 |
Tạp chí Lợi ích Quốc gia của Mỹ gần đây có đăng tải bài phân tích của giáo sư Hugh White - chuyên gia nghiên cứu chiến lược quốc tế của Đại học quốc gia Australia, trụ sở ở Canberra trong đó đưa ra một số nhận định về khả năng Mỹ có thể sẽ tham chiến bảo vệ Nhật Bản trong trường hợp nổ ra xung đột quân sự giữa Nhật Bản và Trung Quốc liên quan đến tranh chấp quần đảo Senkaku trên Biển Hoa Đông.
Theo nhận định của Hugh White, chưa gì có thể chắc chắn một điều là quân đội Mỹ sẽ giành chiến thắng nếu xung đột nổ ra với Trung Quốc trên Biển Hoa Đông, đặc biệt là khi Hoa Kỳ ở vào tình thế buộc phải hành động để trợ giúp đồng minh Nhật Bản.
Giáo sư Hugh White cho rằng khả năng xảy ra đụng độ quân sự giữa Nhật Bản và Trung Quốc liên quan đến tranh chấp Senkaku là hoàn toàn có thể.
Nếu Bắc Kinh và Tokyo giao chiến, nước Mỹ sẽ buộc phải quyết định một lựa chọn rất khó khăn một là can thiệp hau là không. Nếu không can thiệp giúp Nhật Bản thì không đồng mình nào có thể tiếp tục tin tưởng vào các cam kết của nước Mỹ còn can thiệp vào cuộc chiến này sẽ phải nếm trải những cái giá có thể không thể lường hết được, leo thang xung đột giữa các cường quốc hoàn toàn có thể dẫn đến chiến tranh hạt nhân và hậu quả sẽ rất khốc liệt.
Khả năng quân đội Hoa Kỳ sẽ tham chiến vẫn được dự đoán cao hơn. Nếu quyết định ủng hộ Nhật Bản đồng nghĩa với việc chấp nhận chiến tranh mặc dù hiện nay Mỹ chưa muốn điều này, đặc biệt là khi chưa đánh giá chính xác năng lực chiến tranh đáp trả của Trung Quốc.
Theo nhận định của Hugh White, điều gì sẽ xảy ra sau khi Hoa Kỳ tham chiến phụ thuộc vào mục đích chiến lược của mỗi bên.
Đối với cả hai phía Trung Quốc & Nhật - Mỹ, để có thể kiểm soát được quần đảo Senkaku, cả hai phía đều cần thiết lâp được khả năng kiểm soát trên không và trên biển bởi chỉ có thể kiểm soát được hai trận địa này mới có thể ngăn chặn được các chiến dịch và hành động quân sự của đối phương tại các khu vực quanh quần đảo Senkaku.
Tuy nhiên, theo giáo sư Hugh White, cả hai phía đến nay đều bộc lộ rằng họ chưa có khả năng kiểm soát toàn diện hai mặt trận, ngăn chặn đối phương thực hiện các chiến dịch với các ý đồ khác nhau.
Không ít thì nhiều, cả hai phe đều ít nhiều đều có khả năng ngăn chặn lẫn nhau về phương tiện chiến đấu khi sử dụng các tàu chiến mặt nước nhưng lại không thể ngăn chặn đối phương sử dụng phương tiện tác chiến ngầm dưới mặt nước tại khu vực vùng nước quanh đảo tranh chấp.
Tương tự như vậy, ưu thế tác chiến trên không của cả hai đều ở trạng thái cân bằng, Mỹ - Nhật có máy bay chiến đấu, trinh sát hiên đại hơn nhưng phía TQ lại có ưu thế quân đông, trang bị nhiều.
Giáo sư Hugh White cho rằng nếu đụng độ quân sự liên quan đến đảo của Nhật Bản thì cả Mỹ lẫn Trung Quốc đều như bị rơi vào thế bí. Cách thức chiến thuật để kiểm soát được quần đảo sẽ trở lên quan trọng và có ý nghĩa quyết định chiến thắng hoặc thất bại.
Cho đến bây giờ, giới chiến lược gia ở phương Tây cũng không thể chắc chắn rằng Trung Quốc thiếu quyết tâm thay đổi cơ cấu sức mạnh quân sự ở châu Á Thái Bình Dương để giành ảnh hưởng tuyệt đối ở khu vực như tham vọng giấc mơ Trung Hoa trong quá khứ hơn nước Mỹ đang vẫn là cường quốc số một thế giới.
Giáo sư Hugh White bình luận: "Những gì đang và sẽ xảy ra ở châu Á và các vùng biển ở khu vực thực sự là một vấn đề đối với Trung Quốc cũng giống như Mỹ lo lắng, phân vân tự hỏi điều gì đang và sẽ xảy ra ở biển Caribbean".
Chuyên gia này cho rằng Mỹ có thể sẽ phải đối mặt với một trong hai thực tế là sẽ thất bại hoặc giành chiến thắng trước Trung Quốc sau khi kết thúc một cuộc chiến trang thông thường kéo dài hoặc leo thang chiến tranh hạt nhân nếu đánh giá chuẩn xác, thiếu chuẩn xác về năng lực và quyết sách quân sự của TQ.
Giáo sư Hugh White đưa ra lời khuyên rằng: Cách tốt nhất là Hoa Kỳ nên tránh giao chiến với Trung Quốc vào giai đoạn đầu, địa điểm đầu mặc dù hiện nay Hoa Kỳ vẫn tự tin vào khả năng và ưu thế tuyệt đối của mình.
