Những năm gần đây, nhiều cơ sở giáo dục đại học đa dạng hóa phương thức xét tuyển, không chỉ dựa vào điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông mà còn kết hợp với các chứng chỉ quốc tế. Mặc dù thí sinh có chứng chỉ quốc tế sẽ có nhiều lợi thế khi tuyển sinh và trong quá trình đào tạo, song, không phải cơ sở giáo dục đại học nào cũng có thể dễ dàng tìm kiếm nguồn tuyển thí sinh này.
Thí sinh có chứng chỉ quốc tế sẽ có nhiều lợi thế
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Lê Anh Đức - Trưởng phòng, Phòng Quản lý Đào tạo (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho biết: “Các năm qua, Đại học Kinh tế Quốc dân giữ ổn định các phương thức xét tuyển, trong đó ổn định việc sử dụng các chứng chỉ quốc tế trong việc xét tuyển, cụ thể:
Đại học Kinh tế Quốc dân sử dụng chứng chỉ SAT/ACT với mức điểm tối thiểu 1200/26. Đồng thời, Đại học Kinh tế Quốc dân sử dụng kết hợp các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế (IELTS, TOEFL, TOEIC 4 kỹ năng) với điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc kết hợp với điểm thi đánh giá năng lực/đánh giá tư duy.
Số lượng thí sinh thuộc diện này tăng dần qua các năm. Từ năm 2021 đến năm 2024, nhà trường tăng khoảng 5%/năm chỉ tiêu cho nhóm đối tượng xét tuyển này.
Năm 2025, theo quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân không còn phân bổ chỉ tiêu cho từng phương thức/đối tượng xét tuyển nữa”.
Tiến sĩ Lê Anh Đức lý giải về việc lựa chọn phương thức xét tuyển có sử dụng chứng chỉ quốc tế: “Phân tích kết quả học tập tại Đại học Kinh tế Quốc dân cũng cho thấy đây là nhóm các sinh viên có kết quả học tập tốt nhất. Các nhóm đối tượng này phù hợp với các yêu cầu đầu ra của các chương trình đào tạo của Đại học Kinh tế Quốc dân (từ yêu cầu về năng lực cốt lõi, đến kỹ năng tiếng Anh,…)”.
Thầy Đức cũng cho biết thêm: “Chiến lược của Phòng Quản lý Đào tạo (Đại học Kinh tế Quốc dân) là tăng dần tỉ trọng các chương trình đào tạo bằng tiếng Anh có tính chất liên ngành/xuyên ngành (được giảng dạy và học tập bằng tiếng Anh) với hệ thống giáo trình, học liệu chuẩn quốc tế,… để thu hút những thí sinh xuất sắc, có đam mê, hoài bão theo đuổi ngành học mình yêu thích.
Theo học các chương trình đào tạo bằng tiếng Anh, thí sinh được thụ hưởng hệ sinh thái đào tạo đầy đủ của Đại học Kinh tế Quốc dân bên cạnh các yếu tố chuẩn quốc tế (chuẩn về chương trình đào tạo, chuẩn về hệ thống giáo trình học liệu). Bên cạnh đó, giảng viên tham gia giảng dạy các chương trình đào tạo này cũng là lực lượng ưu tú của nhà trường.
Qua đó, góp phần đào tạo ra những sinh viên xuất sắc, có khả năng thích ứng nhanh với thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế, sinh viên tốt nghiệp cũng tự tin có thể học tập ở trình độ cao hơn trong nước và quốc tế”.
Sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân. Ảnh: NTCC.
Về phía Trường Đại học Thương mại, Thạc sĩ Nguyễn Quang Trung - Phó Trưởng phòng, Phòng Truyền thông và tuyển sinh cho biết: “Năm 2025, nhà trường chỉ sử dụng các phương thức xét tuyển kết hợp giữa chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế với kết quả học tập cho các chương trình định hướng chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế (IPOP), chương trình tiên tiến, chương trình song bằng quốc tế.
