Ngày 24/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022. Theo đó, môn Sinh học có tổng số 322.200 thí sinh dự thi với điểm trung bình 5,02 điểm. Số thí sinh bị điểm liệt là 94 em. Số thí sinh đạt điểm dưới trung bình (<5) là 163.642 thí sinh. Mốc điểm được nhiều học sinh đạt nhất là 4,5.
Thống kê cho thấy, trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022, hơn 50% thí sinh điểm dưới trung bình môn Sinh, thấp nhất trong vòng 3 năm qua.
Biểu đồ phổ điểm thi trung học phổ thông môn Sinh học năm 2022. (Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo) |
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam về vấn đề này, thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên Sinh học tại Hệ thống giáo dục HOCMAI nhận định, phổ điểm môn Sinh năm nay phản ánh đúng thực chất năng lực của học sinh, đánh giá toàn diện học sinh hơn những năm trước.
Theo thầy Hiền, điểm thi phụ thuộc vào hai yếu tố, đó là năng lực của học sinh và đề thi.
Về năng lực của học sinh, mặc dù trải qua thời gian dài ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nhưng năm lớp 12, học sinh trên cả nước đã trở lại học tập trung tại trường, các em có đủ thời gian để trau dồi, nâng cao kiến thức.
Về điều kiện thi cử, nếu như năm 2020, 2021 các thí sinh phải thi tốt nghiệp thành 2 đợt, quá trình ôn tập và thi cử đều diễn ra trong điều kiện dịch bệnh phức tạp thì kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2022 các em đã có nhiều điều kiện thuận lợi hơn.
Về đề thi, đây cũng là vấn đề băn khoăn nhất của giáo viên và học sinh cả nước. Ma trận đề thi minh họa và đề thi chính thức năm 2022 là tương đồng, chỉ có một sự khác biệt rất nhỏ là đề thi chính thức không có câu di truyền phả hệ (câu vận dụng cao), mặc dù đây là câu hỏi thường thấy trong đề thi minh họa cũng như đề thi chính thức mọi năm.
"So sánh đề thi chính thức năm 2022 với năm 2021 rõ ràng mức độ tính toán đã được giảm đi rất nhiều, thay vào đó phần lý thuyết được nâng cao hơn.
Những năm trước đây, các câu hỏi khó, phân loại học sinh chủ yếu ra vào phần tính toán và để tìm được đáp án đúng thì buộc các em phải dùng mẹo, kỹ thuật tính nhanh. Trong nhiều năm, những câu hỏi này cũng lạm dụng quá nhiều Toán học vào Sinh học và làm mất dần bản chất Sinh học. Tuy nhiên, năm 2022, đề thi đã gần như loại bỏ điều này.
Theo tôi, sự thay đổi trên là cần thiết và rất tích cực. Đề thi đã thực tế hơn, đúng bản chất môn học, yêu cầu học sinh phải nắm chắc lý thuyết, đồng thời có kỹ năng phân tích, so sánh, đối chiếu đồ thị, thí nghiệm", giáo viên này cho hay.
Thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên Sinh học tại Hệ thống giáo dục HOCMAI. (Ảnh: Nhân vật cung cấp) |
Thầy Hiền cho biết, đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông môn Sinh học năm 2022 hoàn toàn phù hợp với định hướng đánh giá năng lực học sinh toàn diện mà giáo dục nước nhà đang hướng tới.
"Đây là một đề thi hay, mức độ phân loại tốt và không hề khó hơn đề thi năm 2021. Thế nhưng, cũng chính vì lẽ này mà nhiều học sinh trước nay vốn tập trung ôn luyện các dạng bài tính toán, nắm không vững bản chất lý thuyết sẽ bỡ ngỡ và mất điểm trong kỳ thi. Những em chắc kiến thức nền tảng, có khả năng suy luận sẽ đạt kết quả cao hơn. Tuy nhiên, để được điểm 9, 10 thì các em phải tư duy rất tốt và thật bình tĩnh", thầy Hiền nói.
Thầy Hiền cũng nêu ra một yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến điểm thi đó là Sinh học là môn thi cuối cùng trong tổ hợp. Thí sinh sau khi thi môn Vật lý, Hóa học vô cùng áp lực cộng thêm đề môn Sinh học dài, đọc hiểu nhiều, nếu như không đủ bản lĩnh sẽ khó hoàn thành bài thi.
Mặt khác, Sinh học vốn là môn được ít thí sinh chọn nhất trong tổ hợp khoa học tự nhiên để xét tuyển đại học. Với nhiều em thì đây chỉ là môn thi tốt nghiệp, do đó mức điểm trung bình sẽ chiếm tỉ lệ lớn nhất, điều này cũng phù hợp với mục đích xét tốt nghiệp.
Cũng chia sẻ về lý do khiến môn Sinh học có điểm trung bình thấp nhất, cô Nguyễn Thị Hiên, giáo viên dạy môn Sinh học tại Trường Trung học phổ thông Ngô Sĩ Liên (Bắc Giang) nêu quan điểm: "Hiện nay, số lượng học sinh lựa chọn thi khối B rất ít, chỉ tiêu xét tuyển của các trường đại học cho khối thi này cũng không nhiều, nổi trội chỉ có các trường y, dược nhưng điểm đầu vào của trường đều khá cao.
Bên cạnh đó, năm nay các trường đại học đa dạng phương thức xét tuyển, học sinh có nhiều lựa chọn, cơ hội hơn thay vì chỉ chú trọng xét tuyển vào đại học bằng kết quả của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Thực tế, nhiều em chọn Sinh học chỉ để thi tốt nghiệp, đạt 4-5 điểm nên phổ điểm của môn sinh sẽ rất thấp. Những thí sinh đạt điểm cao khoảng 8-9 điểm cũng không thể kéo điểm trung bình cao lên được".
Nhắn nhủ đến các học sinh sinh năm 2005 sẽ tham gia xét tuyển đại học vào năm tới, cô Hiên nói: "Dựa vào nội dung đề thi tốt nghiệp môn Sinh học năm nay, theo tôi, các em không nên ôn quá sâu những dạng bài tập tính toán nâng cao, chỉ cần học chắc lý thuyết, nắm vững bản chất Sinh học là hoàn toàn có thể đạt 8-8,5 điểm".