Lãnh đạo một số trường trung học phổ thông cho biết nếu giới hạn chỉ tiêu hoặc bỏ xét tuyển sớm sẽ đem lại nhiều lợi ích và không ảnh hưởng nhiều đến kế hoạch dạy học, ôn tập của nhà trường.
Nếu bỏ hình thức xét tuyển sớm có 3 phần hạn chế, 7 phần lợi ích
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, thầy Trần Hữu Phước, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Chí Thanh (tỉnh Đắk Lắk) bày tỏ: “Tôi ủng hộ đề xuất giảm chỉ tiêu xét tuyển sớm và tiến tới bỏ xét tuyển sớm. Theo tôi, nếu bỏ hình thức xét tuyển sớm sẽ có 3 phần hạn chế nhưng lợi ích đến 7 phần.
Xét tuyển sớm mang lại một số lợi ích như giúp cơ sở giáo dục đại học chủ động hơn trong công tác tuyển sinh, đồng thời giúp học sinh lựa chọn được phương thức xét tuyển phù hợp với khả năng của bản thân. Ngoài ra, khi học sinh trúng tuyển theo hình thức xét tuyển sớm sẽ giảm áp lực trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Tuy nhiên, hình thức xét tuyển sớm vẫn còn nhiều bất cập. Cụ thể, với phương thức xét tuyển bằng học bạ vẫn chưa thực sự công bằng và đánh giá được chính xác năng lực của học sinh. Thực tế, việc kiểm tra và đánh giá điểm số cho học sinh ở mỗi trường có sự khác nhau. Ví dụ với học sinh trường chuyên để đạt 8,9 điểm rất khó nhưng với học sinh trường thường để đạt mức điểm này lại dễ hơn.
Ngoài ra, trường học ở những vùng miền khác nhau sẽ có điều kiện học tập, đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất khác nhau. Do đó, nếu chỉ dựa vào điểm học bạ mà không xét đến bối cảnh và môi trường học tập sẽ vô tình gây ra bất công, bỏ sót những học sinh thực sự có năng lực. Bên cạnh đó, nếu xét tuyển bằng học bạ còn dễ dẫn đến một số tiêu cực trong trường học như làm đẹp học bạ.
Tương tự, với các trường hợp như xét các chứng chỉ ngoại ngữ chỉ nên xem xét như một hình thức cộng điểm khuyến khích, thay vì sử dụng làm tiêu chí chính để tuyển sinh”.
Thầy Phước cũng bày tỏ sự đồng tình với quy định giới hạn chỉ tiêu xét tuyển sớm còn 20% trong dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non ban hành kèm Thông tư số 08/2022/TT-BGDĐT. Việc giới hạn chỉ tiêu giúp các cơ sở giáo dục đại học chọn ra được thí sinh xuất sắc phù hợp với tiêu chí của nhà trường. Các học sinh còn lại được cạnh tranh công bằng ở kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Trong tương lai, nếu bỏ hình thức xét tuyển sớm học sinh có thể tập trung hoàn toàn vào kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, giảm bớt áp lực phải chuẩn bị cho nhiều kỳ thi cùng lúc, đồng thời tạo ra một cuộc thi công bằng hơn trong đánh giá năng lực học sinh.
Đồng tình với quan điểm trên, Thạc sĩ Trần Chí Phong, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Quách Văn Phẩm (huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) bày tỏ: “Nhà trường đồng ý với đề xuất giới hạn chỉ tiêu xét tuyển sớm và tiến tới bỏ hình thức xét tuyển này. Nếu tập trung xét tuyển trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ giúp học sinh chuyên tâm ôn tập, từ đó đạt được kết quả thực chất và chất lượng cao hơn.
Ngoài ra, bỏ xét tuyển sớm còn tránh tình trạng học sinh biết đã đỗ đại học không còn động lực học tập, không chú tâm vào kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông”.
Thầy Phong cho biết thêm, trong 3 năm học gần đây, tỷ lệ học sinh tại trường tham gia xét tuyển sớm chiếm khoảng 55% tổng số học sinh khối 12. Tuy nhiên, nhà trường nhận thấy một số phương thức xét tuyển sớm chưa phản ánh đúng năng lực của học sinh. Ví dụ, xét tuyển sớm bằng học bạ còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố chủ quan như cách giảng dạy mỗi trường khác nhau, cách cho điểm mỗi giáo viên khác nhau,… nên chưa thực sự công bằng cho học sinh.
