Chiều ngày 25/10, Quốc hội nghe báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi). Sau đó, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).
Tiếp thu, giải trình ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về dự án Luật Dầu khí (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ Công Thương - cơ quan chủ trì soạn thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) trân trọng cảm ơn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội đã góp nhiều ý kiến quan trọng về dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, đây là những ý kiến hết sức quý báu, thể hiện trách nhiệm, tâm huyết của các vị đại biểu Quốc hội đối với sự phát triển của ngành dầu khí nước nhà, giúp cho ngành có cơ hội và điều kiện tốt hơn để phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh năng lượng và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển.
 |
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên giải trình về ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội. Ảnh: quochoi.vn. |
Thời gian qua, cơ quan chủ trì soạn thảo đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì thẩm tra và các cơ quan có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến của các Đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội để chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật nhằm giải quyết 6 nhóm chính sách đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 17/2021/QH15 ngày 27/7/2021.
“Cơ quan chủ trì soạn thảo bày tỏ sự thống nhất cao với Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Báo cáo của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - cơ quan chủ trì thẩm tra về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ.
Theo Bộ trưởng, tại phiên họp này, một số đại biểu tiếp tục góp ý rất cụ thể, chi tiết vào một số chương, điều của dự thảo luật, cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan thẩm tra xin được nghiêm túc tiếp thu và sẽ cố gắng thể hiện trong quá trình hoàn thiện dự thảo luật, trước khi trình Quốc hội thông qua.
“Còn nội dung nào không thể hiện trong dự thảo luật, chúng tôi sẽ thể hiện trong nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật này” - vị Bộ trưởng nêu.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, qua ý kiến của các đại biểu trao đổi hôm nay, cơ quan chủ trì soạn thảo báo cáo thêm một số vấn đề như sau: Về điều tra cơ bản về dầu khí (Chương II), chúng ta biết, điều tra cơ bản về dầu khí là hoạt động rất quan trọng do Nhà nước thống nhất quản lý, làm căn cứ khoa học cho việc định hướng hoạt động tìm kiếm thăm dò dầu khí.
Trước đây, Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) được hình thành và sử dụng Quỹ tìm kiếm thăm dò dầu khí phục vụ điều tra cơ bản về dầu khí và tìm kiếm thăm dò dầu khí.
Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không cho phép lập Quỹ tìm kiếm thăm dò dầu khí, do đó việc bố trí kinh phí phục vụ điều tra cơ bản về dầu khí từ nguồn lực của nhà nước (bao gồm ngân sách nhà nước, nguồn lợi sau thuế theo dõi tại PVN) và nguồn vốn của các tổ chức cá nhân là cần thiết, đồng bộ với quy định của pháp luật về khoáng sản.
Bên cạnh đó, điều tra cơ bản về dầu khí được thực hiện theo cơ chế “giao nhiệm vụ” trên cơ sở danh mục đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Việc ký kết thỏa thuận giữa PVN và tổ chức khác thì chỉ được thực hiện khi không sử dụng vốn ngân sách nhà nước.
Về lựa chọn nhà thầu ký kết hợp đồng dầu khí (Chương III), Bộ trưởng Bộ Công Thương thông tin, tiếp thu ý kiến của Quốc hội, dự thảo Luật đã được thiết kế một chương riêng về lựa chọn nhà thầu (nhà đầu tư) ký kết hợp đồng dầu khí phù hợp với đặc thù của hoạt động dầu khí và thông lệ công nghiệp dầu khí quốc tế.
Theo đó, dự thảo Luật được kế thừa Luật Dầu khí hiện hành và Nghị định số 95/2015/NĐ-CP ngày 16/10/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Dầu khí, đồng thời tham khảo một số nội dung quy định tại Luật Đấu thầu về các điều kiện tham dự thầu.
Về ưu đãi trong hoạt động dầu khí, dự thảo Luật đã quy định bổ sung đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt (chưa được quy định tại Luật Dầu khí hiện hành).
