Trong 2 ngày (6-7/11), Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An (Hải Phòng) tổ chức Ngày hội STEM ngành giáo dục quận lần thứ 2 và chung khảo cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cơ sở quận Kiến An năm học 2019-2020.
Phát biểu tại ngày hội, bà Bùi Thị Tuyết Mai, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An nhấn mạnh, cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (cách mạng 4.0) đang diễn ra trên toàn cầu, mang đến cho nhân loại cơ hội để thay đổi mọi lĩnh vực của đời sống, sản xuất.
 |
| Bà Bùi Thị Tuyết Mai, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An phát biểu tại ngày hội (Ảnh: Lã Tiến) |
Tuy nhiên, cuộc cách mạng này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức buộc ngành giáo dục phải xây dựng những chiến lược cụ thể và nhanh chóng cho sự phát triển nhân lực để bắt kịp, không lạc hậu với thời đại.
Theo bà Mai, STEM là viết tắt của 4 từ Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Mathematics).
“Nguồn nhân lực với kiến thức và kỹ năng trong lĩnh vực STEM đang ngày càng trở thành yêu cầu cơ bản và thiết yếu của các quốc gia trong thế kỷ 21, đặc biệt là trong cuộc cách mạng 4.0.
Với mô hình giáo dục STEM, các kiến thức và kỹ năng trong các lĩnh vực: Khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học được truyền đạt đan xen và kết dính lẫn nhau; phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo.
Các phương pháp giáo dục tiến bộ, linh hoạt nhất như học qua dự án- chủ đề, học qua trò chơi và đặc biệt là phương pháp học qua hành luôn được áp dụng triệt để cho các môn học tích hợp STEM.
 |
| Tại ngày hội diễn ra nhiều hoạt động dạy học theo định hướng STEM (Ảnh: Lã Tiến) |
Với phương pháp “học qua hành”, học sinh được thu nhận kiến thức từ kinh nghiệm thực hành chứ không phải từ lý thuyết.
Bằng cách xây dựng các bài giảng theo chủ đề và dựa trên thực hành, học sinh sẽ hiểu sâu về lý thuyết, nguyên lý thông qua các hoạt động thực tế, từ đó giúp học sinh ghi nhớ kiến thức lâu hơn.
Ngoài ra, học sinh sẽ được làm việc theo nhóm, tự thảo luận tìm tòi kiến thức, tự vận dụng kiến thức vào các hoạt động thực hành, sau đó có thể truyền đạt lại kiến thức cho người khác.
Từ đó giúp hình thành các kỹ năng mềm cần thiết cho sự thành công trong công việc sau này như: kỹ năng cộng tác, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, tư duy phản biện…”, bà Mai nói.
 STEAM không phải đào tạo ra các nhà khoa học |
Cũng theo bà Mai, giáo dục STEM không phải là để học sinh trở thành nhà Toán học, nhà khoa học, kỹ sư hay những kỹ thuật viên mà là phát triển cho học sinh những kỹ năng để làm việc và phát triển trong thế giới công nghệ hiện đại ngày nay.
Đó chính là kỹ năng STEM (được hiểu là sự tích hợp, lồng ghép hài hòa từ bốn nhóm kỹ năng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật và Toán học).
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của giáo dục STEM, trong 2 năm qua, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An đã từng bước triển khai giáo dục STEM trong các nhà trường trên địa bàn với nôi dung và hình thức triển khai phù hợp với từng cấp học.
Ngành giáo dục quận đã quyết tâm đưa các lợi ích thiết thực của STEM vào các nhà trường, tiến tới tiếp cận với chương trình Giáo dục phổ thông 2018 sẽ được bắt đầu triển khai từ năm học 2020-2021 ở cấp tiểu học và năm học 2021-2022 ở cấp trung học cơ sở.
 |
| Các đại biểu tham quan những sản phẩm sáng tạo của giáo viên, học sinh Trường trung học cơ sở Trần Phú (Ảnh: Lã Tiến) |
Theo đó, được sự quan tâm chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo, ngày từ năm học 2016-2017, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận đã phối hợp với liên minh STEM, học viên Sáng tạo S3, Trung tâm Kidscode cùng các chuyên gia… triển khai bồi dưỡng về giáo dục STEM cho toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên các trường tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn.