Mặt khác, nếu bỏ xét tuyển sớm và chỉ sử dụng kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ giúp phân hóa học sinh một cách rõ rệt hơn, giúp nâng cao chất lượng đầu vào cho các trường đại học, cao đẳng.
Cùng bàn về vấn đề này, thầy Phạm Ngọc Ninh, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) nhận định, việc có nhiều hình thức xét tuyển hiện nay cũng gây “nhiễu” cho học sinh trong quá trình lựa chọn và ôn tập.
Thầy Ninh cho rằng, việc bỏ xét tuyển sớm giúp nhà trường tập trung vào mục tiêu nâng cao chất lượng giảng dạy và chuẩn bị tốt hơn cho học sinh trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Bên cạnh đó, học sinh cũng có nhiều thời gian để ôn luyện, tập trung học tập trong học kỳ cuối của năm lớp 12.
Nâng cao chất lượng giảng dạy, chuẩn bị tốt cho học sinh bước vào kỳ thi tốt nghiệp
Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Quách Văn Phẩm cho biết, theo quan điểm của nhà trường, dù bỏ hình thức xét tuyển sớm hay không, nhà trường vẫn luôn đặt việc nâng cao chất lượng giảng dạy và chuẩn bị tốt nhất cho học sinh tham gia kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Để hỗ trợ học sinh, nhà trường đã đưa ra kế hoạch ôn tập cho học sinh lớp 12, dựa trên việc đăng ký môn thi của các em.
Nhà trường luôn nhận thức rõ, năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông đổi mới hình thức và nội dung theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì vậy, ngay từ đầu năm học 2024-2025, nhà trường đã phân công trưởng nhóm chuyên môn các môn học thảo luận, và xây dựng phương án ôn tập theo hướng đổi mới. Bên cạnh đó, sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đề thi tham khảo nhà trường cũng căn cứ vào đó để xây dựng các đề thi thử cho học sinh. Từ đó có phương án sắp xếp giáo viên dạy tăng cường.
Ngoài ra, nhà trường cũng cử giáo viên cốt cán các môn tham gia các buổi tập huấn chuyên môn về kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau, giúp giáo viên tiếp cận với sự đổi mới của kỳ thi. Từ đó, nhà trường xây dựng phương án ôn tập phù hợp và chuẩn bị tốt nhất cho học sinh.
Đồng tình với quan điểm trên, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi cho hay, với nhà trường, việc siết chặt chỉ tiêu hay bỏ hình thức xét tuyển sớm sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng dạy và học. Mục tiêu của nhà trường và phần lớn học sinh đều hướng tới việc thi đỗ vào các trường đại học chất lượng cao. Điều này đòi hỏi thầy và trò phải nỗ lực tổ chức dạy và học thật tốt để học sinh đạt kết quả cao trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Về công tác tổ chức dạy học và ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ năm nay, thầy Ninh cho biết, ngay từ đầu năm học 2024-2025, nhà trường đã thống nhất với phụ huynh và học sinh để tổ chức các buổi học tăng cường, chỉ nhằm ôn tập kiến thức cũ cho học sinh, tập trung vào hai môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn.
Sang học kỳ II, nhà trường sẽ tiếp tục phân hóa đối tượng học sinh dựa trên việc chọn 2 môn thi tự chọn. Bên cạnh đó, nhà trường còn tổ chức các kỳ kiểm tra định kỳ cho học sinh lớp 12 dựa trên đề thi tham khảo của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố, giúp các em làm quen với cả phương pháp học và cách thức làm bài thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Bên cạnh đó, thầy Ninh cũng cho rằng xét tuyển sớm chỉ nên áp dụng cho phương thức tuyển thẳng đối với thí sinh có thành tích xuất sắc trong học tập, như đạt giải cấp quốc gia trở lên. Các phương thức xét tuyển sớm khác nên được loại bỏ. Việc bỏ xét tuyển sớm sẽ giúp học sinh không còn tâm lý ỷ lại, mà tập trung hoàn toàn vào ôn tập thi tốt nghiệp trung học phổ thông một cách hiệu quả hơn.
Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi đề xuất, đối với năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên giới hạn chỉ tiêu xét tuyển sớm. Từ năm 2026, tỷ lệ này sẽ tiếp tục được giảm dần, và đến năm 2027, hình thức xét tuyển sớm sẽ hoàn toàn được bỏ.