Ngày 3/7/2022, Trường Đại học Thủy lợi công bố điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ, có ngành lấy điểm chuẩn cao nhất 27 điểm. [1]
Đáng chú ý, điểm chuẩn theo phương thức xét tuyển học bạ năm 2022 của cả 3 trường đại học này đều cao hơn những năm trước đó.
 |
Kết quả học bạ chưa đáng tin cậy để xét tuyển đại học. (Ảnh minh họa: P.M) |
Xét tuyển học bạ "lên ngôi", kết quả có tin cậy?
Ngày 25/1/2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo ra Thông tư số 05/2017/TT-BGDĐT ban hành Quy chế tuyển sinh đại học hệ chính quy; tuyển sinh cao đẳng nhóm ngành đào tạo giáo viên hệ chính quy.
Quy chế này có nhiều điểm mới, trong đó có phương thức xét tuyển bằng học bạ, mở ra cơ hội lẫn thách thức cho thí sinh cũng như các trường. Mùa tuyển sinh 2017, ước tính có hơn 150 trường đại học Việt Nam có xét tuyển bằng học bạ. [3]
Sở dĩ xét tuyển học bạ ngày càng chiếm ưu thế, được đông đảo thí sinh quan tâm, lựa chọn bởi những ưu điểm như: giảm áp lực thi cử; tăng cơ hội trúng tuyển đại học; có cơ hội nhận được học bổng nếu học bạ “đẹp”; thủ tục, hồ sơ xét tuyển đơn giản cùng với thời gian xét tuyển linh động theo các đợt tuyển sinh của từng trường.
Và cho đến thời điểm cuối tháng 5/2022, đã có 200 trường đại học công bố phương thức xét tuyển học bạ.
Thực tế kết quả học tập cho thấy, nhiều sinh viên trúng tuyển theo phương thức xét học bạ vẫn có kết quả học tập tốt không khác so với thí sinh trúng tuyển theo các phương thức khác như lấy điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Tuy nhiên, là giáo viên bậc trung học phổ thông, tôi cũng giật mình khi biết đọc thông tin công bố điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ. Và tôi cũng khá băn khoăn về chất lượng thật của học sinh đằng sau điểm học bạ cao ngất ngưởng này.
Bởi, năng lực giảng dạy của giáo viên và chất lượng học tập của học sinh ở các trường trung học phổ thông trên cả nước rất khác nhau.
Chẳng hạn, dữ liệu điểm thi tốt nghiệp 2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, Bình Dương là tỉnh dẫn đầu cả nước với mức điểm trung bình thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021 với 7,056 điểm; Thành phố Hồ Chí Minh xếp vị trí thứ 9; Hà Nội xếp thứ 25... [4]
Bên cạnh đó, việc đánh giá học sinh giữa các trường cũng không thể giống nhau, tùy thuộc vào mặt bằng trình độ để ra đề kiểm tra sao cho phù hợp.
Minh chứng là, phân tích kết quả đối sánh điểm học bạ lớp 12 và điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 của các tỉnh/thành cho thấy, hầu hết các địa phương đều có độ "vênh" giữa 2 điểm này, ở nhiều môn có điểm chênh lệch lớn hơn 1 điểm. [5]
Ngoài ra, có hiện tượng nhiều trường cho điểm vô tội vạ khiến điểm tổng kết học bạ của học sinh cao chót vót, giúp các em có thêm cơ hội trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông và xét tuyển đại học.
Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã từng phản ánh sự việc này qua một số bài viết như "Đối sánh điểm học bạ với điểm thi tốt nghiệp chỉ là phần nổi của tảng băng" hay "Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Sóc Sơn: học bạ giỏi, thi khảo sát 2-3 điểm, liệu có bất thường?".
Nên xét điểm học bạ thế nào cho hợp lí?
Người viết cho rằng, để tạo sự công bằng và nâng cao chất lượng trong việc xét tuyển theo phương thức lấy điểm học bạ, các trường đại học cần tham khảo một số cách làm của các trường top.
