The Manila Times ngày 24/4 đưa tin, mặc dù có sự khác biệt rõ rệt trong phong cách quản trị, nhưng làm thế nào để giải quyết vấn đề Biển Đông và quan hệ với Trung Quốc đã trở thành mối quan tâm chung của các ứng viên tham gia tranh cử Tổng thống Philippines năm nay.
 |
| 5 ứng viên tranh cử Tổng thống Philippines năm nay, ảnh: Philstar. |
Trong cuộc tranh luận lần thứ 3 và cũng là lần cuối cùng giữa các ứng viên tranh cử Tổng thống diễn ra hôm Chủ Nhật 24/4 tại Đại học Pangasinan, thành phố Dagupan. Tất cả các ứng viên đều lựa chọn ngoại giao là một giải pháp khả thi để xử lý tranh chấp Biển Đông.
Mặc dù nhấn mạnh giải pháp ngoại giao, nhưng Thượng nghị sĩ Grace Poe đã khẳng định rằng, không thể để Biển Đông trở thành cái ao riêng của Trung Quốc. Nếu được bầu làm Tổng thống, bà sẽ đảm bảo ngư dân Philippines được đánh bắt tự do trong vùng đặc quyền kinh tế nước này yêu sách mà không lo Trung Quốc bắt nạt.
Bà Grace Poe cho biết, nếu trúng cử thì trên cương vị Tổng thống bà sẽ cung cấp đủ tàu tuần tra cho lực lượng Cảnh sát biển Philippines để bảo vệ ngư dân nước này cũng như những người cần sự giúp đỡ.
Chính phủ cũng sẽ cung cấp các thiết bị thông tin liên lạc cho ngư dân để họ có thể gọi cho Cảnh sát biển trong trường hợp khẩn cấp bị quấy rối bởi lực lượng nước ngoài.
Ngoài ra bà Grace Poe cũng sẽ đề nghị các đồng minh của Philippines chứng minh rằng họ là đồng minh đúng nghĩa, là bạn bè thực sự và sẽ hỗ trợ, giúp đỡ Manila. Bên cạnh đó, chính quyền dưới thời bà cũng sẽ cung cấp học bổng cho con em ngư dân, giúp ngư dân mua sắm tàu cá, ngư cụ.
 |
| Thượng nghị sĩ Grace Poe, ảnh: Philstar. |
Phó Tổng thống đương nhiệm Jejomar Binay tham gia tranh cử Tổng thống cho biết, ông có kế hoạch đàm phán với Trung Quốc về quyền đánh cá của ngư dân Philippines ngay sau khi ông được bầu. Song song với các hoạt động đàm phán, chính quyền của ông cũng sẽ có các chính sách hỗ trợ ngư dân.
Thị trưởng thành phố Davao, Rodrigo Duterte cho biết, ông không lựa chọn phương án chiến tranh với Trung Quốc trên Biển Đông nếu trúng cử Tổng thống. Ông vẫn tiếp tục theo đuổi các yêu sách của Philippines nếu Manila thắng trong vụ kiện Trung Quốc áp dụng, giải thích sai và vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) ở Biển Đông.
Rodrigo Duterte nói rằng, ông sẽ vẫn đến Trung Quốc, đồng thời vẫn đi ra một số thực thể Philippines đang chiếm đóng (trái phép) ở Trường Sa (Khánh Hòa, Việt Nam) bằng máy bay phản lực mang theo quốc kỳ của Philippines.
Ứng viên Manuel “Mar” Roxas II, cựu Bộ trưởng Nội vụ từ đảng Tự do hứa sẽ viện trợ lâu dài cho ngư dân Philippines đang bị bắt nạt bởi "những kẻ trộm Trung Quốc" trong khu vực Philippines yêu sách vùng đặc quyền kinh tế. Tuy nhiên ông cười trước kế hoạch "cưỡi máy bay ra Trường Sa" mà Thị trưởng Davao vừa nêu.
Ứng viên thứ 5, Thượng nghị sĩ Miriam Defensor-Santiago cũng giống như bà Gracepoe và ông Manuel "Max" Roxas II nhấn mạnh, cộng đồng quốc tế đang ủng hộ Philippines, đứng về phía Philippines trong vụ kiện Trung Quốc áp dụng sai, giải thích sai và vi phạm UNCLOS ở BIển Đông.