Cụ thể, được hưởng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 25% (so với mức 32% theo quy định hiện hành); thu hồi chi phí tối đa 80% (so với mức 70% theo quy định hiện hành) trên cơ sở tham khảo chính sách của một số nước trong khu vực có hoạt động dầu khí tương đồng với Việt Nam.
“Chẳng hạn như mức thuế suất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp của Thái Lan là 20%, Malaysia 25%, Trung Quốc 25%, Myanmar 30%; mức thu hồi chi phí (tối đa) của Malaysia là 75%, Indonesia 90%” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên dẫn chứng, đồng thời bày tỏ, việc ưu đãi này sẽ mở ra cơ hội tăng thu cho ngân sách nhà nước do mở rộng đối tượng ký mới hợp đồng và khai thác. Mặt khác, quy định cụ thể mức thuế tại Luật Dầu khí là rất cần thiết để bảo đảm áp dụng ngay khi Luật thuế chưa sửa đổi kịp thời.
Về nội dung quy định chính sách khai thác tận thu dầu khí của dự thảo Luật (Điều 55), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ, Dự thảo Luật quy định giao Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thực hiện khai thác tài nguyên đối với mỏ dầu khí khai thác tận thu theo nguyên tắc “doanh thu trừ chi phí”, theo đó chênh lệch giữa doanh thu và chi phí thực hiện khai thác tận thu dầu khí (chênh lệch thực dương) được nộp vào ngân sách nhà nước (Tập đoàn Dầu khí Việt Nam không hưởng lợi nhuận từ hoạt động này).
Cùng với việc kiểm soát chặt chẽ chi phí hoạt động dầu khí, việc áp dụng nguyên tắc “doanh thu trừ chi phí” như quy định tại Dự thảo Luật sẽ tạo cơ chế đột phá mang tính khả thi để khai thác tận thu tài nguyên dầu khí, đặc biệt khi giá dầu thô trên thị trường thế giới biến động bất thường; bảo đảm nguồn thu cho ngân sách nhà nước kể cả trong trường hợp doanh thu trừ chi phí thấp hơn nghĩa vụ thuế tài nguyên dầu khí phải nộp theo quy định, thay vì phải kết thúc sớm dự án khai thác tận thu dầu khí dẫn đến lãng phí tài nguyên quốc gia.
Cũng theo vị Bộ trưởng, đến nay, tất cả các điều khoản quy định của dự án Luật đã được hoàn thiện trên cơ sở thống nhất cao giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo. Dự thảo Luật sau khi tiếp thu, chỉnh lý gồm 11 chương và 69 điều.
Theo đó, đã thể chế hóa đầy đủ các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước tại Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển ngành dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035, Nghị quyết số 36-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương đảng Khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
“Dự thảo Luật đã được rà soát, chỉnh lý bảo đảm sự phù hợp với các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và tính tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên cũng như phù hợp với thông lệ công nghiệp dầu khí quốc tế” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Phát biểu kết luận Phiên họp chiều 25/10, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sau phiên làm việc sôi nổi, đã ghi nhận ý kiến đóng góp từ 13 đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã có phát biểu giải trình, làm rõ các vấn đề mà các đại biểu quan tâm.
Qua thảo luận, các đại biểu đã đánh giá cao công tác chuẩn bị, báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và tham gia nhiều ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật. Kết cấu, bố cục của dự thảo Luật cần hợp lý hơn, phần giải thích từ ngữ cần tiếp tục cụ thể hóa các nội dung của Luật.
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận Phiên họp. Ảnh: quochoi.vn. |
Các đại biểu cũng cho ý kiến về: chính sách của Nhà nước về dầu khí, ưu đãi trong hoạt động dầu khí và chính sách khai thác tài nguyên trong các mỏ tận thu; điều kiện, nội dung tổ chức thực hiện điều tra cơ bản dầu khí và các quyền, nghĩa vụ tổ chức thực hiện điều tra dầu khí; lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng dầu khí; chức năng, quyền và nghĩa vụ của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trong điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí; quản lý nhà nước và trách nhiệm của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí…
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, ý kiến của các đại biểu Quốc hội đã được tổng hợp đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cùng các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu đầy đủ để hoàn thiện báo cáo giải trình, chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua.
