LTS: Tiếp tục chia sẻ với bạn đọc những điều mình tâm đắc, tuần này, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng truyền cảm hứng đến mọi người qua bài viết 65 - Sống đơn giản cho mình thanh thản.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả.
Shunmyo Masuno sinh năm 1953 tại tỉnh Kanagawa. Năm 1975 tốt nghiệp Khoa Nông nghiệp Đại học Tamagawa, ông tiếp tục học nghề thiết kế sân vườn.
Từ năm 1979 ông trải qua khoá đào tạo Thiền tại Sōji-ji. Năm 1982 ông thành lập Công ty Tư vấn cảnh quan Nhật Bản. Ông trở thành Mục sư trưởng (Chief Priest) của Kenkō-ji vào năm 2000.
Từ những năm 1980 ông được mời giảng dạy tại các Đại học lớn như Harvard, Cornell, Đại học London. Từ năm 1990 ông là Giáo sư tại Đại học Nghệ thuật Tama và cũng tham gia giảng dạy tại Đại học British Columbia.
Ông tà tác giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng trong và ngoài nước về Sân vườn dựa trên tư tưởng Thiền và phong cách Nhật Bản. Ông đã nhận được nhiều phần thưởng, huân chương của Nhật Bản, Canada, Đức…
Tác phẩm “Sống đơn giản cho mình thanh thản” được Nhà xuất bản Lao động và Thaihabooks phát hành với bản dịch của Như Nữ.
Cuốn “Sống đơn giản cho mình thanh thản” của tác giả Shunmyo Masuno (Ảnh: tác giả cung cấp). |
- Sự giàu có thật sự không nằm ở vật chất, vẻ bề ngoài, nó ở trong tâm mỗi người, là sự giàu có về tâm hồn. Thiền đã chỉ ra được những điều như vậy. Tôi cho rằng, sống đơn giản là nhìn thấu được những điều quan trọng đối với bản thân mình. Chính bản thân mỗi người cần khám phá ra điều gì là quan trọng với mình, cả về vật chất cũng như tinh thần. Chẳng phải khi bạn nhận ra những điều đó rồi thì cuộc sống hay suy nghĩ đều rất đơn giản hay sao?
- Khi biến một cối đá đã vỡ thành hòn đá nén dưa thì bạn chẳng cần phải đi mua một hòn đá nén dưa mới. Tinh thần lựa chọn trong Thiền đã thể hiện việc không mong muốn có nhiều đồ vật mà người ta cho là vô dụng. Tôi nghĩ rằng, nếu bạn trân trọng đồ vật mình sử dụng thì chắc chắn bạn cũng sẽ trân trọng tất cả mọi người.
- Hãy có một ngày ăn chay vào cuối tuần, chỉ một ngày đó thôi cũng giúp thanh lọc cơ thể bạn đấy. Chỉ với một ngày không ăn thịt và cá, cơ thể bạn sẽ được làm mới lại.
- Để không ăn quá no bạn đừng vội vàng nhét hết các món ăn vào dạ dày, mà hãy dành thời gian thư thả để thưởng thức nó. Ăn quá nhiều cũng là do bộ não điều khiển và làm thế nào để không ăn quá nhiều cũng lại là do bộ não. Đừng ăn bằng suy nghĩ. Hãy lắng nghe cơ thể bạn.
- Vào những mùa chuyển giao, cơ thể sẽ tự điều tiết nóng lạnh để thích nghi với thời tiết lúc đó. Nếu thấy lạnh, hãy tự vận động làm nóng cơ thể. Nếu thấy nóng, hãy rửa mặt bằng nguồn nước lạnh. Trở thành người chịu đựng được những điều nhỏ bé. Làm được như thế, giới hạn của con người sẽ được nới rộng.
- Khi cảm nhận được thiên nhiên cũng như chính ngôi nhà của mình, bạn sẽ không còn nghĩ rằng mình phải đi đến một nơi xa xôi. Bạn có thể quan sát thiên nhiên thay đổi ngay tại công viên nơi bạn đi qua mỗi ngày. Đóa hoa đang nở ở hiện tại khác với đoá hoa nở năm ngoái. Bạn của ngày hôm nay khác với bạn của ngày hôm qua.
