Có thể thấy, so với những năm trước, phổ điểm môn Lịch sử trong kỳ thi trung học phổ thông năm 2022 có xu hướng tăng lên với số học sinh đạt điểm 10 là 1.779 (tăng hơn 6 lần so với năm 2021). Đồng thời, đây cũng là năm có điểm trung bình môn Lịch sử cao hơn môn Sinh học, môn tiếng Anh và cao nhất trong suốt 7 năm kể từ năm 2016.
Lý giải nguyên nhân phổ điểm môn Lịch sử có phần “tươi sáng” hơn so với những năm trước, trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hưởng, giảng viên cao cấp Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho biết, phổ điểm môn Lịch sử năm 2022 cao hơn các năm trước là sự tổng hợp của nhiều lý do.
 |
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hưởng, giảng viên cao cấp Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. (Ảnh: Nhân vật cung cấp). |
“Thứ nhất, kết quả điểm thi Lịch sử năm nay phản ánh công sức, sự tâm huyết, trách nhiệm của giáo viên bộ môn và tinh thần, ý thức học tập của học sinh đã có sự tiến bộ. Đặc biệt, khi môn Lịch sử được “định vị” trong Chương trình giáo dục phổ thông mới cũng khiến học sinh quan tâm và tập trung học Lịch sử. Các thầy cô cũng đã xây dựng, cải tiến phương pháp dạy Lịch sử, thu hút sự đầu tư học tập của học trò.
Thứ hai, Bộ Giáo dục và Đào tạo có sự điều chỉnh về công tác ra đề thi cũng góp phần đáng kể trong việc cải thiện điểm thi môn Lịch sử năm nay.
Trong cấu trúc đề thi, ma trận câu hỏi được điều chỉnh nhẹ nhàng hơn so với các năm trước và chỉ có 2 câu thực sự phân hóa. Cụ thể, số câu hỏi phần nhận biết, thông hiểu tăng lên, câu vận dụng và vận dụng cao có độ nhiễu không làm khó được thí sinh.
Ví dụ như, nhiều câu hỏi lệch về kinh tế, quân sự, giáo dục… các phương án đưa ra chỉ có 1 đáp án đúng thuộc lĩnh vực ấy, còn 3 đáp án còn lại là lĩnh vực khác. Tức là độ nhiễu giữa các đáp án không nhiều. Do đó, học sinh dễ dàng lấy điểm ở những câu này.
Vậy nên mới có hiện tượng điểm 10 ở môn Lịch sử tăng “đột biến”, gấp nhiều lần điểm 10 các năm trước cộng lại.
Khách quan nhìn nhận, phổ điểm môn Lịch sử năm nay đáp ứng được hai yếu tố trong một kỳ thi là xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học”, Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng chia sẻ.
Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng cũng nhấn mạnh, tuyệt đối không nên cho rằng do “công lao” của người làm đề thi khiến cho các thí sinh có điểm cao. Bởi, đề dễ, câu hỏi gây nhiễu, nhưng nếu giáo viên không dạy học sinh cẩn thận, học sinh không tiếp thu kiến thức một cách nghiêm túc, thì chắc chắn sẽ không đạt được điểm cao.
“Một số ý kiến cho rằng, điểm Lịch sử năm nay cao là do người ra đề thi dễ, theo tôi đó là cách nhìn phiến diện “nhìn thấy cây mà không thấy rừng”. Công nhận điều này cũng đồng nghĩa với việc phủ nhận công sức của đội ngũ giáo viên và sự nỗ lực, cố gắng của học sinh trong suốt quá trình học tập, ôn luyện cho kỳ thi”, Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng nhận định.
Phân tích sâu về phổ điểm thi môn Lịch sử kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022, Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng lưu ý, học sinh không nên quá vui mừng và cho rằng điểm môn Lịch sử năm nay cao thì các năm kế tiếp cũng như vậy, dẫn đến tâm lý chủ quan, xem nhẹ môn Lịch sử.
Bởi, khi Chương trình giáo dục phổ thông mới đang dần được đưa vào triển khai ở các cấp học, cách học và ra đề thi cũng sẽ có những thay đổi.
Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng cũng cho biết, kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông quá cao (do đề dễ) sẽ không phản ánh đầy đủ năng lực, chất lượng của thí sinh.
Nhiều em điểm tuyển đầu vào 25-26 điểm nhưng quá trình học cho chất lượng không tốt, kiến thức rỗng, thi lại môn, diễn đạt kém (do hình thức thi trắc nghiệm).
Do đó, xu hướng chung trong thời gian tới là phần lớn các trường đại học, các học viện có tên tuổi sẽ tổ chức thi tuyển đầu vào bằng đánh giá năng lực.
Trên thực tế, hiện nay, các trường đại học top đầu đã giảm dần chỉ tiêu tuyển sinh đại học bằng kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông và chuyển sang tuyển đầu vào bằng hình thức thi đánh giá năng lực như Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội và các trường khối ngành công an…
Cùng theo dõi phổ điểm thi môn Lịch sử năm 2022, cô Trần Thị Quyên, giáo viên dạy môn Lịch sử, Trường Trung học phổ thông Phú Xuyên B (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) cho biết, điểm 10 môn Lịch sử năm nay tăng mạnh có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.
“Một điều dễ thấy và đã được nhắc đến rất nhiều đó là đề thi môn Lịch sử có phần dễ hơn so với những năm trước. Chính vì thế, việc xuất hiện “nhiều điểm 10 ở môn Lịch sử trong kỳ thi năm nay là điều dễ dàng dự đoán.
Tuy nhiên, không thể chỉ cho rằng thí sinh đạt điểm cao hoàn toàn là do đề thi dễ mà đó là còn phụ thuộc sự vào cố gắng của giáo viên, công sức học tập của học sinh. Nhìn vào phổ điểm, điểm 10 tuy nhiều và phân rải rác, nên khó có nghi ngờ xuất hiện việc gian lận hay bất thường trong kỳ thi năm nay với môn học này.
Những kỳ thi trước, kết quả môn Lịch sử luôn ở vị trí gần bét bảng, thậm chí “đội sổ” gây xôn xao trong dư luận. Chính vì thế, kết quả năm nay có phần “khởi sắc” là tín hiệu đáng mừng, phản ánh kết quả nỗ lực của toàn ngành giáo dục”, cô Trần Thị Quyên chia sẻ.
Lưu ý thêm về vấn đề này, Phó Giáo sư Nguyễn Mạnh Hưởng chia sẻ: “Các thầy cô dạy bộ môn Lịch sử và học sinh phổ thông không nên chủ quan cho rằng, đề thi Lịch sử dễ như vậy, nhẹ nhàng như vậy sẽ tốt cho học sinh.
Nếu chỉ học với tinh thần thi tốt nghiệp thì học sinh sẽ dễ bị sốc khi đi thi và trượt xét tuyển đại học. Bởi có thể điểm chuẩn của nhiều trường trong tổ hợp có môn Lịch sử phải trên 27 điểm mới đỗ”.