Đồng thời tham mưu với Quận ủy, Ủy ban nhân dân quận Kiến An tăng cường cơ sở vật chất cho các nhà trường, bảo đảm đủ phòng học, phòng chức năng, phòng học trực tuyến với các trang thiết bị dạy học hiện đại như: máy chiếu, tivi, máy siu, đài, đĩa…
Qua đó giúp các giáo viên thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học, nhất là dạy học theo định hướng STEM.
 |
| Các đại biểu tham quan những sản phẩm sáng tạo của giáo viên, học sinh Trường trung học cơ sở Trần Hưng Đạo (Ảnh: Lã Tiến) |
Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An đã chỉ đạo các nhà trường triển khai giáo dục STEM theo 2 hướng:
Một là, tiếp cận giáo dục STEM theo các môn học: chỉ đạo các trường tiểu học, trung học cơ sở rà soát chương trình hiện hành, xây dựng các chủ đề dạy học tích hợp liên môn hoặc nội môn, trong đó có chủ đề dạy học theo định hướng STEM.
Nhờ vậy, trong 2 năm học vừa qua, các nhà trường đã xây dựng được 81 chuyên đề cấp trường, 12 chuyên đề cấp quận và 2 chuyên đề cấp thành phố có lồng ghép STEM.
 |
| Các đại biểu tham quan những sản phẩm sáng tạo của giáo viên, học sinh Trường tiểu học Thực Hành (Ảnh: Lã Tiến) |
Hai là, tiếp cận giáo dục STEM qua các câu lạc bộ: STEM robotic; câu lạc bộ khoa học (trên nền tảng STEM tái chế).
Hiện nay, các trường tiểu học, trung học cơ sở đã thành lập được 64 câu lạc bộ STEM robotic với hàng trăm con robot; 80 câu lạc bộ khoa học với khoảng 1.200 học sinh.
Năm học 2017-2018, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An đã tổ chức thành công ngày hội STEM lần thứ nhất thu hút hơn 1.500 giáo viên, học sinh, phụ huynh các trường trên địa bàn quận tham gia.
Qua đó, lan tỏa được sức ảnh hưởng tới các quận, huyện khác trong toàn thành phố Hải Phòng, góp phần đặt nền móng cho việc triển khai giáo dục STEM trong các nhà trường tại Kiến An nói riêng và thành phố nói chung.
 |
| Giáo viên, học sinh Trường Trung học cơ sở Lương Khánh Thiện giới thiệu về các sản phẩm sáng tạo (Ảnh: Lã Tiến) |
Ngày hội STEM ngành Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An lần thứ 2 được tổ chức với quy mô lớn, thu hút 33 trường mầm non, tiểu học và trung học cơ sở tại quận tham gia.
Ngày hội diễn ra nhiều hoạt động như: giao lưu lập trình, điều khiển robot với chủ đề “Chinh phục đỉnh thiên văn”; Trưng bày các sản phẩm sáng tạo của giáo viên, học sinh theo chủ đề “Khoa học và cuộc sống”;
 |
| Ban tổ chức trao giải cho các tập thể, cá nhân đạt giải nhất cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cơ sở (Ảnh: Lã Tiến) |
Hội thảo “Thúc đẩy giáo dục STEM trong các nhà trường thông qua tích hợp Makerspace (không gian Làm) vào thư viện nhà trường”; Chung khảo cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh cấp trung học cơ sở;
Tổ chức chuyên đề cấp thành phố dạy học theo định hướng STEM “Áp suất chất lỏng và ứng dụng” của Trường trung học cơ sở Trần Phú.
 |
| Ban tổ chức trao giải cho các tập thể, cá nhân đạt giải nhì cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cơ sở (Ảnh: Lã Tiến) |
Khép lại ngày hội, Ban tổ chức bế mạc và trao giải, biểu dương những tập thể, cá nhân đạt được thành tích cao trong ngày hội.
Với sự chuẩn bị chu đáo về cơ sở vật chất, tập trung các nguồn lực, Ngày hội STEM ngành Giáo dục và Đào tạo quận Kiến An lần thứ 2 được tổ chức thành công, tạo tiếng vang lớn trong ngành giáo dục thành phố Hải Phòng.
Qua đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo quận Kiến An.