- Ngồi Thiền là một phương pháp giúp chúng ta thoát khỏi sự luẩn quẩn trong mớ cảm xúc không cần thiết, mang lại cuộc sống giản đơn với tâm hồn thanh khiết. Chỉ với thói quen ngồi Thiền 10 phút mỗi ngày, tâm hồn và thể chất của bạn cũng sẽ trở nên thoải mái, thư thái.
- Tuy máy hút bụi có thể dọn dẹp căn phòng bạn sạch sẽ, nhưng nó sẽ không dọn dẹp tâm hồn bạn được. Tôi luôn cho rằng tự dọn dẹp mọi thứ xung quanh bằng chính đôi tay mình là hành động rất đáng quý. Dọn dẹp sẽ mang lại cảm giác dễ chịu. Thật lãng phí nếu đánh mất điều đó.
- Không lãng phí dù chỉ một hạt cơm. Khi đã để ý đến được những điều đó rồi, nó sẽ giúp bạn sống đẹp hơn. Không lãng phí bất kỳ nguyên liệu nào, đó chính là nét đẹp trong cách sống của bạn.
- Trừ đi những thực phẩm, những thói quen không tốt cho sức khoẻ sẽ mang lại cho bạn sức khoẻ và sắc đẹp mỗi ngày. Nếu loại bỏ những thứ có hại cho cơ thể, tự nhiên bạn sẽ trở nên khoẻ mạnh.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (54) - Sống theo đam mê |
- Trong những thứ mình có bây giờ, cái gì là không cần thiết. Và cái thực sự khiến mình hài lòng, thoả mãn là gì? Nếu trong cuộc sống thường ngày bạn ý thức được những điều đó thì căn nhà của bạn cũng ắt tự trở nên gọn gàng, ngăn nắp.
- Chỉ giữ lại những thứ cần thiết cho mình, tuyệt đối không tích trữ những vật dụng không cần thiết. Hãy làm cho cuộc sống mỗi ngày của bạn trở nên dễ chịu, sảng khoái.
- Thứ gắn bó với chính mình trong nhiều năm sẽ để lại rất nhiều kỷ niệm. Chỉ cần nhìn ngắm nó cũng có thể nhìn thấy được hình bóng của bản thân mình nhiều năm về trước. Giữa đồ vật và con người tôi cho rằng tồn tại một chữ duyên.
- Khi ra ngoài không cần phải mang theo những thứ đề phòng tình huống bất chợt ập đến, mà hãy để bản thân tận hưởng cả những việc không lường trước. Hãy bỏ bớt đồ đạc của bạn xuống, cũng như để tâm hồn bạn trở nên nhẹ nhàng, thư thái.
- Thay vì mua ngay từ lần thấy đầu tiên, bạn hãy thử kiểm soát mình bằng cách để đến lần thứ ba nếu vẫn thích thì hãy mua. Hãy dám sống trong vòng kiểm soát của chính mình.
- Hãy dùng tiền để làm cuộc sống tâm hồn của bạn trở nên phong phú. Nhiều người không thích mua sắm nhiều quần áo mà thích mua sách, vì sách làm cuộc sống trở nên phong phú và nhiều màu sắc hơn.
- Việc làm tất cả mọi thứ một cách hoàn hảo là không thể. Điều quan trọng là phải biết việc gì có thể dừng lại, việc gì có thể buông bỏ được và việc gì thì không. Đừng để bản thân rơi vào vào trạng thái căng thẳng chỉ vì xem nhiều thứ là bắt buộc.
- Hãy tạo ra những sự kiện cho gia đình bạn. Bạn có thể tự quyết định chẳng hạn ba sự kiện vui vẻ trong một năm, thay vì phải tham gia quá nhiều lễ hội.
- Cái đẹp không được thể hiện bởi dung mạo hay trang phục, mà ở chính cách hành xử của bạn. Một người có hành vi luôn lịch sự, nhã nhặn thì điều đó cũng phản ánh một tâm hồn đẹp.
