Cô H.C.X., giáo viên Ngữ văn giảng dạy một trường trung học phổ thông ở Hà Nội chia sẻ: “Từ ngày dạy online, lúc nào tôi cũng thấy thiếu ngủ đến tận nửa đêm vẫn chưa hết việc. Hết soạn bài, chuẩn bị tư liệu lại một đống sổ sách online. Chưa kể phải gọi giục học sinh vào học, xác minh lí do vắng... rồi thì tập huấn, họp hành online, các cuộc thi online... thế mà vẫn bị âm tiết”.
Câu chuyện cô giáo bị âm tiết dạy khi nhà trường tổ chức học online cũng là nỗi lòng chung của nhiều giáo viên trên cả nước.
Giáo viên dạy trực tuyến rất vất vả. (Ảnh minh hoạ: Baonghean.vn) |
Hành lang pháp lí đã rõ
Ngày 22/4/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn số 1366/BGDĐT-NGCBQLGD về việc hướng dẫn một số nội dung về chế độ làm việc, nghỉ hè đối với giáo viên trong thời gian phòng, chống dịch Covid-19 năm học 2019-2020.
Nội dung công văn cho biết, chế độ làm việc của giáo viên cùng với các chế độ chính sách khác liên quan (kiêm nhiệm, thừa giờ…) vẫn thực hiện theo quy định hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tuy nhiên, vì diễn biến dịch Covid-19 phức tạp, giáo viên thực hiện các công việc thông qua các công cụ trực tuyến. Do đó, khi xác định chế độ làm việc của giáo viên, các Sở Giáo dục và Đào tạo cần lưu ý chỉ đạo các trường:
a) Căn cứ vào tình hình thực tế việc tổ chức dạy học, giáo dục của nhà trường và các hoạt động cụ thể của giáo viên, hiệu trưởng các trường phải trao đổi với tổ/nhóm chuyên môn để xác định số tiết thực dạy và tính toán, quy đổi thời gian thực hiện công việc chuyên môn khác ra tiết dạy, từ đó xác định tổng số tiết dạy của giáo viên (bao gồm cả tiết quy đổi);
b) Ngoài ra, nếu giáo viên được giao nhiệm vụ xây dựng kế hoạch, tổ chức dạy học online, trên truyền hình được dùng chung cho nhiều nhóm/lớp, nhiều cấp học hoặc địa phương thì hiệu trưởng căn cứ vào điều kiện cụ thể và tính chất công việc để tính toán, quy đổi thành số tiết dạy phù hợp đối với giáo viên đó, hoặc cho cả những người cùng tham gia đảm bảo đúng người, đúng việc;
c) Việc quy đổi số tiết dạy của giáo viên phải có ý kiến đồng ý bằng văn bản của trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo (đối với cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở), hoặc giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo đối với cấp trung học phổ thông. [1]
Vẫn còn hiệu trưởng làm sai quy chế chuyên môn
Công văn số 1366/BGDĐT-NGCBQLGD hướng dẫn chế độ làm việc của giáo viên cùng với các chế độ chính sách khác liên quan (kiêm nhiệm, thừa giờ…) vẫn thực hiện theo quy định hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tuy vậy, theo tìm hiểu của người viết, ở thời điểm dạy online này (và cả năm học trước) vẫn còn nhiều trường cắt xén tiết kiêm nhiệm của giáo viên. Cụ thể, hiệu trưởng cắt tiết kiêm nhiệm tổ trưởng/tổ phó chuyên môn; giáo viên chủ nhiệm… Cá biệt, có hiệu trưởng còn gộp lớp online khiến giáo viên dạy thừa giờ không được tính phụ trội. [2]
Trong khi đó, Khoản 5 Điều 8 Quy định ban hành kèm Thông tư 28/2009/TT-BGDĐT, sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 15/2017/TT-BGDĐT quy định: Tổ trưởng bộ môn được giảm 03 tiết/tuần.
Cùng với đó, hiện nay giáo viên đang áp dụng quy định về số tiết dạy tại Điều 6 Quy định ban hành kèm Thông tư 28/2009/TT-BGDĐT, sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 15 năm 2017.
Theo đó, với các trường công lập bình thường, số tiết dạy của giáo viên tổ trưởng tổ chuyên môn ở trường tiểu học được giảm còn 20 tiết/tuần, ở trường trung học cơ sở còn 16 tiết/tuần, trường trung học phổ thông còn 14 tiết/tuần.
