Giới bình luận quốc tế đã đưa ra một lời khuyên chua chát rằng nếu một người dân thường Afghanistan chẳng may có thân nhân bị lực lượng NATO sát hại thì họ hãy hy vọng rằng người đó chết dưới súng của một binh lính Đức hoặc Ý chứ không phải là Mỹ hay Anh vì họ sẽ nhận được khoản bồi thường tốt hơn.
 |
| Một em bé Afghanistan khóc sau hàng rào, nơi binh sĩ NATO đang đứng gác với súng. |
Theo kết quả khảo sát mới đây của tổ chức nhân quyền phi chính phủ CIVIC liên quan tới các tính toán tài chính chi trả cho các nạn nhân của cuộc chiến tranh tại Afghanistan của các thành viên NATO, quân đội Anh là lực lượng trả tiền bồi thường nhân mạng thấp nhấp - 210 USD/người. Trong khi đó, quân đội Đức chi trả ở mức cao nhất - 25.000 USD/người.
Quân đội Anh thường chi trả tiền bồi thường nhân mạng từ 210 USD tới 7.000 USD, mức thấp nhất trong số các thành viên NATO, cho mỗi dân thường bị sát hại.
Trong khi đó, quân đội Đức đã từng chi 20.000 USD tiền mặt và một chiếc xe hơi trị giá 5.000 USD cho mỗi gia đình của 3 dân thường Afghanistan bị giết tại một trạm kiểm soát năm 2008.
Trong khi đó, quân đội Đức đã từng chi 20.000 USD tiền mặt và một chiếc xe hơi trị giá 5.000 USD cho mỗi gia đình của 3 dân thường Afghanistan bị giết tại một trạm kiểm soát năm 2008.
Năm 2009, Ý cũng giải ngân 13.500 USD cho thân nhân một bé gái 14 tuổi bị binh sĩ nước này bắn chết.
Hiện vẫn chưa rõ quân đội Mỹ sẽ quyết định bồi thường bao nhiêu cho mỗi gia đình có thân nhân thiệt mạng trong vụ một binh sĩ Mỹ xả súng giết chết 16 người Afghanistan ở tỉnh Kandahar gây chấn động dư luận những ngày qua.
 |
| Những người đàn ông Afghanistan than khóc bên thi thể của người thân bị sát hại trong vụ lính Mỹ xả súng tuần qua. |
Nhưng theo CIVIC, Mỹ thường trả tiền bồi thường lên tối đa là 2.500 USD cho mỗi dân thường bị thiệt mạng trong các cuộc không kích hợp pháp của mình.
Mối quan hệ giữa Afghanistan và NATO đã chuyển biến ngày càng xấu đi trong thời gian gần đây và khuấy động lại các tranh cãi về việc đẩy nhanh thời gian rút quân của lực lượng quân sự nước ngoài tại đây sau sự cố lính Mỹ đốt kinh Koran và vụ thảm sát 16 dân thường.
Việc đưa ra các lời xin lỗi cũng như chi trả các khoản bồi thường được coi là chìa khóa để giảm sự thù địch giữa Afghanistan và quân đội nước ngoài.
Tuy nhiên, hiện Afghanistan không có một cơ chế nào giúp thống kê rõ con số thương vong dân sự cũng như bảo đảm cho người dân nước này đòi được công bằng qua những khoản bồi thường từ quân đội NATO.
Nguyên do là người dân Afghanistan đa số đều không biết chữ nên họ không thể phân biệt được kẻ đã tới nhà, giết hại thân nhân họ là binh sĩ của quốc gia nào.
Theo thống kê của LHQ, trong năm 2011, có 410 dân thường bị sát hại bởi binh sĩ NATO, giảm 4% so với năm 2010.
| Những sự kiện nổi bật |
|
| CÁC NỘI DUNG KHÁC |
|
Nguyễn Hường (theo Reuters)