- Thói quen tự nói thật to ở nơi vắng vẻ có thể khiến tâm hồn nhẹ nhàng hơn ngoài dự đoán của bạn. Nhưng không được to tiếng mắng mỏ người khác.
- Vốn dĩ suy nghĩ của con người chẳng phải là thứ nông cạn đến mức có thể ngay lập tức thấu hiểu được, cho nên trước khi nói gì đó với đối phương hãy dừng lại hít thở một hơi thật sâu.
- Hãy cố gắng duy trì một thói quen trong 100 ngày. Nếu một ngày bạn không thực hiện và cảm thấy khó chịu, tức là nó đã trở thành một phần trong bạn.
- Khi bạn muốn bình tâm hay muốn suy nghĩ một điều gì đó thì một khoảng không trống rỗng sẽ giúp chúng ta ổn định lại cả đầu óc lẫn tinh thần. Những khoảng không gian trống trong nhà không phải để bạn lấp đầy đồ đạc, chúng tồn tại để giúp tinh thần bạn được thoải mái hơn.
- Thật thoải mái khi buông bỏ được điều mà lúc nào mình cũng phải bận tâm. Khi đã cảm nhận được điều này thì những tâm niệm, ham muốn vẫn trói buộc bạn bấy lâu sẽ giảm bớt phần nào. Một bước đi nhỏ bé sẽ tạo ra những thay đổi lớn lao.
- Trong nhà chỉ cần, chẳng hạn một cái kéo là đủ. Nên dùng chung một số đồ vật với mọi người và khi dùng xong phải để lại đúng chỗ cũ.
- Hãy tạo một khu vườn nhỏ cho chính bạn, có thể ngay tại ban công, để bản thân bạn có thể đi vào trạng thái tâm vô niệm, nhẹ nhàng, thanh thản.
- Bầu không khí buổi sáng hết sức trong lành. Hãy dậy sớm hơn 10 phút để nghĩ đến ngày mới của mình. Điều này sẽ giúp bạn có tinh thần thoải mái hơn hẳn.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (53) - Nghệ thuật sống tối giản |
- Trong một tháng bạn hãy chọn lấy một ngày và làm thành ngày trống của mình, không làm gì cả để đối diện với chính bản thân mình, thảnh thơi thư giãn và có thể nhận ra những điều mà bạn vốn không để ý đến.
- Hãy chủ động lựa chọn những chương trình ti vi bạn muốn xem và chỉ xem những chương trình đó thôi. Đừng để ti vi chi phối thời gian của bạn.
- Đừng hối hận vì những việc mình chưa làm được bị dồn lại từ hôm qua. Hãy nghĩ đến những việc bạn có thể thực hiện ngay trong ngày hôm nay. Lần lữa càng nhiều thì mọi việc lại càng nặng nề hơn.
- Tre có đốt trên đốt dưới. Việc tập trung bước, từng bước mà không bận tâm đến những gì đã qua là điều hết sức quan trọng. Chính những bước đi nhỏ ấy mới tạo nên cả một đời của bạn. Bản thân trong tương lai là tích góp từ bản thân trong hôm nay.
- Bạn hãy thử tạo ra khoảng thời gian cho riêng mình. Bạn không cần phải làm gì hay suy nghĩ gì, chỉ đơn giản thả lỏng toàn thân. Nếu không thể làm điều này vào ban ngày, bạn có thể ngồi tịnh tâm 10 phút trước khi đi ngủ. Đó là thời gian bạn có thể quên đi những bận rộn và thả lỏng tinh thần.
- Sau khi kết thúc một ngày, bạn hãy dành ra một khoảng thời gian để ném hết mọi chuyện ra khỏi đầu và thư giãn đầu óc. Cần tạo ra một khoảng dừng để làm mới bản thân, điều đó sẽ giúp bạn nỗ lực hơn cho ngày mới.
- Những người không hề đến muộn là vì họ có niềm tin khi đã chuẩn bị kỹ càng trước buổi hẹn. Nên nhớ, tiếc năm, mười phút là bạn đã bỏ lỡ rất nhiều điều.