Còn lại, với tất cả các chương trình đào tạo, đặc biệt là chương trình đào tạo chuẩn, các thí sinh sẽ phải xét tuyển bằng quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ với kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2 môn”.
Theo Thạc sĩ Nguyễn Quang Trung, thực tế, đối với các trường kinh tế hiện nay có yêu cầu, đòi hỏi tính thực tiễn và hội nhập quốc tế rất cao, và ngoại ngữ cũng liên quan đến chuẩn đầu ra của sinh viên, cũng là công cụ để sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể làm việc tại doanh nghiệp trong môi trường quốc tế.
Chính vì vậy, nhà trường có chương trình định hướng chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế, chương trình tiên tiến và chương trình song bằng. Nhà trường rất muốn tuyển được các thí sinh đã có chứng chỉ quốc tế.
Theo đó, năm 2024, Trường Đại học Thương mại đã thành công trong việc tuyển sinh 8 chương trình đào tạo định hướng chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế và năm nay bổ sung 7 chương trình, tổng 15 chương trình định hướng chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế. Ngoài ra, có bổ sung chương trình song bằng quốc tế, tức là các em được cấp 2 bằng (bằng của Trường Đại học Thương mại cấp và bằng của đối tác nước ngoài cấp). Như vậy, sinh viên học 4 năm sẽ có 2 bằng.
Chương trình tiên tiến - một chương trình định vị là chương trình tốt nhất của Trường Đại học Thương mại bao gồm các học phần được lựa chọn và tuyển chọn, cập nhật kiến thức kể cả về mặt đội ngũ chuyên gia, trong đó có khoảng 5,6 học phần sẽ học hoàn toàn bằng đội ngũ chuyên gia cao cấp ở nước ngoài. Đối với chương trình tiên tiến, chương trình song bằng quốc tế, sinh viên học hoàn toàn bằng 100% tiếng Anh. Do vậy khi tuyển sinh, các thí sinh cũng phải có năng lực ngoại ngữ, để có thể dễ dàng theo học các chương trình này.
Cụ thể, Thạc sĩ Nguyễn Quang Trung chia sẻ: “Các chương trình này có hàm lượng học phần chuyên ngành bằng tiếng Anh nhất định, có chương trình học 30%, có chương trình học 100% bằng tiếng Anh. Vậy nên, nếu sinh viên có sẵn chứng chỉ quốc tế, sẽ thuận lợi hơn các bạn khác. Đối với những em chưa có chứng chỉ, khi nhập học, sẽ phải học tiếng Anh tăng cường, do đó, cũng sẽ khá vất vả khi phải mất một thời lượng nhất định để bổ sung ngoại ngữ.
Đối với sinh viên đã có chứng chỉ quốc tế, chỉ cần tập trung học chuyên môn. Nếu như chuyên môn đã tốt, lại có trình độ tiếng Anh tốt, chắc chắn, cơ hội nghề nghiệp sẽ cao hơn, có thể làm việc cho các tập đoàn xuyên quốc gia”.
Theo Phó Trưởng phòng, Phòng Truyền thông và tuyển sinh (Trường Đại học Thương mại), các năm trước, nhà trường vẫn dùng khoảng 50% chỉ tiêu xét tuyển bằng kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông, 40% xét tuyển bằng chứng chỉ quốc tế và 10% cho các đối tượng còn lại. Và đối với những sinh viên có chứng chỉ quốc tế, sẽ có nhiều lợi thế, nên nhà trường mong muốn sẽ tuyển được các thí sinh như vậy để thuận lợi hơn trong công tác đào tạo.
Vị này cũng thông tin thêm: “Với những thí sinh có năng lực ngoại ngữ tốt hơn, có điều kiện tốt hơn, thì khi đăng ký vào các chương trình đào tạo định hướng chuyên sâu nghề nghiệp quốc tế sẽ có cơ hội nghề nghiệp rộng mở hơn.
