Ngày 06/7, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã đăng tải bài viết “Kỷ luật ông Nguyễn Đức Thái, Chủ tịch Hội đồng thành viên NXB Giáo dục Việt Nam”, nội dung bài viết cho biết, trên cơ sở kết luận, kết quả kiểm tra của cơ quan chức năng, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã ký quyết định thi hành kỷ luật đối với ông Nguyễn Đức Thái, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam bằng hình thức cảnh cáo.[1]
Động thái mới nhất cho thấy Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo rất kiên quyết trong việc kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, biên soạn, in ấn, kê khai, phát hành sách giáo khoa mới,…
 |
Ảnh minh họa: Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam |
Bộ trưởng quyết liệt, kiên quyết xử lý sai phạm liên quan sách giáo khoa
Trong bài viết trên cũng có nêu thông tin “Được biết, ngay sau khi nhận nhiệm vụ, từ giữa năm 2021 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã cho Thanh kiểm tra toàn diện hoạt động của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.”
Những hoạt động của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trong thời gian qua là vấn đề gây nhiều băn khoăn.
Là doanh nghiệp nhà nước, theo quy định, họ phải công bố thông tin định kỳ, về chiến lược phát triển; kế hoạch sản xuất, đầu tư; báo cáo tài chính bán niên và cả năm, báo cáo chế độ lương thưởng... Tuy nhiên, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam - đơn vị cách đây ba năm từng tuyên bố nắm 60-70% thị phần phát hành sách cả nước - đã không công bố báo cáo tài chính năm 2020, 2021; kế hoạch kinh doanh năm 2021, 2022 trên website lẫn cơ quan quản lý vốn là Bộ Giáo dục và Đào tạo. Giai đoạn trước từ 2016-2020, Nhà xuất bản cũng không công bố các báo cáo này dù có tóm lược số liệu tài chính. [2]
Theo đó, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam không công bố thông tin doanh nghiệp đầy đủ là trái với Nghị định 81/2015/NĐ-CP và Nghị định 47/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Doanh nghiệp của Chính phủ.
Bên hành lang Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 ngày 26/5, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, Nhà xuất bản Giáo dục là doanh nghiệp Nhà nước, có trách nhiệm và nghĩa vụ thực hiện đầy đủ các quy định của luật pháp. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, Nhà xuất bản cũng có những vấn đề cần kiểm tra, làm rõ.
Vì vậy, thời gian qua Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra, đánh giá toàn diện hoạt động của Nhà xuất bản giáo dục nói chung và quá trình xuất bản sách giáo khoa nói riêng.
"Tôi đã chỉ đạo triển khai việc này từ 2021 và hiện nay các cơ quan liên quan đang thực hiện nhiệm vụ. Khi có kết quả cụ thể, sẽ thông tin đầy đủ", ông Sơn nói.[2]
Ở cương vị là lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, ngay sau khi nhận nhiệm vụ, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã rất quan tâm vấn đề liên quan sách giáo khoa và có những chỉ đạo quyết liệt về sách giáo khoa, thành lập đoàn thanh kiểm tra, xử lý vi phạm nghiêm minh.
Theo người viết, những tồn tại về sách giáo khoa đã xuất hiện nhiều năm nhất là sau khi sách giáo khoa, sách tham khảo được biên soạn theo chương trình mới, được phản ánh qua rất nhiều phương tiện truyền thông, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã làm rất quyết liệt, đề ra nhiều giải pháp để minh bạch hoạt động của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
Bộ trưởng có nhiều chỉ đạo và giải pháp giảm giá sách giáo khoa
Cùng với sự quyết liệt, quyết tâm nhằm công khai về những băn khoăn của dư luận xung quanh vấn đề biên soạn, phát hành, giá thành sách giáo khoa,… Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng đã rất nhiều chỉ đạo, phát biểu về việc giảm giá sách giáo khoa.
Cụ thể, ngày 8/6, tại Quốc hội, trả lời câu hỏi của các đại biểu về vấn đề giá sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, thời gian sắp tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện các thủ tục cần thiết để trình Chính phủ, Quốc hội giải pháp ổn định và lâu dài về vấn đề giá sách giáo khoa.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tích cực soạn Thông tư mới về quy cách, quy chuẩn của sách cho phù hợp hơn với tình hình hiện nay, quy định này cũng sẽ góp phần tác động vào giá sách.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh quy định cấm các trường, giáo viên ép buộc, vận động mua sách tham khảo,…[3]
Cụ thể hóa những phát biểu trên, ngày 10/6, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Chỉ thị 643 về việc sử dụng sách giáo khoa và sách tham khảo trong các cơ sở giáo dục phổ thông trong đó một số quy định được nêu ra như: thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và nâng cao hiệu quả sử dụng sách giáo khoa, tăng tỷ lệ sách giáo khoa được sử dụng lại nhiều lần; không ép buộc học sinh, gia đình học sinh mua sách tham khảo, sách bài tập,…[4]
Bên cạnh đó, với những đề xuất, kiến nghị từ Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như các đại biểu Quốc hội, Nghị quyết kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV được thông qua chiều 16/6 nêu rõ: trước mắt, Chính phủ chỉ đạo các bộ liên quan có biện pháp hạ giá sách giáo khoa phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội; tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ hoặc trợ giá sách giáo khoa với học sinh có hoàn cảnh khó khăn, miền núi, vùng cao, đồng bào dân tộc thiểu số.
Gần đây, Bộ Tài chính đã chủ trì phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp nhận kê khai giá sách giáo khoa và có văn bản đề nghị các đơn vị rà soát tiết kiệm chi phí. Đến nay, các đơn vị đã kê khai điều chỉnh giảm giá sách giáo khoa, phổ biến từ 5% -15% tùy từng cuốn sách.[5]
Với sự quyết tâm cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng với sự quyết liệt của người đứng đầu Bộ Giáo dục và Đào tạo, người viết cho rằng những vi phạm về sách giáo khoa sẽ được công khai, minh bạch và được xử lý nghiêm minh, giá sách giáo khoa sẽ được điều chỉnh giảm một cách hợp lý.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/tieu-diem/ky-luat-ong-nguyen-duc-thai-chu-tich-hoi-dong-thanh-vien-nxb-giao-duc-viet-nam-post227777.gd
[2]https://vnexpress.net/thanh-tra-nhieu-hoat-dong-cua-nha-xuat-ban-giao-duc-4468283.html
[3] https://baochinhphu.vn/bo-truong-bo-gddt-can-giai-phap-on-dinh-va-lau-dai-cho-van-de-gia-sach-giao-khoa-102220608152529926.htm
[4] https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-tong-hop.aspx?ItemID=7905
[5] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/cac-don-vi-da-ke-khai-dieu-chinh-giam-gia-sach-giao-khoa-tu-5-15-119220629140250948.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
