Đề xuất xây dựng “Khu Thương mại tự do”, giải pháp giúp Hải Phòng cất cánh

08/11/2021 07:35
LÃ TIẾN - PHẠM LINH
0:00 / 0:00
0:00
GDVN- Hải Phòng đề xuất nghiên cứu và triển khai xây dựng "Khu Thương mại tự do" với quan điểm sẽ tạo nên sự phát triển đột phá của thành phố.

Hải Phòng là địa phương phát triển quan trọng bậc nhất Việt Nam và là thành phố trực thuộc Trung ương luôn đứng thứ 3 về vai trò tổng thể, chỉ sau Thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định rõ sứ mệnh quốc gia và khẳng định chức năng khác biệt của Hải Phòng trong sự phát triển kinh tế cả nước và của vùng Bắc bộ.

Trong thời đại hội nhập kinh tế toàn cầu, giá trị đó còn được khẳng định ở tầm cao hơn với vị thế là trung tâm kết nối, hội tụ nguồn lực và lan tỏa phát triển của Hải Phòng.

Đề án thể hiện tính chất đột phá

Theo đó, khi triển khai xây dựng đề án thực hiện thí điểm theo tinh thần nghị quyết 45 của Bộ Chính trị, Hải Phòng mạnh dạn đề xuất với Chính phủ, Quốc hội cho phép thành phố nghiên cứu và triển khai xây dựng “Khu Thương mại tự do” với quan điểm sẽ tạo nên sự phát triển đột phá của thành phố.

Trên thực tế, Hải Phòng có vị trí rất thuận lợi, là cửa ngõ kết nối kinh tế phía Bắc với thị trường quốc tế.

Hiện nay, Hải Phòng đã xây dựng được hệ thống kết cấu hạ tầng hiện đại, vượt trội, đồng bộ, ít địa phương nào có được.

Trên cơ sở đó, Hải Phòng những năm gần đây trở thành điểm sáng của cả nước về phát triển kinh tế xã hội.

Theo ý kiến của các chuyên gia, các nhà kinh tế hàng đầu Việt Nam, Hải Phòng hội đủ các điều kiện để thử nghiệm chính sách, thể chế mới thực sự vượt trội, đột phá.

Hải Phòng sở hữu các lợi thế quốc gia (Ảnh: internet)

Hải Phòng sở hữu các lợi thế quốc gia (Ảnh: internet)

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Đình Thiên nhận định, các lợi thế mà Hải Phòng sở hữu là lợi thế quốc gia.

Từ đó, không thể chỉ nhìn Hải Phòng một cách riêng rẽ, là việc riêng của Hải Phòng và xuất phát từ lợi ích cục bộ của thành phố mà phải là cách tiếp cận tổng thể, toàn cục, vì lợi ích quốc gia và là việc chung của quốc gia.

Hải Phòng không thể tiếp tục phát triển theo cách cũ, theo cách “xin” Trung ương ưu đãi thêm nguồn lực hay bổ sung, “cơi nới” một số cơ chế, chính sách mà phải là một mô hình mới, đủ sức để Hải Phòng vượt lên, đi đầu cả nước trong sự nghiệp Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa.

Trở thành đô thị đặc thù hiện đại, sánh vai quốc tế như các mục tiêu mà nghị quyết 45 của Bộ Chính trị đã xác định và đề xuất “Khu thương mại tự do” đáp ứng được các yêu cầu đó.

Hơn nữa, trên địa bàn cả nước, hiện chưa có “Khu thương mại tự do”.

Nếu Hải Phòng được thực hiện, sẽ tiếp tục là địa phương khai phá, mở đầu, một hình mẫu cải cách phát triển đột phá của cả nước.

“Khu thương mại tự do” là hình thức vượt trội

Theo các chuyên gia nghiên cứu, đến nay, chưa có định nghĩa về cơ chế vượt trội, đặc thù cho các địa phương.

Tuy nhiên, có rất nhiều hình thức và công cụ tạo thể chế vượt trội được sử dụng để phát triển kinh tế của các quốc gia như khu chế xuất, khu công nghiệp, khu kinh tế, đặc khu kinh tế, khu thương mại tự do.