Đồng thời, việc nhiều sinh viên có chứng chỉ quốc tế cũng tạo nhiều thuận lợi trong việc hợp tác với các cơ sở giáo dục tại các quốc gia khác, cũng như trong việc trao đổi sinh viên.
Ngoài ra, khi sinh viên tốt nghiệp và có thể làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia, rõ ràng, sẽ góp phần khẳng định uy tín của nhà trường trong bối cảnh hội nhập hiện nay”.
“Tôi không ủng hộ quan điểm “Nhà nhà, người người đua nhau học chứng chỉ quốc tế”, nhưng rõ ràng, nếu có năng lực ngoại ngữ tốt hơn thì sẽ có rất nhiều điều kiện thuận lợi để học tập tốt hơn trong môi trường đại học” - Thạc sĩ Nguyễn Quang Trung bày tỏ.
Khó khăn trong nguồn tuyển, cơ hội thí sinh vùng khó tham gia xét tuyển còn hạn chế
Chia sẻ về công tác tuyển sinh năm nay, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Mện - Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Đào tạo, Trường Đại học An Giang (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) thông tin, nhà trường có 3 phương thức xét tuyển, trong đó, phương thức 1 (tuyển thẳng) với 4 đối tượng có dựa trên kết quả các chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế kết hợp với kết quả học tập trung học phổ thông.
Thầy Mện chia sẻ: “Các năm trước, nhà trường vẫn có phương thức xét kết quả học tập cấp trung học phổ thông (xét học bạ). Tuy nhiên, năm nay, theo chủ trương chung của Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, không còn phương thức này nữa. Chỉ có một số trường hợp đặc biệt, chính là các em có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế này, có thể kết hợp cùng kết quả học tập trung học phổ thông để xét tuyển.
Chứng chỉ này giống như “ưu tiên” cho các thí sinh đã đạt chuẩn đầu ra ngoại ngữ cho sinh viên sau này.
Thứ hai, trong chương trình đào tạo những năm gần đây của Trường Đại học An Giang (Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh), có những học phần được dạy bằng song ngữ hoặc có một số giờ giảng bằng tiếng Anh. Các em này sẽ có lợi thế hơn trong các chương trình song ngữ, dạy bằng tiếng Anh.
Ngoài ra, nhà trường cũng có một số ngành tuyển sinh viên hệ tài năng - điều kiện chuẩn tiếng Anh phải cao hơn các chương trình đại trà. Lợi thế của sinh viên tài năng là được hỗ trợ nghiên cứu khoa học, hỗ trợ kinh phí học tập”.
Tuy nhiên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Mện cũng cho biết: “Mặc dù Trường Đại học An Giang là trường thành viên của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng do vị trí địa lý nằm ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nên khó thu hút được thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế. Vì vậy, hằng năm, nhà trường chỉ tuyển được rất ít thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh, các em đăng ký vào một số ngành học chuyên về tiếng Anh. Đây cũng là khó khăn lớn nhất đối với nhà trường trong công tác tuyển sinh. Nhà trường hy vọng, thời gian tới, có thể thu hút được nhiều thí sinh có chứng chỉ quốc tế hơn, tuyển được khoảng 5-10% tổng chỉ tiêu, bởi các em sinh viên này có thể đáp ứng rất tốt các chương trình đào tạo của nhà trường”.
Điều này cũng không phải khó khăn riêng đối với Trường Đại học An Giang (Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh).
Theo Trưởng phòng, Phòng Quản lý Đào tạo (Đại học Kinh tế Quốc dân), trong bối cảnh hiện nay, tuyển sinh dựa vào các chứng chỉ quốc tế hoặc/và kết hợp chứng chỉ quốc tế với các tiêu chí khác cơ bản thuận lợi, vì lực lượng thí sinh ngày càng nhiều, chất lượng ngày càng cao.