Khi làm việc hãy tập trung làm việc. Khi ăn uống hãy tận hưởng bữa ăn. Nếu làm hai việc cùng lúc thì càng làm công việc sẽ càng trở nên phức tạp, khả năng tập trung sẽ bị giảm xuống và sự căng thẳng sẽ tăng lên.
- Trong thời đại bận rộn như hiện nay hãy giảm thời gian dùng thư điện tử hay dùng mạng xã hội. Đừng để thời gian chi phối bạn mà hãy là người sử dụng thời gian.
- Dù là trong việc chăm sóc con cái hay trong sự nghiệp, hãy sẻ chia gánh nặng để ai cũng cảm thấy thoải mái hơn.
- Cần xác định thứ tự ưu tiên. Khi đã quyết định mình sẽ ưu tiên cái này bạn sẽ không phải phân vân lưỡng lự cái này hay cái kia nữa.
- Nếu bạn không có một hành động gì thì cuộc sống của bạn chỉ còn lại những điều tiếc nuối. Trước hết, hãy bước một bước đầu tiên đã.
- Khi toạ Thiền, người tập sẽ chú ý để trong lòng không còn nghĩ ngợi điều gì nữa. Dù là vui vẻ, hạnh phúc hay khó khăn, đau khổ cũng không nghĩ đến, chỉ chuyên tâm nghĩ đến sự vô niệm mà thôi.
- Cuộc đời con người chính vì chưa toàn vẹn nên những bước tiến của chúng ta mới có giá trị. Chúng ta mới có thể nỗ lực tiến về phía trước để đến gần hơn với mục tiêu của mình. Những ngày tháng thực hiện hành trình ấy chính là đời người, là niềm vui sống của mỗi chúng ta.
- Đừng để những chuyện đã qua vây lấy bản thân. Hãy nghĩ đến chuyện mình sống trong hiện tại theo cách nào.
- Nếu hiện tại bạn không cảm thấy hài lòng, mãn nguyện với cuộc sống của chính mình, thì hãy tự hỏi lại chính bản thân mình và hãy tập trung làm những việc mà bạn phải thực hiện mỗi ngày.
- Trải nghiệm cuộc sống bằng chính bản thân mình, rồi lại tích luỹ những kinh nghiệm ấy để bước tiếp trong hành trình cuộc đời. Sau những lần như thế ta lại giác ngộ được nhiều điều.
- Hạnh phúc là tự biết đủ. Người ta nên bằng lòng với những gì mình có, không nên đòi hỏi gì hơn. Người có tâm như thế là người sống sung túc. Hạnh phúc không được quyết định bằng tài sản ta có.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (52) - Thích là nhích, đi nhiều, tiền ít |
- Sống trên đời biết nhường một bước mới là cao, người biết lùi bước mới là kẻ tiến xa. Đừng cố gồng mình, hãy làm tốt những gì mình phải làm.
- Nếu sống mà chỉ mải tính toán thiệt hơn thì bạn rất khó nhìn ra cảm xúc thật sự của chính mình. Thay vào đó, hãy cứ làm quen với ai bạn thích, làm việc gì bạn muốn làm. Sống theo ý mình không phải là sống ích kỷ, mà đó là sống đúng với cảm xúc của bản thân.
- Không có đáp án nào luôn là chính xác cho sự vật, sự việc. Thế giới này vẫn luôn đổi thay.
- Nếu nỗ lực, bạn sẽ nhận được thành quả từ những gì bạn cố gắng. Trên hành trình của cuộc đời không tồn tại cái gọi là đường tắt.
- Con người luôn bị mê hoặc bởi những thứ kích thích. Khi quá đòi hỏi những kích thích cơ thể bạn sẽ sinh ra sự đề kháng với chúng. Thay vào đó hãy mài giũa những cảm xúc của bản thân từ những niềm hạnh phúc, những thay đổi nhỏ nhoi.
- Kẻ không biết đủ tuy giàu mà nghèo. Người biết đủ tuy nghèo mà giàu. Nhiều dục vọng là nhiều phiền não. Những người bị dục vọng dẫn dắt dù sống trong sung túc thì tâm cũng nghèo nàn.
