Tại xã Đan Điền (thành phố Huế), việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ trước mắt, mà hướng tới tạo sinh kế ổn định, giúp người dân từng bước nâng cao thu nhập và chủ động vươn lên. Theo Nghị quyết số 79/NQ-HĐND về việc phân bổ dự toán chi thường xuyên thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 của thành phố Huế, xã Đan Điền là một trong những địa phương được đầu tư từ Dự án đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo.
Đây được coi là nguồn lực quan trọng để xã triển khai nhiều mô hình sản xuất, chăn nuôi phù hợp với điều kiện địa phương và nhu cầu của người dân.
Hơn 90% hộ tham gia đạt hiệu quả
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Phan Văn Lự - Phó Trưởng phòng Kinh tế, xã Đan Điền cho biết, trong năm 2024, địa phương đã triển khai tổng cộng 18 dự án hỗ trợ sinh kế. Trong số này, có 2 dự án được thực hiện theo phương thức giao nhiệm vụ từ năm 2022, các dự án còn lại triển khai theo hình thức hỗ trợ cộng đồng, tạo điều kiện để người dân trực tiếp tham gia, làm chủ mô hình sản xuất.
Các dự án đã thu hút 122 hộ dân tham gia, bao gồm 28 hộ nghèo, 48 hộ cận nghèo và 46 hộ mới thoát nghèo. Về quy mô hỗ trợ, xã đã cấp cho người dân 9.650 con gà, 207 con lợn và 60 con bò, tập trung vào các mô hình chăn nuôi quen thuộc, dễ triển khai, phù hợp với điều kiện sản xuất và tập quán của địa phương.
Tổng kinh phí thực hiện các dự án đạt hơn 6,2 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ trên 3,32 tỷ đồng (chiếm khoảng 53,5%), phần còn lại do các hộ dân đối ứng. Đáng chú ý, tỷ lệ giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn, cho thấy tiến độ triển khai và công tác quản lý, sử dụng nguồn lực được thực hiện tương đối hiệu quả.
Liên quan đến việc thu hồi và quay vòng vốn, đến nay đã có 6/16 dự án hoàn thành việc thu hồi vốn và nộp vào ngân sách Nhà nước, gồm các dự án nuôi gà và nuôi lợn tại các thôn Tây Hoàng, Đông Hồ, Hạ Lang, Phú Lễ và dự án nuôi lợn tại xã Quảng Phú. Các dự án còn lại hiện đang tiếp tục triển khai thu hồi, quay vòng vốn theo kế hoạch, nhằm bảo đảm nguồn lực được sử dụng hiệu quả, bền vững và lan tỏa đến nhiều hộ dân hơn trong thời gian tới.
Đánh giá về hiệu quả triển khai các dự án hỗ trợ sinh kế trên địa bàn, đại diện xã Đan Điền cho biết, nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã được phân bổ và triển khai kịp thời, đúng mục tiêu, đúng đối tượng, bảo đảm các quy định hiện hành. Công tác giải ngân được thực hiện nghiêm túc, đạt 100% kế hoạch vốn được giao, qua đó tạo điều kiện để các mô hình chăn nuôi sớm đi vào hoạt động, giúp người dân có thêm tư liệu sản xuất và nguồn thu nhập ổn định.
Quá trình triển khai chương trình nhận được sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị ở cơ sở. Chính quyền xã đã phối hợp chặt chẽ với các thôn, các tổ chức đoàn thể và lực lượng thú y trong việc tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật, theo dõi tình hình dịch bệnh và hỗ trợ người dân trong suốt quá trình thực hiện dự án. Nhờ đó, phần lớn các mô hình được triển khai đúng tiến độ, từng bước phát huy hiệu quả.
Theo thống kê, có trên 90% số hộ tham gia các dự án chăn nuôi đạt hiệu quả kinh tế, góp phần phát triển sản xuất, cải thiện thu nhập và tạo nền tảng giúp các hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo vươn lên một cách bền vững.
Bên cạnh những kết quả đạt được, xã Đan Điền vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế trong quá trình triển khai. Theo đó, một số dự án được thực hiện vào thời điểm mùa mưa lạnh, trong khi tình hình dịch bệnh trên đàn vật nuôi diễn biến phức tạp, dẫn đến tỷ lệ vật nuôi bị chết khá lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và tâm lý của người dân. Ngoài ra, ở một số dự án thực hiện theo hình thức đấu thầu, vật nuôi được đưa từ địa bàn khác về chưa kịp thích nghi với điều kiện môi trường, khí hậu và tập quán chăn nuôi tại địa phương, khiến vật nuôi chậm lớn, tỷ lệ mắc bệnh cao, làm giảm hiệu quả của mô hình.
Đáng chú ý, quá trình triển khai mô hình chính quyền hai cấp trong thời gian qua cũng phần nào tác động đến công tác chỉ đạo, quản lý và theo dõi các dự án, nhất là trong khâu phối hợp, kiểm tra, giám sát ở cơ sở. Bên cạnh đó, sau khi kết thúc giai đoạn hỗ trợ, tỷ lệ các hộ hưởng lợi tiếp tục tái đầu tư còn khá thấp, quy mô chăn nuôi chủ yếu nhỏ lẻ, manh mún, chưa hình thành được mô hình sản xuất có tính liên kết và mở rộng.
Điều này khiến hiệu quả hỗ trợ sinh kế chưa thực sự bền vững, đòi hỏi địa phương cần tiếp tục có những giải pháp đồng bộ hơn trong thời gian tới nhằm nâng cao khả năng duy trì và nhân rộng các mô hình giảm nghèo.
