Đến thời điểm hiện nay theo tìm hiểu của người viết ở nhiều địa phương chưa công bố phương án có hay không tổ chức kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh bậc trung học cơ sở, điều này gây lúng túng cho các trường trong việc thành lập đội tuyển, bồi dưỡng cho các em học sinh…
Vì chưa có thông tin, kế hoạch nên các trường trung học cơ sở chưa dám thành lập đội tuyển học sinh giỏi, bồi dưỡng cầm chừng và không biết sẽ thi như thế nào, có tổ chức cấp xã hay không nên rất bị động.
Tỉnh Khánh Hòa công bố không tổ chức thi học sinh giỏi cấp trung học cơ sở
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản gửi Uỷ ban nhân dân các xã, phường, đặc khu, trường phổ thông có cấp trung học cơ sở thông báo về việc không tổ chức kỳ thi học sinh giỏi trung học cơ sở cấp tỉnh năm học 2025 - 2026.
Văn bản nêu, ngày 12/9, Sở Giáo dục và Đào tạo ban hành công văn hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục phổ thông cấp tiểu học, cấp trung học cơ sở năm học 2025 - 2026, trong đó có kế hoạch tổ chức thi học sinh giỏi trung học cơ sở cấp tỉnh vào tháng 12/2025.
Tuy nhiên, sau khi sáp nhập tỉnh, các trường trung học cơ sở có nhiều thay đổi, quy mô trường lớp, địa bàn phân bố rộng, không đồng đều ở các xã, phường. Qua tham khảo ý kiến của các trường, Sở Giáo dục và Đào tạo nhận thấy nhiệm vụ ưu tiên tại các cơ sở giáo dục trong năm học này là ổn định tổ chức, sắp xếp bộ máy, công tác tổ chức dạy và học đại trà cần được quan tâm đi vào hoạt động nền nếp. Do vậy, sở không tổ chức kỳ thi học sinh giỏi trung học cơ sở cấp tỉnh như kế hoạch trước đó. [1]
Sau khi thông tin được đăng tải và công khai nhận được sự nhiều ý kiến ủng hộ từ cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên, học sinh cấp trung học cơ sở của tỉnh Khánh Hòa, giảm bớt áp lực thi cử, chuyên tâm giảng dạy hơn.
Mong các địa phương khác sớm công bố phương án
Sau khi thông tin được đăng tải trên nhiều tờ báo, giáo viên tại địa phương khác cũng bày tỏ mong muốn các địa phương sớm công bố phương án thi học sinh giỏi cấp trung học cơ sở, trong đó nghiên cứu phương án tạm dừng hoặc bỏ hẳn kỳ thi học sinh giỏi cấp trung học cơ sở trong năm học này hoặc vài năm tới để có phương án phù hợp nhất.
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 hướng đến sự phát triển toàn diện, phát triển năng lực và phẩm chất, các em cần được tham gia các hoạt động phát triển tâm sinh lý, thể chất, hoạt động trải nghiệm, kỹ năng sống,…nhiều hơn.
Việc ôn luyện để thi học sinh giỏi thường kéo dài, đòi hỏi thời gian và công sức đầu tư lớn. Nhiều học sinh phải học “thêm”, luyện đề, học vào các ngày nghỉ — làm tăng áp lực học tập, có thể ảnh hưởng tới sức khỏe, tinh thần hoặc các hoạt động khác của học sinh. Có hiện tượng “luyện gà” (luyện học sinh để đạt giải) — khi mục tiêu là “giải” chứ không đơn thuần là phát triển năng lực, kỹ năng.
Việc thi học sinh giỏi có thể tạo ra áp lực cạnh tranh giữa học sinh, thầy cô, giữa các trường — có thể dẫn đến tâm lý bất an, so bì, hoặc lệ thuộc vào thành tích thi hơn là quá trình học tập bền vững.
Mục tiêu của giáo dục phổ thông là đào tạo toàn diện — kiến thức, tư duy, phẩm chất, kỹ năng — nhưng kỳ thi học sinh giỏi thiên về kiến thức hẹp, có thể khiến giáo viên “chạy theo đề thi” hơn là tập trung phát triển năng lực chung cho học sinh.
Trong bối cảnh đổi mới đánh giá học sinh theo Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT, khi bỏ học lực “giỏi” — “khá” — “yếu” mà dùng cách đánh giá “đạt / chưa đạt” thì khái niệm “học sinh giỏi” về mặt hình thức cũng không phù hợp nữa đối với cấp trung học cơ sở.
Nhiều em sau khi thi học sinh giỏi cấp tỉnh xong dù đạt giải hay không đạt giải thì các em cũng mất rất nhiều thời gian đầu tư cho môn học đó bỏ qua nhiều môn khác.
Giáo viên tham gia ôn thi nhiều, kiêm thêm công việc bồi dưỡng đội tuyển, có thể dẫn đến “phân hóa công việc”, tăng khối lượng công việc với đội ngũ giáo viên, đôi khi gây áp lực cho họ.
Đến thời điểm tháng 10 năm 2025, khi năm học 2025-2026 đã chính thức bắt đầu được hơn một tháng, nhiều địa phương trên cả nước vẫn chưa ban hành văn bản hướng dẫn chính thức về việc có tiếp tục tổ chức kỳ thi học sinh giỏi trung học cơ sở hay sẽ tạm dừng.
Điều này khiến lãnh đạo nhiều trường băn khoăn vì tổ chức bồi dưỡng nếu sau không thi thì việc chi trả kinh phí ra sao? Cũng không thể để giáo viên bồi dưỡng không công; giáo viên thì thiệt đơn, thiệt kép, một mặt, họ vẫn phải chuẩn bị tài liệu, chương trình bồi dưỡng như mọi năm, thậm chí có nơi đã tiến hành bồi dưỡng.
Cả phía học sinh và phụ huynh cũng băn khoăn không biết có nên tham gia đội tuyển và dự thi hay không, không thi thì sợ thua thiệt so với bạn bè, thi lại sợ bỏ lỡ các môn quan trọng khác,…
Là giáo viên bậc trung học cơ sở, người viết hoàn toàn đồng thuận với phương án không tổ chức thi học sinh giỏi cấp trung học cơ sở của tỉnh khánh Hòa năm 2025-2026 nhằm ổn định tổ chức, sắp xếp bộ máy, công tác tổ chức dạy và học đại trà cần được quan tâm đi vào hoạt động nền nếp và xa hơn nữa phát triển toàn diện, hướng đến đạt mục tiêu năng lực, phẩm chất của chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Vì thế, mong các địa phương khác nên sớm công bố phương án có tổ chức hay không tổ chức kỳ thi học sinh giỏi cấp trung học cơ sở để các cơ sở giáo dục chủ động và triển khai đối với giáo viên và học sinh.
Hiện nay, nếu tổ chức thi học sinh giỏi cấp tỉnh bậc trung học cơ sở chưa tìm được phương án tối ưu thì nên tạm dừng ít nhất trong năm học 2025-2026 này bởi lẽ nếu giờ công bố cũng rất cập rập, khó chuẩn bị tốt.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://baokhanhhoa.vn/xa-hoi/giao-duc/202510/khong-to-chuc-ky-thi-hoc-sinh-gioi-thcs-cap-tinh-nam-hoc-2025-2026-723635a/?gidzl=LJ24ESKvT3PKBu8xn2vsD5KcWpxUU79YJo66Ej8W8paJBDHYXILtQ45vqZ26StOv4IdLCMAbECSwmJfoDG
