Theo hãng AFP Pháp ngày 3 tháng 11, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ, Đô đốc Harry Harris đang thăm Trung Quốc. Tại Trung tâm Stanford của Đại học Bắc Kinh cùng ngày, ông Harry Harris phát biểu cho biết, Mỹ sẽ triển khai hành động ở tất cả những vùng trên Biển Đông mà luật pháp quốc tế cho phép.
Ngày 3 tháng 11 năm 2015, tại Bắc Kinh, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương, Đô đốc Harry Harris hội kiến với Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Phạm Trường Long |
Tướng Harry Harris cho rằng, vùng biển và vùng trời quốc tế thuộc về mọi người, chứ không phải do một nước chi phối. Ông cho biết, Quân đội Mỹ sẽ tiếp tục đi lại, bay bình thường ở tất cả các vùng biển, vùng trời mà luật pháp quốc tế cho phép.
Ông chỉ rõ: Khu vực Biển Đông hiện nay không phải là ngoại lệ, sau này cũng sẽ không. Hành vi đưa ra yêu sách chủ quyền ở Biển Đông dựa trên “đường chín đoạn” của Trung Quốc là “không đứng vững”.
Khi nói đến hành động của tàu khu trục USS Lassen Mỹ ở Biển Đông gần đây, Đô đốc Harry Harris cho biết, nhiệm vụ do tàu khu trục USS Lassen thực hiện chỉ là một phần của kế hoạch “tuyên bố tự do đi lại” của Mỹ. Mỹ thực hiện kế hoạch này chỉ là để ngăn chặn luật pháp và các quy tắc quốc tế bị “thối rữa, biến chất”.
“Mấy chục năm qua, Mỹ luôn làm những việc như vậy, cho nên, tôi cho rằng, các vị không nhất thiết cảm thấy kinh ngạc đối với vấn đề này” – Đô đốc Harry Harris nói.
Ngày 3 tháng 11 năm 2015, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Trung Quốc Phòng Phong Huy hội kiến với Đô đốc Harry Harris. Tại Bắc Kinh, Đô đốc Harry Harris tuyên bố: Yêu sách "đường chín đoạn" của Trung Quốc không đứng vững. |
Theo hãng tin CNA Đài Loan ngày 2 tháng 11 và hãng AFP Pháp ngày 3 tháng 11, cùng ngày, khi được hỏi vấn đề phải chăng có động thái mới ở phạm vi bên trong 12 hải lý của đảo nhân tạo trên Biển Đông, từ đó cho thấy, Washington “không thừa nhận chủ quyền của Bắc Kinh ở vùng biển này”,
Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes tuyên bố: “Hoàn toàn như vậy. Hành vi làm mẫu mới sẽ cho thấy cam kết của chúng tôi đối với đi lại tự do. Điều này cũng chính là lợi ích của chúng tôi ở đó”.
Ben Rhodes cho hay Mỹ sẽ tiếp tục hành động, nỗ lực bảo vệ tự do đi lại ở Biển Đông. “Đó là lợi ích của chúng tôi ở Biển Đông, cũng chính là muốn khẳng định, chúng tôi sẽ bảo vệ nguyên tắc tự do đi lại”.
Theo Ben Rhodes, mục tiêu của Mỹ đối với tranh chấp Biển Đông là “đề xuất một cấu trúc ngoại giao đa phương” để các nước trong khu vực này, nhất là các nước ASEAN tham gia giải quyết những vấn đề này.
Phó Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes |
Theo hãng tin Reuters Anh ngày 2 tháng 11, một quan chức quốc phòng Mỹ vào thứ Hai cho biết, Hải quân Mỹ có kế hoạch mỗi quý tiến hành tuần tra khoảng 2 lần ở trong phạm vi 12 hải lý đảo nhân tạo ở Biển Đông để nhắc nhở Trung Quốc và các nước khác về quyền lợi của Mỹ dựa trên luật pháp quốc tế.
Quan chức này nói: “Chúng tôi mỗi quý sẽ tiến hành tuần tra 2 lần, hoặc nhiều hơn một chút”. Quan chức này không được phép công khai phát ngôn về kế hoạch hành động của Hải quân Mỹ.
“Tần suất như vậy là phù hợp, vừa có thể làm cho tuần tra trở thành thường lệ, vừa chưa đến mức thường xuyên kích động (bên khác). Như vậy có thể định kỳ thực hiện quyền lợi của chúng tôi dựa trên luật pháp quốc tế, nhắc nhở Trung Quốc và các bên khác về quan điểm của chúng tôi” – quan chức này nói.
Phó Tư lệnh Hải quân Mỹ John Aquilino, người phụ trách hành động, kế hoạch và chiến lược của Hải quân Mỹ đã từ chối bình luận về thời gian của hành động tuần tra lần tiếp theo của Mỹ.
“Chúng tôi luôn triển khai loại hành động này trên toàn cầu, chúng tôi sẽ tiếp tục” – ông cho biết.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trong chuyến thăm Hàn Quốc ngày 2 tháng 11 năm 2015 |
Có quan chức Mỹ giấu tên cho biết, trong thời gian thăm châu Á, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton B. Carter có thể sẽ thị sát một chiếc tàu chiến của Hải quân Mỹ, nhưng dự tính sẽ không lên tàu trong thời gian hành động tự do đi lại của Hải quân Mỹ.