Ngoài ra, nếu vừa là tổ trưởng tổ chuyên môn, vừa kiêm nhiệm thêm các công việc chuyên môn khác, giáo viên sẽ tiếp tục được giảm số tiết dạy. Trong đó, chế độ giảm định mức tiết dạy quy định tại Điều 8 Quy định ban hành kèm Thông tư 28/2009/TT-BGDĐT, sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 15/2017/TT-BGDĐT, cụ thể:
- Giáo viên chủ nhiệm lớp ở cấp tiểu học được giảm 03 tiết/tuần, ở cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông được giảm 04 tiết/tuần.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông dân tộc nội trú cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông được giảm 04 tiết/tuần. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường chuyên, trường bán trú được giảm 04 tiết/tuần. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường, lớp dành cho người tàn tật, khuyết tật được giảm 03 tiết/tuần.
- Giáo viên kiêm phụ trách phòng học bộ môn được giảm 03 tiết/môn/tuần.
- Giáo viên kiêm nhiệm phụ trách công tác văn nghệ, thể dục toàn trường, phụ trách vườn trường, xưởng trường, phòng thiết bị, thư viện (nếu các công tác này chưa có cán bộ chuyên trách) được tính giảm từ 02 - 03 tiết/tuần tùy khối lượng công việc và do hiệu trưởng quyết định. [3]
Thực tế dạy học online cho thấy, giáo viên làm các công tác kiêm nhiệm vẫn thực hiện đầy đủ nhiệm vụ như khi làm việc trực tiếp. Vậy nên, hiệu trưởng trường nào cắt giảm số tiết kiêm nhiệm của giáo viên là đã làm sai quy chế chuyên môn.
Ngoài ra, ngày 16/9, Bộ Giáo dục ban hành Công văn 4040/BGDĐT-GDTrH hướng dẫn thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông năm học 2021-2022 nhằm ứng phó với dịch Covid-19. Công văn có nội dung hướng dẫn nhà trường giảm tải một số đơn vị kiến thức, khuyến khích học sinh tự học, tự đọc, tự làm hoặc tích hợp các bài học thành chủ đề.
Tuy vậy, hiện giáo viên vẫn phải dạy online đủ số tiết theo phân phối chương trình, chẳng hạn môn Ngữ văn 12 là 105 tiết/năm. Nếu hiệu trưởng dồn lớp hoặc không tính tiết dư giờ cho giáo viên dạy vượt định mức là cách làm chưa thấu tình đạt lí và thiếu công bằng so với người dạy không đủ số tiết.
Thay lời kết
Để thực hiện có hiệu quả tiết quy đổi từ trực tuyến ra trực tiếp, theo tôi hiệu trưởng cần chỉ đạo tổ trưởng, tổ phó chuyên môn môn lập kế hoạch dạy học theo từng tháng dựa trên số tiết được phân phối theo quy định.
Tiếp đến, lãnh đạo tổ chuyên môn cùng với giáo viên bộ môn tính toán xây dựng số tiết dạy online cụ thể cho từng bài học hoặc chủ đề. Ví dụ, chủ đề “Truyện dân gian Việt Nam” (môn Ngữ văn 10) theo phân phối là 10 tiết, nhưng sau khi quy đổi ra tiết dạy online thì có thể tăng lên 15 tiết.
Việc quy đổi thế này là hoàn toàn hợp lí, bởi Công văn 4040/BGDĐT-GDTrH đã giảm tải một số đơn vị kiến thức thì chuyên môn phải bù vào số tiết cho đủ so với tổng số tiết được phân phối/năm.
Sau cùng, hiệu trưởng kí duyệt kế hoạch dạy học và gửi lên Phòng Giáo dục (bậc trung học cơ sở), Sở Giáo dục (bậc trung học phổ thông) để cơ quan chủ quản ra văn bản chấp thuận số tiết quy đổi.
Dĩ nhiên, việc quy đổi này phải làm theo quy trình như đã dẫn, có thể sẽ mất nhiều thời gian, công sức, nhưng vì quyền lợi chính đáng của giáo viên, vì trách nhiệm thì hiệu trưởng không thể làm khác.
Cá nhân người viết nhận thấy, không khó để quy đổi tiết dạy từ trực tuyến ra trực tiếp, quan trọng nhất là hiệu trưởng phải quyết đoán, minh bạch và có cái tâm với đồng nghiệp thì không có gì phải lo lắng trách nhiệm liên đới.
Tài liệu tham khảo:
[1]//moet.gov.vn/content/vanban/Lists/VBDH/Attachments/2693/1366_BGDDT_NGCBQLGD.pdf
[2] //giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/co-thay-co-bi-am-tiet-day-khi-nha-truong-to-chuc-hoc-truc-tuyen-vi-sao-post221308.gd
[3] //luatvietnam.vn/can-bo-con-chuc/quy-dinh-ve-to-truong-to-chuyen-mon-230-28455-article.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.