- Những điều dù bạn có trăn trở ra sao cũng chẳng thể giải quyết được thì hãy để phó mặc cho tự nhiên. Thuận theo tự nhiên ta có thể tìm thấy những khả năng to lớn trong chính bản thân mình. Và những nỗi trăn trở của bạn đến một lúc nào đó cũng sẽ phai dần đi.
- Những nỗi lo lắng chất chứa trong tim bạn, hay những vấn đề cứ liên tiếp xảy ra khiến bạn lo lắng cũng tương tự như rác. Giống như rác thải sinh hoạt hằng ngày, nếu chúng ta cứ vứt đi từng chút một thì có thể vứt hết chúng thật dễ dàng. Bạn nên để thùng rác trong tim mình vơi đi, như thế tâm bạn sẽ thanh thản hơn. Nếu có rác hãy xử lý nó ngay lập tức. Bạn càng để lâu, nó càng vượt ngoài tầm kiểm soát của bạn.
- Không phải ai cũng đạt được ước mơ của mình. Nhưng chúng ta có thể tiến gần hơn đến ước mơ đó.
- Điều quan trọng là đừng quyết định Tốt-Xấu một cách đơn giản cho sự vật, sự việc, để rồi làm mất đi khả năng mình có. Biết đâu trong cái rủi ro bạn lại gặp được những điều may mắn bất ngờ.
- Đối với một người thì điều khiến anh ta thoả mãn, hạnh phúc nhất chính là mảnh đất lý tưởng mà chính anh ta vẽ nên. Mảnh đất lý tưởng có lẽ chính là nơi bạn đang sống.
- Chính trong thời đại tràn ngập thông tin ngày nay, chúng ta lại càng phải biết cách chọn lọc thông tin. Đừng vội tiếp nhận tất cả mọi thứ.
- Bên trong con người chúng ta có những điều có thể thay đổi được và cũng có những điều không thể thay đổi. Đừng truy cầu những thứ mình không có. Nhìn nhận thẳng thắn những gì mình có và làm hết sức những điều bản thân có thể làm, khi đó những điểm tốt ở bạn chắc chắn sẽ lan toả ra xung quanh.
- Nếu có một ngày, sự bối rối, nghi ngờ hình thành và trở nên sâu sắc, bạn hãy đến gặp bố mẹ mình. Đó chính là thời gian để bạn có thể nhìn lại những ưu nhược điểm của bản thân và tìm lại chính mình. Nhìn lại bản thân trong quá khứ cũng giúp ta xoá đi những phiền não, trăn trở trong đời.
- Chỉ một ngày nhưng trong tim ta lại nảy sinh ra biết bao nhiêu tình cảm khác nhau. Ngồi lặng yên nhìn lại chính mình, tận hưởng sự cô đơn, xem xét lại bản thân cũng là cách giúp ta điều chỉnh lại tâm lý. Bạn sẽ thấy bản thân mạnh mẽ hơn nhiều.
- Những lúc bạn thấy bực bội, hay khi cơn giận sắp bùng nổ, hãy thở thật chậm rồi hít vào một cách tự nhiên. Lặp lại quá trình ấy ba lần, chắc chắn sự bực bội của bạn sẽ được xoa dịu và cơn giận của bạn cũng sẽ vơi dần đi. Khi máu dồn lên não hãy hít thở từ từ bằng bụng. Nỗ lực để bản thân không bị những cảm xúc nhất thời cuốn đi là điều hết sức quan trọng.
- Hình ảnh về đối phương đều được chính bản thân bạn xây dựng trong đầu mình. Điều quan trọng là bạn nên bỏ lăng kính ấy và tiếp xúc với đối phương mà không để lòng mình bị ảnh hưởng bởi những hình ảnh đã xây dựng. Cảm giác yêu ghét có thể thay đổi tuỳ vào bản thân bạn.
- Nếu bỏ qua những chính kiến của bản thân thì chẳng khác nào bạn đang sống cuộc đời của người khác vậy. Đây là cuộc đời của bạn. Hãy vững bước trên con đường bạn đã chọn.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng đọc giùm bạn (43) - Nghĩ đơn giản, sống đơn thuần |
- Trước khi dễ dàng phê phán, chê bai một ai đó, bạn hãy nhìn lại những điểm mạnh yếu của bản thân mình. Thiếu lòng tin với bản thân cũng có thể được thể hiện đối với người khác.
