại”, đại biểu Nguyễn Thị Lan nêu dẫn chứng.
Khuyến nông là mắt xích chiến lược trong phát triển nông nghiệp bền vững
Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan, hiện nay, dù các địa phương đã có cán bộ phụ trách nông nghiệp, nhưng đội ngũ khuyến nông chuyên trách vẫn còn mỏng, chưa đồng đều về trình độ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Theo đánh giá của hệ thống khuyến nông quốc gia và một số khảo sát cho thấy khoảng 60–70% cán bộ khuyến nông cấp xã chưa được đào tạo chuyên sâu, trên 80% chưa được tập huấn thành thạo về công nghệ số và nông nghiệp thông minh.
“Việc ban hành Thông tư 60/2025/TT-BNNMT của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tạo hành lang pháp lý rõ ràng, giúp kiện toàn hệ thống khuyến nông hai cấp tinh gọn, hiệu quả. Tuy nhiên, điều cốt lõi là phải tập trung đào tạo và chuẩn hóa đội ngũ khuyến nông, coi đây là mắt xích chiến lược trong phát triển nông nghiệp bền vững”, đại biểu Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh.
Nhìn từ kinh nghiệm quốc tế, bà Lan cho biết quốc gia nào coi trọng đào tạo khuyến nông thì quốc gia đó có nền nông nghiệp bền vững. Ở Hoa Kỳ, có hệ thống khuyến nông hợp tác (Cooperative Extension)- có sự liên kết giữa chính phủ, chính quyền bang và các trường đại học nông nghiệp để đào tạo định kỳ cho cán bộ khuyến nông.
Ở Israel, cán bộ được huấn luyện thường xuyên về công nghệ tưới, cảm biến và dữ liệu nông nghiệp và Hà Lan là hình mẫu tiêu biểu khi đào tạo khuyến nông theo chuỗi giá trị nông sản, giúp cán bộ am hiểu kỹ thuật, thị trường và tiêu chuẩn xanh.
Từ thực tế đó, đại biểu Nguyễn Thị Lan đúc kết bài học thực tế cho Việt Nam đó là: Khuyến nông không chỉ “chuyển giao kỹ thuật” mà phải trở thành người tư vấn, người kết nối sản xuất với thị trường.
Để phát triển công tác khuyến nông đáp ứng yêu cầu mới, ngoài các định hướng trong Thông tư 60/2025, đại biểu Nguyễn Thị Lan kiến nghị cần xây dựng khung năng lực nghề nghiệp khuyến nông quốc gia và chương trình đào tạo chuẩn hóa theo hướng số hóa, phù hợp chiến lược phát triển từng địa phương, bởi vì hiện nay chưa có chuẩn thống nhất, thiếu chứng chỉ liên thông, dẫn đến chất lượng không đồng đều.
Thứ hai, cần ban hành chính sách thu hút, đãi ngộ kỹ sư và trí thức trẻ về nông thôn làm khuyến nông, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.
Thứ ba, cần xây dựng cơ sở dữ liệu khuyến nông dùng chung, kết nối từ tỉnh đến xã để hỗ trợ nông dân nhanh, hiệu quả hơn.
Cuối cùng, cần thiết lập cơ chế giám sát, đánh giá minh bạch, cụ thể để đo lường hiệu quả hoạt động khuyến nông có thực sự giúp nông dân nâng cao năng lực và thu nhập không.
“Nếu coi nông nghiệp là bệ đỡ của nền kinh tế, thì đội ngũ khuyến nông chính là bộ rễ nuôi dưỡng bệ đỡ ấy. Đầu tư cho đào tạo và phát triển nhân lực khuyến nông chính là đầu tư cho tri thức, năng suất và tương lai của người nông dân Việt Nam.
Về lâu dài, tôi kiến nghị đưa phát triển nhân lực khuyến nông vào Chiến lược quốc gia về nguồn nhân lực nông nghiệp đến năm 2035, coi đây là tiêu chí chiến lược trong chương trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và phát triển nông nghiệp bền vững”, đại biểu Nguyễn Thị Lan nêu kiến nghị.
