Máy bay cảnh báo sớm KJ-500 Trung Quốc (ảnh tư liệu) |
Phối hợp xa-gần, từng bước thay thế và có thể “theo dõi 100 máy bay”
Tờ "Tin tức Tham khảo" Trung Quốc dẫn hãng tin CNA Đài Loan ngày 25 tháng 3 đưa tin, theo trang mạng IHS Jane's, máy bay cảnh báo sớm trên không thế hệ mới KJ-500 của Quân đội Trung Quốc đã chính thức đưa vào hoạt động, thân máy bay đánh số là 30471.
Theo bài báo, hình ảnh máy bay cảnh báo sớm KJ-500 sơn màu không quân xuất hiện sớm nhất vào cuối năm 2014, nhưng mãi đến ngày 18 tháng 3 mới lần đầu tiên có ảnh chụp xuất hiện, cho thấy, KJ-500 đã được biên chế.
Theo bài báo, máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 có nguồn gốc từ máy bay IL-76, tuy loại máy bay này lớn hơn, thời gian hoạt động liên tục trên không dài hơn, nhưng hiện chỉ có 4 chiếc, không thể đáp ứng nhu cầu tác chiến.
Bài báo còn cho rằng, KJ-500 phối hợp với các máy bay cảnh báo sớm hiện có như KJ-200 và KJ-2000 có thể hình thành mạng lưới cảnh báo sớm trên không cao-thấp, xa-gần.
Tổng hợp các nguồn tin, bài báo cho rằng, thân máy bay KJ-500 có nguồn gốc từ máy bay vận tải Y-9, trọng lượng cất cánh tối đa có thể đạt 77 tấn, sử dụng 4 động cơ tua bin cánh quạt, tốc độ tuần tra khoảng 550 km/giờ, hành trình khoảng 5.700 km.
Máy bay cảnh báo sớm KJ-500 Trung Quốc (ảnh tư liệu) |
Đồng thời, căn cứ vào hình ảnh mới nhất của máy bay KJ-500, nắp chỏm radar hình vòng tròn xuất hiện 3 lồng che có kích thước tương đồng, suy đoán áp dụng 3 bộ radar mảng pha thụ động, có năng lực giám sát 360 độ. Tài liệu cho thấy, phạm vi giám sát của máy bay KJ-500 là 470 km, nhiều nhất có thể chỉ huy điều khiển 100 máy bay chiến đấu.
Bài báo cho biết, máy bay cảnh báo sớm KJ-200 Quân đội Trung Quốc lấy Y-8 làm nền tảng, hành trình dự đoán là 3.400 km, lấy tầng trời thấp làm khu vực hoạt động chủ yếu. Nhưng, "khuyết tật bẩm sinh" của máy bay KJ-200 là kèm theo radar kiểu "thanh gỗ thăng bằng", diện bao quát chỉ có 240 độ.
KJ-2000 có nguồn gốc từ IL-76 Nga, hành trình lớn nhất là 5.500 km, thời gian hoạt động liên tục trên không là 9 giờ. Ngoài ra, cự ly theo dõi theo suy đoán là 470 km, có thể chỉ huy, kiểm soát 60 – 100 mục tiêu (máy bay).
Nhưng khuyết điểm lớn nhất của KJ-2000 ở chỗ, công nghệ của máy bay nằm trong tay Nga, đồng thời số lượng quá ít, khó mà hình thành hệ thống chỉ huy cảnh báo sớm trong mọi điều kiện thời tiết, khu vực rộng, sau khi bắt đầu sản xuất hàng loạt máy bay KJ-500, chủ lực cảnh báo sớm tầm xa ở bầu trời cao có thể từng bước chuyển sang cho KJ-500.
Máy bay cảnh báo sớm KJ-500 Trung Quốc (ảnh tư liệu) |
Radar mảng pha hơn của Israel?
Tờ "Tin tức Tham khảo" Trung Quốc còn dẫn trang mạng "Strategy Page" Mỹ ngày 6 tháng 4 đăng bài viết "Máy bay cảnh báo sớm Trung Quốc bước lên một bậc mới" cho rằng, sau 2 năm xuất hiện, máy bay cảnh báo sớm KJ-500 mới của Trung Quốc đã được đưa vào biên chế.
