Điều đáng nói là, ngay cả trang Facebook cá nhân của giáo viên cũng đăng tải nhiều ý kiến chủ quan kiểu đoán già đoán non về đề của môn thi tự luận duy nhất này.
Dự đoán “Vợ chồng A Phủ”, dè chừng “Người lái đò Sông Đà”
Gõ cụm từ “dự đoán đề thi môn Ngữ văn năm 2021”, Google cho ra khoảng 2.150.000 kết quả chỉ trong 0,64 giây. Ở trang web đầu tiên, người viết thử truy cập đường link “Dự đoán đề thi Văn 2021” thì nội dung hiển thị dự đoán như đinh đóng cột, “Vợ chồng A Phủ” (Tô Hoài) và “Người lái đò Sông Đà” (Nguyễn Tuân) là 2 tác phẩm có khả năng cao sẽ ra đề thi.
 Kết quả dự đoán đề thi môn Ngữ văn trên Google. (Ảnh chụp màn hình) |
Tiếp tục truy cập link “Dự đoán đề thi Văn 2021 trung học phổ thông quốc gia mới nhất”, mục “những tác phẩm trọng tâm nghị luận văn học” dự đoán, “có khả năng cao nhất năm nay “Vợ Chồng A Phủ” là truyện ngắn tiếp theo sẽ xuất hiện trong kì thi tốt nghiệp”. Bài viết cũng dè chừng “Người lái đò Sông Đà” vì “bỏ là toang”.
Có trang Facebook cũng dự đoán “Vợ Chồng A Phủ” và “Người lái đò Sông Đà” có xác suất cao, thậm chí rất cao sẽ vào đề thi năm nay.
Một điều lạ kì, nhiều giáo viên cho rằng, một số tác phẩm đã ra những năm gần đây thì có thể bỏ qua. Cá biệt, còn có giáo viên khẳng định tác phẩm “Rừng xà nu” (Nguyễn Trung Thành) không ra đề thi.
Bên cạnh đó, số giáo viên này cũng đoán già đoán non ngữ liệu đọc hiểu và vấn đề nghị luận xã hội có thể ra thi là: tinh thần tương thân tương ái; chủ quyền biển đảo trong thời kỳ mới; hậu quả của tin giả và đề xuất giải pháp; quan điểm về việc sử dụng điện thoại trong lớp học…
Đặc biệt, dịch bệnh Covid-19 được nhiều giáo viên ôn tủ cho học sinh, khi bàn về ý thức kém của một số người trong thời kỳ chống dịch; sự hi sinh của y bác sĩ ở tuyến đầu chống dịch; ATM gạo giúp người nghèo; gian hàng 0 đồng hỗ trợ người thất nghiệp…
 Một trang cá nhân dự đoán Vợ chồng A Phủ sẽ vào đề thi môn Ngữ văn năm nay. (Ảnh chụp màn hình) |
Dự đoán đề thi cũng chỉ là… dự đoán
Có thể khẳng định, những dự đoán về đề thi Ngữ văn năm nay như đã nói ở trên là không có cơ sở bởi những lí do như sau.
Thứ nhất, ngày 7/5/2021, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lí chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết:
“Năm nay, nội dung đề thi nằm trong chương trình trung học phổ thông, chủ yếu lớp 12. Các nội dung kiến thức được tinh giản do tác động của dịch Covid-19 sẽ không được đưa vào đề thi.
Đề thi sẽ gồm phần lớn các câu hỏi ở mức độ cơ bản; đồng thời, đề thi cũng có số lượng hợp lý các câu hỏi khó để phân hóa kết quả thi của thí sinh (nhất là đối với vùng điểm cao như điểm 9, điểm 10)”. [1]
Thứ hai, ngày 31/1/2021, Bộ Giáo dục công bố đề thi tham khảo 7 môn cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021, trong đó có môn Ngữ văn. Đây là căn cứ để các trường hướng dẫn học sinh ôn tập trong năm học 2020-2021.