Ví dụ, cách thức xét tuyển của Trường Đại học Ngoại thương năm 2022: dành cho 3 nhóm đối tượng:
Thí sinh tham gia thi học sinh giỏi quốc gia (hoặc tham gia cuộc thi khoa học kĩ thuật quốc gia thuộc lĩnh vực phù hợp với tổ hợp điểm xét tuyển của trường); thí sinh đạt giải nhất, nhì, ba) học sinh giỏi cấp tỉnh thành phố lớp 11 hoặc lớp 12; thí sinh thuộc hệ chuyên của trường trung học phổ thông trọng điểm quốc gia trung học phổ thông chuyên.
Hay, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội xét đào tạo giáo viên: hạnh kiểm tất cả các học kỳ ở bậc trung học phổ thông đạt loại tốt và học lực 3 năm đạt từ giỏi.
Hoặc, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cũng có cách xét tuyển rất cụ thể, bài bản, phân loại được thí sinh, đó là: trường áp dụng cho trường chuyên, top 200 và tất cả trường trung học phổ thông còn lại còn lại. Điểm chuẩn phương thức xét học bạ dao động 19,5 đến 29,75. [6]
Bên cạnh đó, trong quá trình đào tạo, sinh viên nào có kết quả học tập yếu thì các trường đại học cần phải xử lí nghiêm theo quy chế để nâng cao chất lượng đầu ra.
Theo Điều 11 Quy chế đào tạo trình độ đại học ban hành kèm Thông tư số 08/2021/TT-BGDĐT quy định, đối với chương trình đào tạo theo tín chỉ, cuối mỗi học kỳ chính, sinh viên được cảnh báo học tập hoặc sẽ bị buộc thôi học nếu không đạt yêu cầu. [7]
Hàng năm, nhiều trường đại học ở phía Nam đều thực hiện nghiêm quy chế này. Được biết, học kỳ I năm học 2021-2022, Trường Đại học Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh thông báo có 1.096 sinh viên dự định bị buộc thôi học hoặc cảnh báo học vụ.
Trong số này, có hơn 200 sinh viên có thể bị buộc thôi học (1 sinh viên dự định bị buộc thôi học do quá hạn đào tạo), còn lại đều bị cảnh báo học vụ. [8]
Hai năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố kết quả đối sánh giữa điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông và điểm trung bình học bạ lớp 12. Mục đích của việc đối sánh này nhằm khống chế các trường làm “đẹp” học bạ.
Tuy vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần đối sánh giữa điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông và điểm trung bình học bạ lớp 12 của các trường trung học phổ thông một cách ngẫu nhiên và cũng nên có thống kê chi tiết từ năm thêm phương thức xét tuyển học bạ, điểm học bạ của các trường, các địa phương, cả nước có cao "bất thường" không. Từ đó, có phương án thích hợp để ngăn chặn việc làm "đẹp" học bạ nếu có.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://vnexpress.net/diem-chuan-hoc-ba-2022-dai-hoc-thuy-loi-dai-hoc-giao-thong-van-tai-4483174.html?
[2] https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Thong-tu-05-2017-TT-BGDDT-Quy-che-tuyen-sinh-dai-hoc-cao-dang-nganh-dao-tao-giao-vien-he-chinh-quy-338376.aspx
[3] https://tuoitre.vn/vi-sao-xet-tuyen-hoc-ba-len-ngoi-1318773.htm?
[4] https://baoquocte.vn/diem-thi-tot-nghiep-2021-binh-duong-dan-dau-ca-nuoc-nam-dinh-ve-nhi-ha-noi-xep-thu-25-152717.html
[5] https://laodong.vn/giao-duc/nhieu-dia-phuong-co-chenh-lech-lon-giua-diem-hoc-ba-va-diem-thi-thpt-935388.ldo
[6] https://vnexpress.net/diem-chuan-hoc-ba-dh-su-pham-ky-thuat-tp-hcm-cao-nhat-29-75-4485786.html
[7] https://luatvietnam.vn/tin-phap-luat/sinh-vien-bi-canh-cao-hoc-tap-buoc-thoi-hoc-khi-nao-230-30629-article.html
[8] https://vietnamnet.vn/hon-1-000-sinh-vien-truong-giao-thong-co-nguy-co-bi-buoc-thoi-hoc-va-canh-bao-hoc-vu-2005937.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
