Mỗi miền của nước ta đều có những điều kiêng kị khá khác nhau nên nếu bạn chuẩn bị làm dâu hay tới thăm bạn bè ở các vùng miền khác nhau nên cẩn thận một chút để không bị phạm úy.
Kiêng kị vào ngày Tết ở miền Bắc
Có lẽ miền Bắc là vùng miền có nhiều điều cấm kị nhất cả nước. Người miền Bắc rất coi trọng và tuân thủ theo những điều không được làm ngày Tết với hy vọng nhiều thứ trong năm mới.
Kiêng quét nhà: Người Việt quan niệm kiêng quét nhà trong ba ngày Tết vì cho rằng sẽ quét hết vận đỏ đi khỏi nhà. Vì thế mọi nhà đều cố gắng quét sạch sẽ nhà cửa vườn tược trước khi giao thừa.
Người Việt quan niệm kiêng quét nhà trong ba ngày Tết vì cho rằng sẽ quét hết vận đỏ đi khỏi nhà |
Kiêng đổ rác: Tục lệ này có nguồn gốc từ câu chuyện trong Sưu thần ký.
Chuyện kể rằng, có một người lái buôn đi qua hồ Thanh Thảo được Thủy thần tặng nàng hầu tên là Như Nguyệt. Ông trở nên giàu có, tiền bạc đầy nhà. Năm ấy, vào ngày mồng Một Tết, Như Nguyệt mắc lỗi nhỏ, bị ông chủ đánh đập nên biến vào đống rác. Người lái buôn không biết, mang rác đổ đi. Từ đấy, ông lại nghèo như xưa.
Kiêng không treo những tranh “xui xẻo”: Một số bức tranh như: đánh ghen, kiện tụng… thường không được treo trong nhà dịp Tết mà phải tìm treo tranh mang ý tài lộc như lợn, gà, cậu bé…
Kiêng cho lửa ngày Tết: Người Việt từ xa xưa luôn quan niệm kiêng cho lửa trong ngày Tết vì lửa tượng trưng cho sự may mắn. Cho người khác cái May, cái đỏ của mình thì gia đình sẽ gặp những điều không may, làm ăn thua lỗ, nhà cửa lục đục, gặp phải những điềm họa tai bay vạ gió...
Rắc vôi bột ở 4 góc vườn: Ở nông thôn, nhà nào cũng rắc vôi bột ở 4 góc vườn rồi vẽ hướng ra phía cổng để xua đuổi ma quỷ. Dân gian có câu: “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Đầu năm bạn mua muối tặng cho mọi người cũng chính là lời chúc năm mới làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn.
Xông nhà: Những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.
Tránh nói giông: Ngày đầu năm, ta phải hết sức tránh những ngôn ngữ, hành động có thể đem lại sự không may, còn gọi là nói giông hoặc nói xui như: “Chết rồi!” hay “Tiêu rồi!”.
Kiêng cho nước đầu năm: Nước được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc tiền vào như nước, nếu cho nước thì coi như mất lộc trong năm mới.
Kiêng làm vỡ bát đĩa: Bát đĩa tượng trưng cho gia đình, vì thế, trong những ngày Tết không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén. Đồng thời tránh cãi nhau, chửi nhau, kiêng những điều không vui xảy ra với gia đình.
Kị mai táng: Ngày Tết Nguyên Đán là ngày vui của toàn dân tộc, ngày mở đầu cho vận hội hanh thông của cả một năm, có ý nghĩa rất thiêng liêng.
Gia đình phải tạm gác mối sầu riêng để hoà chung với niềm vui toàn dân tộc. Vì vậy có tục lệ cất khăn tang trong ba ngày Tết. Nhà nào có đại tang kiêng đi chúc Tết, mừng tuổi bà con, xóm giềng. Ngược lại bà con xóm giềng lại cần đến chúc Tết và an ủi gia đình bất hạnh.
Kiêng kị vào ngày Tết ở miền Trung
Với người miền Trung, họ có vẻ thoải mái hơn trong những ngày Tết. Tuy nhiên vẫn có những kiêng kị nhất định chúng ta cần phải biết.
Kiêng các món chế biến từ tôm: Người miền Trung thường kiêng ăn các món được chế biến từ tôm trong các ngày Tết Nguyên Đán
Người miền Trung thường kiêng ăn các món được chế biến từ tôm trong các ngày Tết Nguyên Đán |
Kiêng trứng vịt lộn, thịt vịt: Người ta cho rằng ăn thịt vịt sẽ gặp xui xẻo. Một số vùng không ăn tôm vì sợ… đi giật lùi như tôm. Nếu ăn trong ngày Tết, công việc sang năm sẽ lùi chứ không thể tiến tới.
Ngoài ra, một số nơi ở miền Trung người ta thường kiêng mặc đồ màu trắng trong suốt tháng Giêng đầu năm mới.
Kiêng kị vào ngày Tết ở miền Nam
Về nhà trước Giao thừa: Dù đi đâu làm gì xa thì cũng phải về nhà trước giờ giao thừa. Nếu ai không về kịp thì đồng nghĩa cả năm mới sẽ phải bôn ba khắp nơi làm ăn vất vả.
Cất chổi sau khi quét dọn: Nếu trong ngày Tết mà để mất chổi thì có nghĩa cả năm đó gia đình sẽ bị trộm cắp viếng thăm vơ vét của cải.
Kiêng để cối xay gạo trống vào ngày đầu năm: Ở một số vùng quê Nam bộ còn có tục kiêng không để cối xay gạo trống vào những ngày đầu năm. Điều này tượng trưng cho việc thất bát, mất mùa năm tới. Chính vì vậy, người ta thường đổ một ít lúa vào cối xay, ngụ ý cầu mong năm mới lúa gạo đầy tràn.
Dọn cỗ ngày Tết: tại Nam Bộ vào những ngày Tết nếu có khách đến nhà dù bất kể giờ giấc nào thì gia chủ cũng dọn cỗ mời ăn uống. Khách không được từ chối, kể cả đang no thì cũng phải nhấm nháp một chút.