Reuters ngày 23/1 đưa tin, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay hôm nay cho biết, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hứa với Tổng thống Rodrigo Duterte, Trung Quốc sẽ không xây dựng công trình nào ở bãi cạn Scarborough.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc đã đưa ra cam kết này khi ông Duterte công du Bắc Kinh vào tháng 10 năm ngoái. Ông Yasay nói với các phóng viên:
"Chủ tịch Tập Cận Bình đã hứa với Tổng thống Duterte rằng Trung Quốc sẽ không cải tạo hay xây dựng công trình nào ở bãi cạn Scarborough". [1]
Trong một động thái khác có liên quan, hãng tin Philippines ABS CBN News hôm nay 23/2 cũng dẫn lời Ngoại trưởng Yasay nhấn mạnh trong khi trả lời chất vấn tại Quốc hội nước này rằng:
Phán quyết Trọng tài 12/7 không có nội dung nào quyết định về chủ quyền đối với các cấu trúc / thực thể tranh chấp ở Biển Đông.
 |
| Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay, ảnh: zeenews.india.com. |
Trả lời trước Quốc hội Philippines hôm thứ Tư 22/2, ông Perfecto Yasay lưu ý:
Phán quyết Trọng tài mang tính bước ngoặt được Tòa Trọng tài công bố ngày 12/7/2016 chỉ ra một số cấu trúc đang tranh chấp "nằm trong vùng đặc quyền kinh tế Philippines" chứ không phán quyết về "chủ quyền" các cấu trúc này thuộc về nước nào.
"Quan điểm này của tôi cũng chính là quan điểm của chính phủ, của Phán quyết được Hội đồng Trọng tài (thành lập theo Phụ lục VII, UNCLOS 1982) tuyên, Tòa không có phán quyết nào về chủ quyền đối với "lãnh thổ tranh chấp" ở Biển Đông.
Phán quyết của Tòa chỉ giải quyết vấn đề vùng đặc quyền kinh tế mà chúng ta yêu sách trên Biển Đông chứ không giải quyết vấn đề chủ quyền.
Bởi thế ngay cả khi Phán quyết có lợi cho chúng ta, vùng biển "tranh chấp chủ quyền" này vẫn là vùng biển quốc tế.
Vì vậy, những câu hỏi về việc Philippines có chủ quyền đối với các đảo hoặc các cấu trúc, các khu vực này hay không, việc Trung Quốc đang kiểm soát các đảo, các cấu trúc hay khu vực này không có căn cứ luật pháp quốc tế, tất cả những điều này sẽ phải được xác định bởi một tòa án có thẩm quyền".
Ngoại trưởng Philippines giải thích thêm, các nhà đầu tư quốc tế hay tàu hải quân nước ngoài có thể xuất hiện ở vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, nhưng không được ngăn cản nước này khai thác các nguồn tài nguyên sinh vật và phi sinh vật tại đây.
Ông Yasay cho biết, không có phán quyết nào về đường lưỡi bò hay yêu sách quyền sở hữu của Philippines với các đảo, các cấu trúc trong khu vực tranh chấp chủ quyền.
Quan điểm chính thức của Philippines là trong chừng mực nhất định, những cấu trúc mà Philippines đang chiếm đóng như đảo Thị Tứ thì nước này có "quyền sở hữu hợp pháp" vùng lãnh thổ này.
Từ chỗ chiếm đóng đến quyền sở hữu, vùng lãnh thổ này (ví dụ như đảo Thị Tứ) sẽ trở thành một phần lãnh thổ của Philippines nếu có một cơ quan tài phán quốc tế có thẩm quyền ra phán quyết, ông Yasay lưu ý.
Ngoại trưởng Philippines cũng khẳng định, nếu Trung Quốc có những hành động khiêu khích trong phạm vi lãnh hải 12 hải lý mà Philippines có chủ quyền, Manila sẽ dùng mọi phương tiện để tự vệ. Hiệp ước An ninh ký với Mỹ năm 1951 cũng sẽ phát huy tác dụng trong trường hợp này.
Tài liệu tham khảo:
[1]http://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKBN1620K9
[2]http://news.abs-cbn.com/news/02/22/17/ownership-of-territories-in-disputed-waters-unsettled-yasay