Trong đó, Khu thương mại tự do là hình thức vượt trội, đặc thù lâu đời nhất và hiện nay đang khá phổ biến không chỉ ở các nước đang phát triển mà cả ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, Vương quốc Anh; các quốc gia châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản.

Đơn cử như UAE và Trung Quốc đã và đang sử dụng Khu thương mại tự do như một công cụ chiến lược phát triển quốc gia.

UAE đã sử dụng thành công Khu thương mại tự do, biến vùng đất sa mạc trở thành trung tâm thương mại tài chính quốc tế.

Năm 2015, Quốc vụ Viện Trung Quốc ra chỉ thị đẩy nhanh thực hiện chiến lược Khu thương mại tự do.

Trong vòng 7 năm 2015- 2021, có 11 Khu thương mại tự do được thành lập.

Trong đó, Hải Nam (chỉ cách Hải Phòng 200 km) với vị trí thuận lợi, có tầm quan trọng chiến lược đã được chọn làm Khu thương mại tự do lớn nhất thế giới hiện nay.

Như vậy, “Khu thương mại tự do” rất khác với các hình thức khác, không phải là công cụ thu hút đầu tư tận dụng lợi thế lao động chi phí thấp như khu chế xuất hay khu công nghiệp.

Khu thương mại tự do là mở cửa, tự do hóa, thuận lợi hóa thương mại và đầu tư cùng với đơn giản, tối thiểu hóa thủ tục hành chính và chế độ ưu đãi thuế.

Tăng mức độ và quyền tự do đầu tư kinh doanh, tăng cơ hội đầu tư kinh doanh, tăng thêm lợi ích cho nhà đầu tư, tạo nên sự phát triển sôi động và sức hấp dẫn đặc biệt cho địa phương.

Xây dựng "Khu thương mại tự do" tạo nên sự khác biệt, đặc thù, vượt trội để Hải Phòng phát triển bứt phá mạnh mẽ, trở thành hình mẫu của cả nước (Ảnh: Đức Nghĩa)

Xây dựng "Khu thương mại tự do" tạo nên sự khác biệt, đặc thù, vượt trội để Hải Phòng phát triển bứt phá mạnh mẽ, trở thành hình mẫu của cả nước (Ảnh: Đức Nghĩa)

Dựa trên phân tích trên, nhóm chuyên gia đề xuất xây dựng “Khu thương mại tự do” tại Hải Phòng và đây cũng là mong muốn, khát vọng của thành phố.

Có 2 phương án xây dựng “Khu thương mại tự do” được đề xuất.

Một là thực hiện Khu thương mại tự do toàn thành phố Hải Phòng với diện tích 1527 km2 và dân số hiện tại hơn 2,1 triệu người.

Hai là giới hạn chủ yếu tại khu vực cảng biển và nội đô thành phố Hải Phòng hiện nay.

Chương trình xây dựng Khu thương mại tự do tập trung thực hiện nhiệm vụ hiện đại hóa hệ thống cảng biển; phát triển trung tâm công nghiệp mà trọng tâm là công nghiệp chế tác, chế tạo;…

Cùng với đó, bộ máy chính quyền cũng phải được tổ chức thông minh, hiệu quả, hoạt động theo cơ chế phù hợp với chức năng đặc thù và nhiệm vụ chiến lược quốc gia ưu tiên.

Ông Trần Lưu Quang - Bí thư Thành ủy Hải Phòng khẳng định, “Khu thương mại tự do” là đề xuất độc đáo, là sự đột phá, cách mạng của Hải Phòng.

Chỉ với tinh thần như vậy Hải Phòng mới có đủ điều kiện thực hiện thành công nghị quyết 45 với những mục tiêu đặt ra rất lớn, với một tâm thế không chỉ vì sự phát triển của Hải Phòng mà là sự phát triển của cả khu vực, rộng hơn là của cả đất nước.

Người dân thành phố Hải Phòng rất mong muốn đề xuất nghiên cứu xây dựng “Khu thương mại tự do” được Bộ Chính trị, Quốc hội thông qua, tạo nên sự khác biệt, đặc thù, vượt trội để Hải Phòng phát triển bứt phá mạnh mẽ, trở thành hình mẫu của cả nước.

LÃ TIẾN - PHẠM LINH