- Những người giỏi giao tiếp không cần phải nói những lời dư thừa, hầu như chỉ nói ngắn gọn, súc tích, thế nhưng lại vẫn có thể khiến người xung quanh thấy thoải mái. Nói nhiều không có nghĩa là làm cho các mối quan hệ tốt đẹp hơn.
- Nếu bạn cứ ôm việc dù cho không làm được nó thì lúc nào bạn cũng sẽ phải trăn trở. Hãy vứt bỏ suy nghĩ dù quá sức cũng phải nhận việc. Có cái giỏi, có cái không giỏi là điều hiển nhiên. Đừng cho rằng bản thân không làm được tức là mình vô dụng.
- Khẩu nghiệp là chú ý đến lời ăn tiếng nói của bản thân, chú ý không để sự tức giận lấn át, không buông lời cay nghiệt, biết cảm thông và nói lời lễ độ. Sự tin tưởng được hình thành từ chính những điều đó.
- Chỉ cần một người bạn thật sự cũng đủ rồi. Còn nếu bạn có đến hai người như thế thì bạn thực sự giàu có rồi. Một tình bạn mà cả hai đều thấu hiểu nhau, có thể chia sẻ cho nhau những tâm sự của bản thân thì cuộc đời ta lại càng sâu sắc hơn.
- Không cần phải thoáng vui thoáng buồn chỉ vì phản ứng của đối phương. Giữ cho tâm bình, khí hoà dù đối phương có trả lời cũng tốt, mà không trả lời cũng không sao.
- Đừng để tiện ích chiếm hết thời gian và tâm trí của bản thân. Công cụ, tiện ích là để sử dụng chứ không phải là bị nó sử dụng. Nếu đang bị tiện ích trói buộc thời gian và tâm trí, bạn nên dừng sử dụng nó thì hơn.
- Hãy sống phù hợp với chính bản thân mình. Coi trọng cảm giác của bản thân cũng giúp bạn xây dựng phong cách sống của riêng mình. Đừng cố ép bản thân làm theo những giá trị quan của đối phương. Nếu bạn rủ đi ăn mà thấy không phù hợp với giá trị quan về cách dùng tiền của mình thì có thể từ chối nhẹ nhàng: Tớ bận mất rồi.
- Trong cuộc đời mỗi con người đều có rất nhiều chuyện xảy ra, những chuyện vui, buồn đan xen nhau. Thế nhưng con người vẫn tồn tại vì con người đã dùng nụ cười làm thứ vũ khí mạnh để chiến thắng những đau khổ, buồn phiền. Hãy tin rằng nụ cười có thể mang đến may mắn.
- Có nhiều người dù thu nhập không cao nhưng vẫn sống rất hạnh phúc. Bạn của ngày hôm nay có toả sáng hơn chính bạn của ngày hôm qua hay không? Đó mới là điều căn bản của đời người. Đừng để những thắng thua hời hợt che mờ đôi mắt, bởi điều đó chỉ khiến bạn đánh mất chính mình mà thôi.
- Đừng cố gắng quá sức. Với những chuyện bắt buộc phải hoàn thành, trước hết bạn hãy để tâm từng việc một. Và bạn chỉ cần làm như vậy là đủ rồi, còn những chuyện khác nếu làm được thì làm thôi.
- Hãy thôi ca thán về hoàn cảnh của bản thân, vì sẽ không thể thay đổi được điều gì. Cơn gió thổi đến chỗ nào cũng như nhau. Ngay cả cành cây ngắn cũng sẽ nhận được mưa. Hãy vươn cành từ chính vị trí của mình.
- Bạn trông hạnh phúc hay không là do người khác quyết định. Nhưng bản thân mình có hạnh phúc hay không lại do chính bạn quyết định.
- Chúng ta không thể xoá bỏ hoàn toàn mọi ước muốn, cũng không thể phủ nhận những ước muốn đó. Thế nhưng, nếu những ước muốn của bạn lại làm khổ chính bạn thì tốt hơn hết chúng ta nên vứt bỏ chúng đi.