Hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dư luận cho dự thảo thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và tuyển sinh trung học phổ thông.
Theo dự thảo, phương thức tuyển sinh trung học phổ thông bao gồm: Thi tuyển, xét tuyển hoặc xét tuyển kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển.
Dự thảo bỏ hình thức bốc thăm môn thứ 3 thay bằng hình thức “lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp trung học cơ sở. Việc lựa chọn môn thi thứ ba có sự thay đổi qua các năm nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản” và công bố trước ngày 31 tháng 3 hằng năm.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Trần Văn Thức - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hoá cho biết: Việc quyết định môn thi thứ 3 do Sở Giáo dục và Đào tạo lựa chọn thay vì bốc thăm ngẫu nhiên là hoàn toàn hợp lý.
Hiện nay, mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được thiết kể nhằm thúc đẩy hoạt động giáo dục, đặc biệt là giáo dục toàn diện, để học sinh có đầy đủ phẩm chất và năng lực.
Theo đó, phương thức đánh giá học sinh cũng đã theo hướng liên tục và toàn diện, từ đánh giá thường xuyên đến định kỳ nhằm đảm bảo học sinh nắm vững kiến thức, phát triển kỹ năng qua tất cả các môn học chứ không phụ thuộc vào việc thi để học, thi gì học đó.
Trước đề xuất của Bộ về việc giao quyền quyết định môn thi thứ 3 cho các Sở, ông Trần Văn Thức cho hay điều này là cần thiết vì mỗi địa phương sẽ có chiến lược phát triển giáo dục khác nhau. Do đó, việc Sở Giáo dục và Đào tạo lựa chọn môn thi thứ 3 sẽ bám sát thực tế và mục tiêu giáo dục của từng địa phương.
“Thực tế lâu nay, Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh vẫn chủ động lựa chọn môn thi trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10. Vì vậy, việc giao quyền lựa chọn môn thi thứ 3 cho các Sở sẽ tiếp tục phát huy được những thuận lợi trong việc chỉ đạo điều hành công tác dạy học cũng như tổ chức kỳ thi ở tất cả các khâu, nhất là khâu ra đề và chấm thi được chất lượng, hiệu quả hơn.
Đối với học sinh, kỳ thi tuyển sinh trung học phổ thông là một bước ngoặt quan trọng trong quá trình học tập của các em. Vì vậy, học sinh phải được chuẩn bị chu đáo và có sự ổn định trong kế hoạch học tập của mình.
Khi để quyền quyết định, lựa chọn môn thi thứ 3 cho các Sở thì sẽ có sự cân nhắc, đánh giá phù hợp từ điều kiện học tập, chất lượng giáo dục trên địa bàn.
Như vậy cả nhà trường và học sinh sẽ có sự ổn định hơn về kế hoạch học tập cũng như tránh được những xáo trộn, áp lực tâm lý không đáng có", ông Trần Văn Thức nêu quan điểm.
Cùng đánh giá về dự thảo, cô Đặng Thị Tuyết Nhung - Phó Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Ái Mộ (Long Biên, Hà Nội) cho rằng việc lựa chọn môn thi thứ 3 nên giao cho các Sở Giáo dục và Đào tạo là đúng.
Theo chia sẻ từ cô Nhung, các năm học trước, môn thi thứ 3 vẫn được quyết định và lựa chọn bởi Sở Giáo dục và Đào tạo. Cả giáo viên và học sinh đều đã quen với thông lệ đó.
Năm nay là năm học đầu tiên học sinh thi theo định hướng chương trình giáo dục mới nên chắc chắn tâm lý và áp lực của các con rất lớn. Do đó, không nên thay đổi quá nhiều nội dung trong Quy chế tuyển sinh để tránh gây áp lực, lo lắng cho học sinh khi liên tục phải cập nhật thêm những thông tin thay đổi mới.
"Dù Bộ Giáo dục và Đào tạo có đưa ra phương án như thế nào thì nhà trường và học sinh cũng sẽ thực hiện theo đúng chỉ đạo và yêu cầu. Tuy nhiên, cần đảm bảo sự ổn định nếu muốn kỳ thi diễn ra nhẹ nhàng cho cả người tổ chức và người tham gia.
Nếu giao quyền lựa chọn môn thi thứ 3 cho các Sở quyết định thì sẽ có sự công tâm hơn khi môn thi được lựa chọn trên sự đánh giá về điều kiện, tình hình ở từng địa phương. Như vậy kỳ thi sẽ diễn ra nhẹ nhàng, thuận lợi và đạt hiệu quả”, cô Nhung chia sẻ.
Môn thi thứ 3 nên là môn ngoại ngữ
Chia sẻ với phóng viên, ông Trần Văn Thức cho biết trong những năm vừa qua, việc tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 ở tỉnh Thanh Hóa luôn diễn ra ổn định và hiệu quả với việc tổ chức thi 03 môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh.
Theo đó, tỉnh cũng ghi nhận kết quả học tập của học sinh vẫn luôn đảm bảo về mục tiêu, định hướng của chương trình, nhất là năng lực, trình độ môn Tiếng Anh của học sinh được phát triển ngày một tốt hơn.
Trên cơ sở đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hoá cũng cho rằng việc lựa chọn ngoại ngữ là môn thứ 3 trong kỳ thi tuyển sinh trung học phổ thông thực sự cần thiết và phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế hiện nay.
“Ghi nhận kết quả các năm vừa qua, việc lựa chọn Tiếng Anh là môn thứ 3 kỳ tuyển sinh vào lớp 10 sẽ đáp ứng yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 bởi môn Tiếng Anh là một trong những môn học bắt buộc học sinh phải học ở cấp trung học phổ thông theo chương trình mới.
Trong xu thế toàn cầu hóa, ngoại ngữ là chìa khóa để giúp tiếp cận với tri thức và bắt kịp với sự phát triển của thế giới. Vì vậy việc chọn ngoại ngữ là môn thứ 3 trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 sẽ giúp cho học sinh nâng cao nhận thức về việc bồi dưỡng ngoại ngữ. Từ đó giúp các em dễ dàng trao đổi thông tin, tri thức khoa học và kỹ thuật tiên tiến trên thế giới cũng như tìm hiểu các nền văn hóa khác nhau, hình thành ý thức công dân toàn cầu và phát triển phẩm chất, năng lực cá nhân”, ông Trần Văn Thức thông tin.
Bên cạnh đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hoá cũng bày tỏ mong muốn các Sở nên công bố môn thi thứ 3 sớm, có thể là ở thời điểm ngay sau khi kết thúc học kỳ I để tăng tính chủ động cho học sinh trong việc xây dựng kế hoạch học tập của mình.
Khi thí sinh có thời gian ôn luyện, tích lũy kiến thức đủ thì sẽ có tâm thế tự tin chinh phục kỳ thi một cách tốt nhất, đồng thời cũng tạo sự chủ động cho các nhà trường trong dạy học và ôn tập cho học sinh, cha mẹ học sinh cũng nhờ đó mà bớt tâm lý lo lắng khi chờ đợi môn thi.
Ảnh minh hoạ: Phạm Minh
Góp ý cho dự thảo, thầy Nguyễn Xuân Thắng - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn (Đắk Nông) cũng cho rằng, ngoại ngữ có một vai trò rất quan trọng trong xã hội, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế như hiện nay.
Ở thời điểm hiện tại, nếu phải lựa chọn các môn thi cho kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 thì ba môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh sẽ là lựa chọn tối ưu, cần thiết, phù hợp với Kết luận số 91- KL/TW của Bộ Chính trị về việc đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, hướng tới xây dựng thế hệ công dân toàn cầu.