Máy bay cảnh báo sớm trên không KJ-500 có thể đồng thời tiến hành theo dõi đối với hơn 60 máy bay trong phạm vi 470 km. "Hệ thống cảnh báo sớm và kiểm soát trên không" (AWACS) KJ-500 xem ra giống máy bay cảnh báo sớm trên không Mỹ hơn (phía trên có mái vòm radar hình tròn), nhưng thể tích nhỏ hơn, do máy bay tua bin cánh quạt 4 động cơ Y-9 (tương tự C-130 Mỹ) chở theo.
Trong khi đó, phiên bản sớm KJ-200 sử dụng máy bay Y-8 có thể tích nhỏ hơn, trên đỉnh máy bay có radar hình hộp dài. Còn hệ thống KJ-500 sẽ bổ sung và cuối cùng thay thế 11 máy bay cảnh báo sớm KJ-200 hiện nay, KJ-200 là loại máy bay cảnh báo sớm được bắt đầu đưa vào hoạt động từ năm 2005. Ở Pakistan còn có 4 máy bay cảnh báo sớm phiên bản xuất khẩu. Pakistan đã phải chi 300 triệu USD/chiếc để mua những máy bay cảnh báo sớm KJ-200 phiên bản xuất khẩu này.
Máy bay cảnh báo sớm KJ-200 Hải quân Trung Quốc (nguồn mạng news.qq.com) |
Từ thập niên 1990 trở đi, Trung Quốc luôn phát triển hệ thống máy bay cảnh báo sớm của mình, khi đó Mỹ từng buộc Israel hủy bỏ giao dịch bán máy bay cảnh báo sớm Phalcon cho Trung Quốc (bởi vì máy bay này đã sử dụng một số công nghệ Mỹ). Sau đó, Trung Quốc đã mua một số máy bay cảnh báo sớm từ Nga, đồng thời cũng tìm mọi cách đầu tư tự phát triển.
Không quân Trung Quốc không hài lòng lắm đối với 4 máy bay cảnh báo sớm IL-76 (đó là máy bay cảnh báo sớm A-50 mua của Nga, sau khi được cải tạo sử dụng hệ thống radar của Trung Quốc) và máy bay Y-8 nội có thể tích nhỏ hơn. Người Trung Quốc cho rằng, hệ thống cảnh báo sớm radar mảng pha của họ tương tự radar Phalcon mà họ từng muốn mua từ Israel, thậm chí ưu việt hơn trên một số phương diện.
Biên chế mới và tham gia tập trận
Ngoài ra, tờ "Giải phóng quân" Trung Quốc ngày 4 tháng 4 cho biết, Hạm đội Bắc Hải - Hải quân Trung Quốc đã được trang bị máy bay cảnh báo sớm, chưa đầy 1 tháng đã đưa vào thực hiện nhiệm vụ quan trọng. Tuy nhiên bài báo không cho biết hạm đội này trang bị loại máy bay cảnh báo sớm nào, có trang mạng đưa tin kèm theo hình ảnh máy bay cảnh báo sớm KJ-200, nhưng cũng có trang mạng đưa tin kèm theo hình ảnh máy bay cảnh báo sớm KJ-500.
Ngoài ra, một bài báo khác cho hay, một biên đội tàu chiến đại đội tàu hộ vệ tên lửa của Hạm đội Bắc Hải vào nửa cuối tháng 3 đã tiến hành huấn luyện sát chiến đấu thực tế trên biển liên tục 3 ngày đêm, 5 loại phương pháp tác chiến mới được kiểm tra.
Máy bay cảnh báo sớm cỡ nhỏ KJ-200 Trung Quốc |
Tình huống huấn luyện-diễn tập đưa ra là 1 tàu vũ trang “địch” xâm nhập “vùng biển của Trung Quốc”, 2 tàu trực chiến của đại đội này đã bất ngờ nhận được tin “địch tình” và sau đó triển khai “chiến đấu”. Ngoài ra, còn đưa ra hơn 10 tình huống nguy hiểm cụ thể trong đó có máy bay địch tấn công, tàu địch đánh chặn.
Trong thời gian diễn tập, biên đội tàu chiến này đã tổ chức hiệp đồng, chạy và phòng thủ cả ngày lẫn đêm, diễn tập năng lực xử trí. Biên đội này cũng đã tập luyện “Phương án huấn luyện sát chiến đấu thực tế đại đội” mới, đã triển khai một loạt phương pháp huấn luyện và tác chiến, đã “nâng cao năng lực chiến đấu thực tế” cho bộ đội.