“Hiện nay, trên địa bàn xã Đan Điền vẫn còn 151 hộ nghèo, 289 hộ cận nghèo. Theo tiêu chí nghèo đa chiều, toàn xã còn 17 hộ nghèo đa chiều và 128 hộ cận nghèo đa chiều. Những con số này cho thấy, dù công tác giảm nghèo đã đạt được những kết quả nhất định, nhưng địa phương vẫn đứng trước không ít áp lực trong việc hỗ trợ các nhóm đối tượng yếu thế, nhất là những hộ thiếu hụt đồng thời nhiều chiều về thu nhập, dịch vụ xã hội cơ bản và điều kiện sống”, ông Lự thông tin.
Từ thực tế đó, thực hiện Công văn số 3677/SNNMT-PTNT&QLCL ngày 15/7/2025 của Sở Nông nghiệp và Môi trường về việc rà soát, đăng ký nhu cầu kinh phí thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025, Ủy ban Nhân dân xã Đan Điền đã tiến hành rà soát toàn diện thực trạng hộ nghèo, cận nghèo và nhu cầu hỗ trợ sinh kế trên địa bàn.
Trên cơ sở đó, Ủy ban Nhân dân xã đã ban hành Công văn số 140/UBND ngày 18/7/2025, đăng ký nhu cầu kinh phí để triển khai các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 với tổng kinh phí đề xuất là 2,07 tỷ đồng.
Nguồn kinh phí này được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo điều kiện để địa phương duy trì, mở rộng các mô hình hỗ trợ sinh kế, tập trung vào các hộ nghèo, cận nghèo và hộ nghèo đa chiều, qua đó từng bước nâng cao thu nhập, cải thiện điều kiện sống và thúc đẩy mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã trong giai đoạn tới.
Hoàn thành xóa 34 nhà tạm, nhà dột nát, về đích sớm hơn kế hoạch 30 ngày
Trong nỗ lực bảo đảm an sinh xã hội, từng bước nâng cao chất lượng đời sống người dân, nhất là các đối tượng chính sách, hộ nghèo và hộ có hoàn cảnh khó khăn, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát được chính quyền các cấp trên địa bàn thành phố Huế xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.
Bám sát chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân thành phố, xã Đan Điền đã chủ động triển khai quyết liệt, huy động đồng bộ nhiều nguồn lực, qua đó không chỉ hoàn thành mục tiêu đề ra mà còn về đích sớm hơn kế hoạch, tạo tiền đề quan trọng để người dân sớm ổn định chỗ ở và yên tâm phát triển cuộc sống.
Thực hiện Kế hoạch số 54/KH-UBND ngày 07/02/2025 của Ủy ban Nhân dân thành phố Huế về việc triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát đến năm 2025, Ủy ban Nhân dân xã Đan Điền đã tích cực chỉ đạo thực hiện, đến ngày 30/6/2025 đã hoàn thành công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn với 34 nhà. Trong đó 18 nhà theo danh sách được Ủy ban Nhân dân thành phố phê duyệt, 16 nhà từ nguồn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nguồn xã hội hóa. Thời gian thực hiện sớm hơn 30 ngày so với kế hoạch của thành phố .
Theo thông tin ông Phan Văn Lự chia sẻ, đối với nhóm người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ, xã đã phê duyệt hỗ trợ nhà ở cho 5 hộ dân, trong đó có 1 hộ được hỗ trợ xây dựng mới và 4 hộ được hỗ trợ sửa chữa, cải tạo nhà ở xuống cấp. Tổng kinh phí thực hiện là 180 triệu đồng, với mức hỗ trợ 60 triệu đồng cho hộ xây mới và 120 triệu đồng cho 4 hộ sửa chữa. Toàn bộ nguồn ngân sách này đã được bố trí đầy đủ, kịp thời theo kế hoạch.
Bên cạnh đó, từ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” của xã, các hộ còn được hỗ trợ thêm tổng cộng 60 triệu đồng, gồm 20 triệu đồng cho hộ xây mới và 40 triệu đồng cho các hộ sửa chữa, góp phần nâng cao chất lượng nhà ở cho các gia đình chính sách.
Đối với các hộ thuộc Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, xã đã phê duyệt hỗ trợ cho 13 hộ dân, bao gồm 2 hộ xây mới và 11 hộ sửa chữa nhà ở, trong đó có 4 hộ nghèo, 6 hộ cận nghèo và 3 hộ có hoàn cảnh khó khăn. Tổng kinh phí hỗ trợ cho nhóm đối tượng này là 450 triệu đồng, trong đó 120 triệu đồng dành cho 2 hộ xây mới và 330 triệu đồng hỗ trợ sửa chữa cho 11 hộ.
Ngoài nguồn ngân sách trên, Quỹ “Vì người nghèo” của thành phố còn hỗ trợ thêm 150 triệu đồng, gồm 40 triệu đồng cho các hộ xây mới và 110 triệu đồng cho các hộ sửa chữa, qua đó giúp các gia đình sớm ổn định nơi ở, từng bước nâng cao điều kiện sinh hoạt và an tâm lao động, sản xuất.
“Với sự hỗ trợ kịp thời và đồng bộ từ ngân sách Nhà nước, các quỹ hỗ trợ cùng nguồn lực xã hội hóa, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn xã không chỉ giúp các hộ gia đình có nơi ở kiên cố, an toàn hơn trước thiên tai, mà còn tạo nền tảng quan trọng để người dân yên tâm ổn định cuộc sống, từng bước phát triển kinh tế.
Qua đó góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững tại địa phương”, đại diện xã Đan Điền cho hay.