Về việc gần đây Trung Quốc cho rằng Việt Nam đã thừa nhận một cách chính thức chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, ông Trần Duy Hải - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia - khẳng định trong cuộc họp báo quốc tế về vấn đề Biển Đông chiều ngày 23/5 rằng Trung Quốc đã viện dẫn sai lệch công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng năm 1958.
Ông Trần Duy Hải khẳng định rằng công thư của Thủ tướng Phạm Văn Đồng hoàn toàn không đề cập đến vấn đề lãnh thổ và chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà chỉ ghi nhận và tán thành việc Trung Quốc mở rộng lãnh hải ra 12 hải lý, đồng thời chỉ thị cho các cơ quan của Việt Nam tôn trọng giới hạn 12 hải lý mà Trung Quốc tuyên bố.
Ông Trần Duy Hải giải thích về công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Ảnh Trần Kháng |
Việc công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng không đề cập đến hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng phù hợp với thực tế lúc đó hai quần đảo này nằm dưới vĩ tuyến 17 thuộc quyền quản lý của Việt Nam Cộng hòa và được Pháp chuyển giao trên thực tế vào năm 1956 phù hợp với Hiệp định Geneva năm 1954 mà Trung Quốc cũng là một bên tham gia.
Việc gần đây Trung Quốc luôn nói Hoàng Sa không có tranh chấp là đi ngược lại chính quan điểm của lãnh đạo cấp cao nước này. Ngày 24/9/1975, trao đổi với Bí thư thứ nhất Đảng Lao động Việt Nam Lê Duẩn, Phó Thủ tướng Trung Quốc Đặng Tiểu Bình đã thừa nhận Trung Quốc đã có vi phạm dẫn tới tranh chấp về hai quần đảo với Việt Nam và nói hai bên "có thể bàn bạc với nhau".
Ý kiến của Phó Thủ tướng Trung Quốc Đặng Tiểu Bình cũng được ghi lại trong Bị vong lục của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 12/5/1988, đăng trên Nhân dân Nhật Báo. Năm 1958, Đặng Tiểu Bình từng là Tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc nên hiểu rất rõ về vấn đề quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Trả lời câu hỏi của phóng viên sau đó, ông Trần Duy Hải nói rõ thêm rằng công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng là một công thư về ngoại giao, trong đó khẳng định tôn trọng vùng lãnh hải 12 hải lý của Trung Quốc, nhưng không có giá trị pháp lý về vấn đề chủ quyền với vùng biển đảo của Việt Nam.
Ông Trần Duy Hải lưu ý thêm rằng giá trị của công thư phải đặt trong bối cảnh cụ thể. Khi công thư này được gửi cho Trung Quốc thì Hoàng Sa, Trường Sa đang thuộc quyền quản lý của Việt Nam Cộng hòa.
“Bạn không thể cho ai thứ mà bạn chưa có quyền sở hữu, quản lý được. Vậy nên điều đó càng khẳng định công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng không có giá trị pháp lý” - ông Trần Duy Hải nói thêm./.
Nguyễn Hường