Những năm gần đây, các kỳ thi về khoa học kỹ thuật luôn dành được sự quan tâm của phụ huynh và học sinh cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trên cả nước.
Để đảm bảo các dự án ngày càng chất lượng, thực tiễn và có cơ hội cạnh tranh tại các đấu trường quốc tế cũng như tránh trường hợp đạo, chép ý tưởng từ các nghiên cứu cũ, nhiều địa phương đã đưa ra nhiều phương án chấm thi hiệu quả.
Để tìm hiểu thêm về phương án chấm thi khoa học kỹ thuật của một số địa phương, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã trao đổi cùng đại diện Phòng Giáo dục Trung học – Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh và được biết, sau khi thẩm định dự án theo quy trình, Phòng sẽ mời các cán bộ khoa học có chuyên môn cao để lựa chọn ra những dự án có chất lượng để tham gia đấu trường quốc tế.
Đại diện Phòng Giáo dục Trung học – Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh cho biết: “Hiện tỉnh Quảng Ninh tổ chức 2 cuộc thi liên quan đến khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học. Đầu tiên là kỳ thi theo cụm, địa phương có sự tham gia dân chủ của các cơ sở giáo dục rồi cùng nhau chọn, đề cử các dự án tham gia cấp tỉnh.
Phòng sẽ thẩm định các dự án theo quy chế chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo và đưa ra danh sách các lĩnh vực mà học sinh quan tâm nghiên cứu. Tiếp đó, Phòng sẽ có văn bản gửi tới các trường cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh giới thiệu các cán bộ khoa học mà có hiểu biết về lĩnh vực dựa trên danh sách trên.
Liên quan đến việc chống đạo văn trong chấm thi khoa học kỹ thuật, đây sẽ là nghiệp vụ của cá nhân ban giám khảo, khi họ thấy có dấu hiệu đạo chép thì sẽ có phương pháp kiểm tra. Trường hợp là dự án tiếp thu, kế thừa các nghiên cứu trước đó thì phải tính theo tỷ lệ bao nhiêu phần trăm.
Ban giám khảo sẽ có nghiệp vụ để kiểm soát việc dự án mới hay dự án tiếp thu, kế thừa theo từng lĩnh vực dự án, đề tài. Bên cạnh đó, phần phỏng vấn trực tiếp sẽ giúp ban giám khảo sát kỹ càng dự án”.
Được biết, qua 10 năm tổ chức, cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học của tỉnh Quảng Ninh đã nhận được nhiều ý tưởng khoa học, những dự án tham gia được đánh giá cao và được lựa chọn tham gia Cuộc thi khoa học kĩ thuật cấp quốc gia, trong đó có 39 dự án đạt giải (2 giải nhất, 11 giải nhì, 11 giải ba, 8 giải tư).
Cuộc thi Khoa học kĩ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2022 – 2023 đã thu hút 97 dự án của 194 học sinh tham dự. Đây là các dự án đã vượt qua vòng thi cấp cơ sở, thuộc 13 lĩnh vực chính, trong đó có 39 dự án của học sinh trung học cơ sở và 58 dự án của học sinh trung học phổ thông.
 |
Các dự án tham gia cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học năm học 2022 - 2023 của tỉnh Quảng Ninh (Ảnh: CTV) |
Được biết, đầu tháng 2/2023, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh đã khai mạc Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp thành phố, năm học 2022 – 2023. Trong đó có 52 dự án tham dự vòng chung khảo cấp thành phố của 14 lĩnh vực, với 96 học sinh của 25 trường (22 trường trung học phổ thông) tham gia.
Điểm đặc biệt của cuộc thi này là ban giám khảo sử dụng phần mềm chống đạo văn trong vòng sơ khảo (chấm trên hồ sơ).
Ngoài ra, ban giám khảo còn chú ý cách thể hiện, chỉ báo, sự phù hợp giữa kiến thức, trình độ học sinh với nội dung, phương pháp thực hiện; sự phù hợp, khoa học giữa các yếu tố về thời gian, cơ sở vật chất, phương tiện nghiên cứu, cách thức thể hiện việc nghiên cứu; so sánh đối chiếu dự án dự thi với các nghiên cứu trước đó và giữa các dự án cùng đề tài; sự đảm bảo của Ban giám hiệu nhà trường về dự án dự thi của học sinh; xác minh tính trung thực qua việc trao đổi trực tiếp với giáo viên hướng dẫn và học sinh.
Tại vòng chung khảo cấp thành phố, nội dung phỏng vấn của ban giám khảo với học sinh sẽ được chú trọng. Các câu hỏi của ban giám khảo sẽ giúp học sinh thể hiện được rõ nét năng lực của bản thân.
Việc ứng dụng phần mềm chống đạo văn trong chấm thi khoa học kỹ thuật của thành phố Hồ Chí Minh cho thấy hiệu quả rõ rệt như vừa đảm bảo chất lượng dự án vừa giảm tải khối lượng công việc cho ban giám khảo.
