Bầu cử cho hòa bình ở Đông Ukraine có thể khơi mào chiến tranh. Ảnh: WSJ. |
The Wall Street Journal ngày 2/11 bình luận, nhà cửa của người dân miền Đông Ukraine đã trở thành những đống đổ nát là một lời nhắc nhở về cuộc giao tranh âm ỉ giữa quân chính phủ Kiev với lực lượng ly khai thân Nga những tháng qua. Bất chấp cảnh đổ nát hoàng tàn, cư dân 2 tỉnh Donetsk và Lugansk đã đi bỏ phiếu ngày hôm qua để bầu ra chính quyền mới mà Kiev và phương Tây công khai chỉ trích là bất hợp pháp.
Với một số người, cuộc bầu cử này là một hành động thách thức để trả thù cho một tuần hủy diệt mà hầu hết người dân địa phương cáo buộc chính quyền Kiev gây ra. Với một số người khác, bầu cử là một "bài tập của hy vọng" với mong muốn chọn ra bất kỳ nhà lãnh đạo nào trong khu vực có thể mang lại hòa bình. Với một số ít khác nữa, đó là nỗ lực để thể hiện tiếng nói nhỏ bé của mình trong một cuộc xung đột Đông - Tây ở quy mô toàn cầu xảy ra ở Ukraine và dân thường trở nên bất lực và buồn bã.
"Mọi người đang hy vọng. Đó là lý do tại sao chúng tôi ở đây để thay đổi một cái gì đó", Larisa Rudenko, một giáo viên nghệ thuật 47 tuổi cho biết trong lúc chờ đợi bỏ phiếu ở Petrivske. Nhưng nhiều người dân địa phương cũng xem cuộc bỏ phiếu cho hòa bình này lại có thể làm tăng nguy cơ quay trở lại chiến tranh.
Một cuộc bầu cử "khiêu khích" phương Tây đã làm hủy hoại một lệnh ngừng bắn vốn đã mong manh giữa các bên đạt được tại Minsk hồi tháng 9. Lực lượng ly khai Ukraine tổ chức bầu cử ở miền Đông có thể đẩy Ukraine trở lại một cuộc xung đột toàn diện.
Trước đó lệnh ngừng bắn Misk đã mang lại một làn sóng trao đổi tù bình, đóng băng các vị trí giao tranh và thu hẹp phạm vi chiến đấu. Nhưng theo thống kê của Liên Hợp Quốc, nó đã thất bại trong việc chấm dứt bạo lực. Những cuộc đụng độ vẫn tiếp tục và giết chết hàng trăm người sau lệnh ngừng bắn.
Ukraine, Mỹ, Liên minh châu Âu và Tổ chức An ninh và hợp tác châu Âu đã lên án cuộc bầu cử hôm Chủ Nhật là vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn Misk. "Chúng tôi cũng cảnh báo Nga không nên sử dụng bất kỳ cuộc bỏ phiếu bất hợp pháp nào như một cái cớ để đưa thêm quân đội và thiết bị quân sự vào Ukraine", người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Mark Stroh cho biết. Tuy nhiên Moscow vẫn ủng hộ cuộc bầu cử này.
Người dân miền Đông Ukraine đi bầu cử nhưng vẫn không ngừng lo lắng về tương lai. |
Petro Poroshenko, Tổng thống Ukraine thì nói rằng cuộc bầu cử "bất hợp pháp" này diễn ra dưới sự hiện diện của xe tăng và nòng súng sẽ đe dọa đến tiến trình hòa bình cho Ukraine. Ông cho rằng cuộc bầu cử không đại diện cho ý chí của người dân.
Cuộc bầu cử diễn ra khi một số nhà lãnh đạo phe nổi dậy tuyên bố sẽ tiến vào các vị trí trọng yếu mà lực lượng quân chính phủ Ukraine đang chốt giữ ở miền Đông. Khi cử tri đi bỏ phiếu, một đoàn xe tải "giống như xe quân sự Nga" đã tiến về Donetsk mang theo súng phòng không và các loại vũ khí khác.
Tuy nhiên việc Nga tiếp tục hỗ trợ lực lượng ly khai có thể đặt Ukraine vào chỗ rất ít sự lựa chọn trong khi kêu gọi của Kiev về viện trợ vũ khí vẫn chưa nhận được câu trả lời của phương Tây. Chính phủ Ukraine có thể bị buộc phải đầu hàng, cuộc bầu cử hôm Chủ Nhật đã nhấn mạnh mức độ Kiev mất quyền kiểm soát ở miền Đông, nơi chiến dịch quân sự của Kiev chống ly khai đã khiến nhiều dân thường thiệt mạng.
Kết quả bỏ phiếu tại miền Đông Ukraine đã có, nhưng tất cả đã được xác định trước. Tối Chủ Nhật các quan chức phe ly khai tuyên bố Alexander Zakharchenko 38 tuổi sẽ trỏ thành nhà lãnh đạo của "cái gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk" sau khi giành được hơn 80% số phiếu bầu. Igor Plotnitsky, một cựu binh quân đội Liên Xô 50 tuổi đã trở thành lãnh đạo "Cộng hòa Nhân dân Luhansk". Cả 2 nhân vật đều không phải đối mặt với bất kỳ đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ nào.