“Tuy nhiên, lực lượng thí sinh này phân bố chủ yếu ở các khu vực thành thị, thành phố,… do đó cũng còn nhiều thí sinh ở các địa phương có năng lực tốt nhưng lại chưa được tiếp cận với các bài thi/chứng chỉ quốc tế, do đó cơ hội tham gia xét tuyển còn hạn chế” - thầy Đức nhấn mạnh.
Đổi mới theo hướng đa dạng hoá chứng chỉ có uy tín, nâng cao yêu cầu đầu vào
Tiến sĩ Lê Anh Đức cũng cho biết, mục tiêu chiến lược của Đại học Kinh tế Quốc dân là thu hút những thí sinh có đầu vào xuất sắc, có hoài bão và tâm huyết để đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao phụng sự cho sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.
Trưởng phòng, Phòng Quản lý Đào tạo (Đại học Kinh tế Quốc dân) cũng cho biết, để làm được điều đó, nhà trường chú trọng một số định hướng sau:
Thứ nhất, phát triển các ngành, chương trình đào tạo mới có tính chất liên ngành/xuyên ngành định hướng tăng cường và tích hợp ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực Kinh tế - Quản lý - Quản trị kinh doanh. Ưu tiên phát triển các chương trình đào tạo bằng tiếng Anh theo chuẩn quốc tế; các ngành mới phù hợp với chiến lược phát triển Đại học Kinh tế Quốc dân.
Thứ hai, đầu tư mạnh mẽ xây dựng bộ học liệu tiêu chuẩn cho 100% các môn học trong chương trình đào tạo. Tổ chức có hiệu quả mô hình giảng dạy và học tập Lecture - Seminar. Tăng cường đào tạo gắn kết với thực tiễn; trao đổi sinh viên trong nước và quốc tế. Cải tiến phương pháp đánh giá kết quả học tập của người học theo chuẩn đầu ra và đo lường được.
Thứ ba, tăng cường giảng dạy các môn học bằng tiếng Anh để từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong công tác đào tạo tại Đại học Kinh tế Quốc dân.
Thứ tư, tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp để xây dựng và phát triển các khóa đào tạo ngắn hạn tập trung hướng tới đối tượng sinh viên để tăng cường các kỹ năng nghề nghiệp cần thiết cho sinh viên trước khi ra trường (có vai trò như các chứng chỉ nghề nghiệp do nhà trường đào tạo).
Bên cạnh đó, Đại học Kinh tế Quốc dân chú trọng cải tiến phương thức tuyển sinh để tuyển được các thí sinh xuất sắc theo định hướng duy trì ổn định quy mô; cơ cấu hiệu quả; tăng quyền lựa chọn cho người học về ngành/chương trình học; gắn kết tuyển sinh với quá trình đào tạo và đầu ra. Riêng với nhóm thí sinh xét tuyển dựa vào/kết hợp chứng chỉ quốc tế, sẽ đổi mới theo hướng đa dạng hoá các chứng chỉ có uy tín; nâng cao yêu cầu đầu vào có lộ trình và phù hợp với yêu cầu của từng nhóm chương trình đào tạo khác nhau.
Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Đào tạo, Trường Đại học An Giang (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) cũng nhấn mạnh: “Thời gian tới, nhà trường sẽ thực hiện theo hướng: Đẩy mạnh tư vấn tuyển sinh để thông tin rõ ràng đến thí sinh, khi các em có các chứng chỉ ngoại ngữ là một lợi thế trong tuyển sinh và cả quá trình học tập sau đó. Thứ hai, có tiếng Anh tốt, khi các em tham gia vào chương trình đào tạo, sẽ có nhiều cơ hội hơn trong học tập, nghiên cứu, cũng như giao lưu, trao đổi sinh viên với các trường mà Trường Đại học An Giang có liên kết. Sau khi tốt nghiệp, đây cũng tiếp tục là một lợi thế trong quá trình tìm việc”.