Trước đó, ngày 29/8/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố sẽ không dạy nhiều nội dung chương trình ở bậc trung học hoặc đưa về dạng khuyến khích tự học, tự đọc. [2]
Riêng môn Ngữ văn 12, có hướng dẫn cụ thể như sau: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc của Phạm Văn Đồng (khuyến khích học sinh tự đọc); không dạy tác phẩm đọc thêm; Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1 - 12 - 2003 của Cô-phi An-nan (khuyến khích học sinh tự đọc); 2 bài Luật thơ (khuyến khích học sinh tự đọc, tự học); Thuốc của Lỗ Tấn (khuyến khích học sinh tự đọc);
Chủ đề tích hợp: Người lái đò Sông Đà (trích) của Nguyễn Tuân - Ai đã đặt tên cho dòng sông? (trích) của Hoàng Phủ Ngọc Tường (tích hợp thành một chủ đề); Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành - Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi (tích hợp thành một chủ đề). [3]
Thứ ba, năm học 2019-2020 là một năm dịch bệnh hoành hành, nhiều dự đoán đề thi Ngữ văn sẽ ra những vấn đề liên quan đến Covid-19 nhưng thực tế hoàn toàn khác - yêu cầu thí sinh nghị luận về “sự cần thiết phải trân trọng cuộc sống mỗi ngày”.
Cùng với đó, một số tác phẩm thường xuất hiện trong đề thi như Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm); Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu), Vợ nhặt (Kim Lân)… Không có chuyện những tác phẩm đã được ra thi những năm gần nhất thì không ra lại.
Ngoài ra, ngữ liệu đề thi đọc hiểu cũng rất đa dạng, phong phú nên theo đó đề nghị luận xã hội cũng muôn màu muôn vẻ, chứ không gò ép trong những phạm vi nhất định như một số dự đoán.
Thứ tư, những kiểu dự đoán đề thi trên mạng Internet hay mạng xã hội Facebook, đôi lúc chỉ đơn thuần chỉ mang tính giải trí hay gây sự chú ý cho tài khoản cá nhân, fanpage nhằm mục đích quảng cáo, thương mại…
Thế nhưng, nhiều học sinh nhẹ dạ cả tin, vẫn chia sẻ cho bạn bè tham khảo, dẫn đến việc học lệch, học tủ thì coi chừng bị… tủ đè. Nhiều bài thi Ngữ văn bị điểm yếu kém những năm vừa qua cũng có một phần do học sinh học tủ.
Thay lời kết
Thời điểm này học sinh cần hệ thống lại bài học sao cho dễ nhớ nhất. Với môn Ngữ văn, sử dụng phương pháp sơ đồ tư duy để ôn bài giúp học sinh nhớ kĩ nội dung, nghệ thuật của tác phẩm.
Cùng với đó, học sinh tập viết mở bài, kết bài theo từng đề bài mà giáo viên đã ôn tập ở trên lớp cho thuần thục. Nhiều học sinh gặp khó khăn khi viết mở bài, kết bài và phải mất khá nhiều thời gian mới có thể hoàn thành.
Ngoài ra, khi ở trong phòng thi, học sinh cần bình tĩnh, tự tin, đọc kĩ đề bài - tránh viết thiếu ý, lạc đề. Như thế, học sinh hoàn toàn có thể làm tốt bài thi môn Ngữ văn mà không cần quan tâm đến chuyện đề thi sẽ ra bài nào để rồi loay hoay học tủ, rồi lo lắng ảnh hưởng đến tinh thần không đáng có.
Tài liệu tham khảo:
[1] //nhandan.vn/tuyen-sinh/de-thi-tot-nghiep-thpt-nam-2021-se-nhu-the-nao--645048/
[2] //tuoitre.vn/10-mon-hoc-duoc-tinh-gian-trong-nam-hoc-moi-20200829122011921.htm
[3] //cdn.tuoitre.vn/2020/ngu-van-1598680868359.pdf
